Norweskie fiordy brudne jak Sekwana: jakość wody kąpielisk w Oslo pozostawia wiele do życzenia

Zarówno plaża w Sørenga, jak i Operastranda wykazały wartości bakteryjne powyżej normy – wyniki były gorsze niż w Sekwanie, która uchodzi za bardzo zanieczyszczoną rzekę.

Gmina Oslo pobiera próbki wody w kąpieliskach od czerwca do sierpnia. Dokonują pomiaru termotolerancyjnych bakterii z grupy coli (TKB), aby określić, jak dobra jest jakość wody. Doskonałą stwierdza się, gdy wyniki pokażą mniej niż 250 TKB na 100 ml, zaś kąpieli nie zaleca się przy parametrach ponad 1000 TKB na 100 ml.

Tymczasem w dwóch miejscach wyniki są gorsze od testów przeprowadzonych w Sekwanie, w związku z którymi przełożono zawody triathlonowe na Igrzyskach Olimpijskich 2024 we Francji. Bakterie E.coli często pochodzą ze ścieków lub kału.

Miejska Agencja Środowiska (Bymiljøetaten) w gminie Oslo raz w tygodniu mierzy jakość wody w różnych kąpieliskach, aby zapewnić bezpieczeństwo amatorom kąpieli w plenerze. Wodę bada się m.in. na obecność bakterii E. coli. Ilość bakterii zmierzona w  Sørenga i Operastranda przekracza poziom uznawany przez stołeczne władze za akceptowalny. Wyniki na obecność bakterii wynoszą odpowiednio 1700 i 1500. W Sekwanie na czterech stacjach testowych było to między 980 a 1553. 1000 to limit dla gminy Oslo. Jeżeli w kolejnym teście wartości również wyniosą ponad 1000, władze wystawią tablicę informującą o zakazie kąpieli.

W okresach obfitych opadów zdarza się, że woda staje się bardziej zanieczyszczona.  – Kanały się zapełniają, potem ścieki przedostają się do kanalizacji. A potem ulewny deszcz zabiera psie odchody i wszystko, co się da, do wody – mówi Ellen Espolin Johnson z Bymiljøetaten.

W przypadku dużych opadów rury wodociągowe nie są w stanie odprowadzić całej wody, a oczyszczalnia ścieków nie jest w stanie jej oczyścić. Zdarza się wtedy, że nieoczyszczona woda spływa do rzek i wzdłuż fiordu.

Trwają właśnie Igrzyska olimpijskie we Francji – Olimpiada miała tam miejsce do tej pory dwa razy, w 1900 i 1924 roku – i poza show ceremonii otwarcia na głównej rzece Paryża odbywają się także sportowe konkurencje. Porównanie norweskich kąpielisk do Sekwany nie jest przypadkowe. W 1923 roku zabroniono w niej pływania.

Kanalizację zaczęto montować w Paryżu w XIX wieku i w 1869 roku stolica Francji miała już 470 km kanałów. Ścieki musiały dzielić rury z deszczówką, jak w Londynie, i w czasie obfitych ulew ich zawartość uwalniano do Sekwany. Kiedy przestano wykorzystywać w rolnictwie ludzkie odchody, w rzece znajdowało się coraz więcej ekskrementów. W przypadku osób, które zapragnęły kąpieli w Sekwanie, zalecano szczepionkę przeciwko tyfusowi, ale przed igrzyskami w 1924 władze uznały, że woda jest za brudna, by w niej pływać. Obecnie zakaz kąpieli w Sekwanie nadal obowiązuje, a kara za zanurzenie się w jej wodach to symboliczne 15 euro.

Na pocieszenie w Paryżu na przestrzeni lat otwarto wiele basenów, które poza sportem i rekreacją początkowo – nomen omen – pełniły funkcję czysto kąpielową. Niemniej dziś są przepełnione, a problem rozwiązałyby kąpieliska w plenerze. Jak zrealizować taki plan, skoro Sekwana jest zbyt zanieczyszczona? Paryskie władze wielokrotnie obierały sobie za cel sprawienie, że rzeka przepływająca przez stolicę Francji będzie spełniała standardy czystości.

W końcu, na dowód, że jakość wody w Sekwanie jest wystarczająca, żeby olimpjczycy wzięli udział w dyscyplinach wymagających udziału rzeki, obecna burmistrz Paryża, Anne Hidalgo, przepłynęła w niej 100 metrów.

Rzeczywiście, francuskie władze walczyły o poprawę jakości wód Sekwany, inwestując 1,5 miliarda euro przez ostatnich 10 lat. Obecność m.in. zbiornika retencyjnego mieszczącego 50 tys. m3, modernizacja oczyszczalni ścieków i rewizja budynków niewłaściwie podłączonych do systemu odprowadzania wód opadowych przyniosły efekty.

Jak będzie z norweskimi fiordami?

Źródła: NTB, NRK, Bymiljøetaten, Dział Zagraniczny (podcast)