Biznes i gospodarka
Rząd maluje ponury obraz. Wyraźne widmo recesji i bezrobocie największe od 75 lat
8
Kiedy 7 maja Norges Bank obniżył stopy procentowe do zera, korona norweska chwilowo umocniła się względem euro. stock.adobe.com/standardowa/VLADO
Kryzys związany z epidemią koronawirusa odbija się na norweskim budżecie.12 maja rząd ogłosił zmiany w wydatkach publicznych na 2020 rok. Władza przedstawia dość ponury obraz - gospodarka Norwegii oberwała mocniej, niż się spodziewano, zaś bezrobocie jest w kraju największe od 75 lat.
Reklama
-Wybuch wirusa uderzył w norweską i międzynarodową gospodarkę. Perspektywy dla gospodarki Norwegii są znacznie zawężone. Przewiduje się, że norweski PKB spadnie w 2020 roku o 4 proc., ale niepewność jest wysoka - stwierdza Ministerstwo Finansów w komunikacie z 12 maja. Epidemia covid-19 wymusiła na rządzie zrewidowanie wydatków publicznych, a zmiany, które ogłoszono, pokazują, że Norwegia robi, co może, by utrzymać równowagę. Starcie z epidemią i zamrożenie gospodarki okazały się bowiem bardziej bolesne w skutkach, niż zakładano.
Najpoważniejszy kryzys w czasie pokoju
Ministerstwo Finansów przyznaje, że norweską gospodarkę dotknął najpoważniejszy kryzys, jaki miał miejsce w czasie pokoju. Resort zakłada znaczny spadek przychodów państwa: mniejsze wpływy z podatków od osób fizycznych odesłanych na permittering lub zwolnionych; mniejsze wpływy do budżetu z danin od przedsiębiorstw, które - w związku z epidemią - musiały zawiesić działalność lub całkowcie zbankrutowały; a także spadek przychodów ze sprzedaży ropy naftowej, co wynika z dramatycznej obniżki cen surowca.
Jednocześnie ministerstwo zaznacza, że rząd przygotowuje mocny grunt, by wyjść z recesji. Zrewidowany budżet ma przede wszystkim dostarczać finansowe pakiety pomocowe do sektorów i branż, które najbardziej potrzebują ratunku. Rząd planuje pomagać przedsiębiorcom, chce inwestować w rozwój biznesu, priorytetowo traktuje służbę zdrowia.
Jednocześnie ministerstwo zaznacza, że rząd przygotowuje mocny grunt, by wyjść z recesji. Zrewidowany budżet ma przede wszystkim dostarczać finansowe pakiety pomocowe do sektorów i branż, które najbardziej potrzebują ratunku. Rząd planuje pomagać przedsiębiorcom, chce inwestować w rozwój biznesu, priorytetowo traktuje służbę zdrowia.
Stopa bezrobocia najwyższa od 75 lat
Resort informuje, że Norwegia ma najwyższą zarejestrowaną stopę bezrobocia od 75 lat. Przewiduje się, że wzrośnie ona z 2,2 proc. w 2019 do 5,9 proc. w 2020. I choć na początku maja Urząd Pracy i Polityki Socjalnej (NAV) poinformował o tym, że w porównaniu z końcem kwietnia liczba osób zarejestrowanych jako poszukujące pracy spadła o 12 600, to nadal kwestia bezrobocia stanowi w kraju fiordów spory problem.
Sytuacja na norweskim rynku pracy bardzo pogorszyła się w marcu, gdy Norwegia rozpoczęła walkę z epidemią, a wielu przedsiębiorców musiało zawiesić działalność - pracowników odsyłano zaś na permittering, a w konsekwencji w systemie urzędu na początku kwietnia ponad 400 tys. osób zarejestrowało się jako poszukujące pracy. Obecnie 246 000 osób zarejestrowało się w systemie NAV jako w pełni bezrobotne, co stanowi 8,8 proc. siły roboczej.
Sytuacja na norweskim rynku pracy bardzo pogorszyła się w marcu, gdy Norwegia rozpoczęła walkę z epidemią, a wielu przedsiębiorców musiało zawiesić działalność - pracowników odsyłano zaś na permittering, a w konsekwencji w systemie urzędu na początku kwietnia ponad 400 tys. osób zarejestrowało się jako poszukujące pracy. Obecnie 246 000 osób zarejestrowało się w systemie NAV jako w pełni bezrobotne, co stanowi 8,8 proc. siły roboczej.
Dlatego też zmiany w budżecie przewidują dodatkowe 700 mln NOK dla NAV z Ministerstwa Pracy i Spraw Socjalnych na zapobieganie skutkom epidemii koronawirusa na norweskim rynku pracy. - NAV musi mieć wystarczające zasoby, aby obsłużyć ogromną liczbę wniosków o zasiłek dla bezrobotnych, opracowywać nowe rozwiązania. Dlatego przeznaczamy na ten cel znaczne więcej pięniędzy - poinformował cytowany w komunikacie minister pracy Torbjørn Røe Isaksen.
