W jez. no. nie ma automatycznego zwiazku pomiedzy jak sie wymawia slowo i lak sie je pisze. Mysle tu n.p o wymowie
sj- ( pl. sz ) ktory mozna zapisac na 8 roznych sposobow :
-
skj- : skjelve - drzec
-
sj- : sjø - moze
-
sk- : sky - chmura
-
j- : journalist - zurnalista
-
g- : giro - zyro
-
sch- : schæfer - pies wilczor
-
sh- : shipping - transport towarow przez moze
-
ch- : champagne - szampan
Piszemy tez huset z -t na koncu chociaz wcale jego nie wymawiamy.
Te roznice pomiedzy wymowa a pisownia maja wiele wytlumaczen. W niektorych przypadkach przyczyna roznic jest to spowodowane pochodzeniem slow - zapozyczeniem ich z innego jezyka, kiedy indziej slowo dawniej wymawiane bylo inaczej i dzisiejsza wymowa to pozostalosci z przeszlosci - n.p hva - teraz wymawiane bez h- .
e albo æ ?
Duzo wyrazow jest wymawianych z
æ ale pisanych z
e. Dlatego moze to sprawiac problemy w poprawnej pisowni - kiedy jest poprawnie napisac e a kiedy æ w jakims slowie. Tu jest kilka regul, ktore moga ulatwic poprawny wybor :
- przed pojedynczym -r piszemy
æ : lære(uczyc), være(byc),kjære(kochany), klær(ubrania), sekretær(sekretarka). Pisownia nie zmienia sie rowniez przy odmianie tych slow : lært, vært itd.
- przed -r + spolgloska piszemy
-e : fjern(daleki), merke(oznaka), sterk(silny), gjerne(chetnie), verre/verst(gorszy/najgorszy). Piszemy rowniez e w codziennych krotkich slowach jak : her(tu), der(tam), er(jest)
- w slowach, ktore w formie podstawowej maja å piszemy
æ : forræder (zdrajca) pochodzi od forråde(zdradzic), færre(mniej) pochodzi od få (kilka, malo), væske(plyn) pochodzi od våt (wilgotny, mokry)
Nastepnym razem : - ene albo - ende