Sylwester i Nowy Rok w Norwegii: kto i kiedy może używać fajerwerków?

W kraju fiordów można nabyć fajerwerki tylko w zatwierdzonych miejscach sprzedaży od 27 do 31 grudnia. Dodatkowo wszelkie tego typu materiały będące przedmiotem handlu w Norwegii muszą być opatrzone atestem zgodnie z obowiązującymi wymogami. Strzelać nimi można wyłącznie w sylwestra w godzinach 18:00-02:00. Korzystanie z fajerwerków poza tym czasem wymaga pozwolenia policji i lokalnej straży pożarnej.

Chociaż sytuacja ekonomiczna pozostawia wiele do życzenia, a przepisy są restrykcyjne, Norwegowie nie mają zamiaru rezygnować z fajerwerków. Zdaniem przedstawicieli branży szykuje się nowy rekord.

– Pomimo wysokiej inflacji i niebotycznych cen energii elektrycznej Norwegowie zafundują sobie fajerwerki również w 2022. Opierając się na przedsprzedaży od ponad 1500 sprzedawców detalicznych, 2022 będzie nowym rekordowym rokiem dla branży pirotechnicznej – pisze Norweskie Stowarzyszenie Producentów Sztucznych Ogni w komunikacie prasowym.

Od dawna mieszkańcy kraju fiordów, szczególnie ci mieszkający blisko szwedzkiej granicy, praktykują wyprawy po zakupy do swoich sąsiadów, żeby zaoszczędzić. Jeśli jednak ktoś chciałby kupić w Szwecji także fajerwerki, powinien się zastanowić dwa razy, ponieważ przywożenie fajerwerków z zagranicy jest nielegalne. Zarówno import przez granicę, jak i zamówienia z innego kraju wymagają pozwolenia.

Uzyskuje się je po ukończeniu obowiązkowego kursu i zdobyciu specjalnego świadectwa kwalifikacji. To Norweskie Stowarzyszenie Ochrony Przeciwpożarowej prowadzi kursy i zagadnienia w imieniu DSB. Posiadając fajerwerki zakupione w innym kraju, podczas wjazdu do Norwegii należy wybrać czerwoną bramkę i skontaktować się z celnikami.

Norweska Służba Celna (Tolletaten) przejmuje fajerwerki wykryte podczas kontroli w zielonej strefie – niezależnie od tego, czy ma się ważne zezwolenie DSB. Sprzedaż fajerwerków konsumentom jest dozwolona tylko między 27 a 31 grudnia. Mogą to robić tylko sklepy i sprzedawcy detaliczni ze specjalnym pozwoleniem. W Norwegii obowiązuje ponadto limit 18 lat zarówno w przypadku kupowania, jak i używania fajerwerków.

Sylwester kojarzy się z fajerwerkami, ale także z uszczerbkami na zdrowiu, wystraszonymi zwierzętami i zaśmieconym otoczeniem. Według statystyk Norweskiego Urzędu ds. Ochrony Ludności i Planowania Kryzysowego (DSB) w związku z obchodami przejścia z 2021 w 2022 rok zarejestrowano 115 incydentów z fajerwerkami, z czego 50 dotyczyło obrażeń ciała. Oprócz tego w ciągu ostatnich pięciu lat zgłoszono w sylwestra 149 pożarów.

Ponadto niektórzy ludzie, jak ci cierpiący na chorobliwą wrażliwość na dźwięk lub straumatyzowani, mogą odczuwać głośne wystrzały jako wyjątkowo stresujące. Osobom w takiej sytuacji może być trudno się osłonić i zachować spokój.

Badanie przeprowadzone przez Norweski Uniwersytet Przyrodniczy (NMBU) pokazuje, że 23 proc. z 5 tys. psów reagowało negatywnie na fajerwerki i ma łagodną lub ciężką postać fobii dźwiękowej. Wiele domowych zwierząt leczy się preparatami przeciwlękowymi, aby chronić je przed fajerwerkami. Według organizacji poszukującej zaginionych zwierząt  Hundegruppen Rømlingen w związku z obchodami Nowego Roku 2021/2022 ze strachu przed fajerwerkami uciekło 80 psów. Oczywiście niestety zdarzają się również zgony ze strachu.

Dlatego ponad 20 organizacji wzywa rząd Norwegii do wprowadzenia zakazu fajerwerków dla osób prywatnych w celu ochrony ludzi, zwierząt i środowiska. Mają nadzieję, że norweskie społeczeństwo przyłączy się do wspólnej akcji petycyjnej przeciwko sztucznym ogniom za pośrednictwem strony www.neitilfyrverkeri.no.

Inicjatorzy apelu jako alternatywę proponują zorganizowane pokazy fajerwerków przeprowadzane przez osoby posiadające kwalifikacje pirotechniczne lub alternatywne świętowanie Nowego Roku z pokazem laserów i świateł.

Gmina Oslo w tym roku jako jedyne duże norweskie miasto nie zezwala na fajerwerki w centrum. Są dozwolone tylko na obrzeżach, ale zabronione na całym obszarze Ring 2. Ostatnio oficjalny pokaz w stolicy miał miejsce w 2019 roku, jeszcze przed pandemią. W przeszłości gmina Oslo zapewniała publiczne pokazy fajerwerków na Langkaia. W 2021 r. przyczyną rezygnacji były względy ekonomiczne.

Fakt, że gmina nie oferuje w tym roku mieszkańcom publicznego pokazu sztucznych ogni nie spodobał się Partii Postępu. Frp obiecuje, że zorganizuje takie wydarzenie, jeśli wygra wybory.

Przy rozpatrywaniu budżetu Oslo na 2022 r. tylko partie Frp, Høyre i FNB głosowały przeciwko cięciu pieniędzy na fajerwerki. Pierwotnie w propozycji rady miasta było na to przeznaczone 500 tys. koron, jednak wycofaniu się z pomysłu.

Źródła: NTB, Dinside, Norsk fyrverkeriforening