Poniżej: o godz. 12 rządowa propozycja zmian w budżecie krajowym trafiła do Stortingu. Parlament ma czas do czerwca, by rozpatrzyć proponowane przez rząd poprawki.
Poniżej: o godz. 12 rządowa propozycja zmian w budżecie krajowym trafiła do Stortingu. Parlament ma czas do czerwca, by rozpatrzyć proponowane przez rząd poprawki.
Regjeringens forslag til Revidert nasjonalbudsjett for 2020 ble fremlagt i dag. Kl. 12 vil finansministeren redegjøre for budsjettforslaget i Stortinget: https://t.co/l1HdzxBEEF
— Stortinget (@Stortinget) May 12, 2020
Ropa napompuje gospodarkę
Rząd chce ratować gospodarkę pieniędzmi z Funduszu Naftowego (Oljefondet). W tym celu na łagodzenie skutków kryzysu spowodowanego epidemią COVID-19 przeznaczy z niego rekordową sumę 419,6 mld NOK, co odpowiada 4,2 proc. wartości funduszu.
Ministerstwo Ropy i Energii w komunikacie z 12 maja informuje też, że zrewidowany budżet zakłada przeznaczenie 166 mld NOK na inwestycje na norweskim szelfie kontynentalnym - to o ok. 9 proc. mniej, niż planowano w pierwotnej wersji budżetu. Resort szacuje też, że w 2020 dochody państwa z tytułu działalności na rynku naftowym wyniosą ok. 100 mld NOK.
Poniżej: komunikat ministerstwa. Czytamy w nim, że przemysł naftowy “to zdecydowanie największy i najważniejszy przemysł w Norwegii. Inwestycje na norweskim szelfie kontynentalnym mają znaczący wpływ na cały kraj w postaci: tworzenia wielu miejsc pracy, rozwoju technologii i specjalistycznej wiedzy.
Poniżej: komunikat ministerstwa. Czytamy w nim, że przemysł naftowy “to zdecydowanie największy i najważniejszy przemysł w Norwegii. Inwestycje na norweskim szelfie kontynentalnym mają znaczący wpływ na cały kraj w postaci: tworzenia wielu miejsc pracy, rozwoju technologii i specjalistycznej wiedzy.
Revidert nasjonalbudsjett:
— Olje- og energidep (@oeddep) May 12, 2020
Om lag 100 milliarder i statlige inntekter fra petroleumsvirksomheten i 2020:https://t.co/ftco6PE57H
Pieniądze popłyną szerokim strumieniem
Poprawki w budżecie zakładają przede wszystkim większe wydatki w sektorach rynku pracy i wydobywczym. Rząd do 139 mln NOK zwiększył dotację dla alokacji minerałów i budowania wiedzy na temat zasobów na dnie morskim na norweskim szelfie kontynentalnym. Zwiększone wsparcie finansowe otrzyma też wiele branż, m.in. transportowa, lotnicza, sektor służby zdrowia czy sportu. Pieniądze zasilą też Ministerstwo Kultury, resort sprawiedliwości, trafią też do sektora handlu i przemysłu.
Priorytetem Norwegii jest także zapewnienie stabilizacji i bezpieczeństwa dzieciom i młodzieży szczególnie narażonym na przemoc i wykorzystywanie. Ministerstwo ds. Dzieci i Rodziny ma w tym celu otrzymać 400 mln NOK na stworzenie odpowiedniego pakietu środków.
Priorytetem Norwegii jest także zapewnienie stabilizacji i bezpieczeństwa dzieciom i młodzieży szczególnie narażonym na przemoc i wykorzystywanie. Ministerstwo ds. Dzieci i Rodziny ma w tym celu otrzymać 400 mln NOK na stworzenie odpowiedniego pakietu środków.
Rząd w zrewidowanym budżecie proponuje m.in.:
-75 mln NOK dotacji na program transportu towarów drogą morską
- 5 mld NOK dla Avinor, spółki zarządzającej norweskimi lotniskami
- inwestycje w bezemisyjny i niskoemisyjny transport
- 100 mln NOK na rozwój eko żeglugi
-12,8 mln NOK na centrum świadczące usługi wsparcia dla dzieci, młodzieży i dorosłych, którzy zmagają się z trudną sytuacją w związku z epidemią covid-19
- wprowadzenie podatku od łososia, co ma skutkować ok. 500 mln zyskiem dla gmin
- 5,5 mld NOK dotacji na opiekę zdrowotną
- 75 mln NOK na na zwiększenie dostępności pomocy medycznej w szkołach
- 15 mln NOK na badania nad zdrowiem kobiet
- 35 mln NOK na sprzęt i technologie, które umożliwią przeprowadzanie postępowań sądowych online
- 10,2 mln NOK na śledzenie spraw związanych z nieprawidłowym wdrażaniem przepisów w NAV dotyczących zabezpieczenia społecznego
- dodatkowe 300 mln NOK w programie rekompensat utraty dochodów z biletów w sektorze kultury i sportu
Poniżej: - Kiedy teraz ostrożnie się otwieramy i ograniczamy środki kontroli zakażeń, konieczne jest dostosowanie istniejących środków i ostatecznie wprowadzenie nowych, które mogą pobudzić gospodarkę. Musimy również pamiętać, że wyzwania, przed którymi stanęliśmy przed kryzysem koronowym, nie zniknęły - mówi minister finansów Jan Tore Sanner (H).
flickr.com/Statsministerens kontor/CC BY-NC 2.0
Ważna jest strategia, bo złoty wiek się skończył
Mimo recesji Ministerstwo Finansów przyznaje, że sytuacja Norwegii jest o wiele lepsza niż innych państw. - Przed kryzysem mieliśmy wysoki wskaźnik zatrudnienia, niskie bezrobocie, solidne banki i dobrze prosperującą gospodarkę - podkreślono w komunikacie. Resort podkreśla także, że pokłada duże zaufanie w norweskim społeczeństwie.
Po ogłoszeniu zrewidowanego budżetu pojawiły się pierwsze komentarze analityków finansowych. Zdają się mówić jednym głosem: Norwegia musi obrać dobrą strategię wychodzenia z kryzysu. Szacują bowiem, że od 2030 roku wydatki publiczne wzrosną szybciej niż przychody państwa. - Złoty wiek norweskiej gospodarki już za nami - pisze na łamach NRK, Cecilie Langum Becker, komentatorka ekonomiczna. Wzrosną koszty emerytur, wydatków na służbę zdrowia i socjale. Norweskie społeczeństwo się starzeje, ale i żyje coraz dłużej, co oznacza większe wydatki, których nie zrekompensują nawet przychody z ropy naftowej, pisze ekspertka. Z kolei Kjetil Malkenes Hovland z e24.no uważa, że sytuacja związana z epidemą kornawirusa oznacza znaczne obniżenie perspektyw wzrostu gospodarczego. Przyznaje też, że bardzo rzadko w czasach współczesnych norweskie władze w ciągu zaledwie pół roku wprowadzały poważne zmiany w budżecie krajowym.
Po ogłoszeniu zrewidowanego budżetu pojawiły się pierwsze komentarze analityków finansowych. Zdają się mówić jednym głosem: Norwegia musi obrać dobrą strategię wychodzenia z kryzysu. Szacują bowiem, że od 2030 roku wydatki publiczne wzrosną szybciej niż przychody państwa. - Złoty wiek norweskiej gospodarki już za nami - pisze na łamach NRK, Cecilie Langum Becker, komentatorka ekonomiczna. Wzrosną koszty emerytur, wydatków na służbę zdrowia i socjale. Norweskie społeczeństwo się starzeje, ale i żyje coraz dłużej, co oznacza większe wydatki, których nie zrekompensują nawet przychody z ropy naftowej, pisze ekspertka. Z kolei Kjetil Malkenes Hovland z e24.no uważa, że sytuacja związana z epidemą kornawirusa oznacza znaczne obniżenie perspektyw wzrostu gospodarczego. Przyznaje też, że bardzo rzadko w czasach współczesnych norweskie władze w ciągu zaledwie pół roku wprowadzały poważne zmiany w budżecie krajowym.
Utrzymać pion
Rząd i instytucje od ponad miesiąca wdrażają działania, które mają naprawić skutki zapaści gospodarczej wywołanej epidemią covid-19. Pod koniec kwietnia poinformowano, że Norwegia ograniczy wydobycie ropy naftowej - o 250 tys. baryłek ropy naftowej dziennie w czerwcu, zaś w drugiej połowie roku - o 134 tys. bbl dziennie. Z kolei w pierwszym tygodniu maja Bank Centralny Norwegii poinformował o historycznej decyzji, jaką było obniżenie stóp procentowych do zera.
To może Cię zainteresować
3
15-05-2020 20:14
0
-2
Zgłoś
15-05-2020 17:58
0
-4
Zgłoś
13-05-2020 07:36
32
0
Zgłoś
13-05-2020 07:09
16
0
Zgłoś
12-05-2020 22:15
43
0
Zgłoś
12-05-2020 20:06
4
0
Zgłoś
12-05-2020 20:02
12-05-2020 14:52
0
-5
Zgłoś