Polacy w Norwegii zagłosują, jeśli z odpowiednim wyprzedzeniem zgłoszą taką chęć konsulowi.
Fot. Adobe Stock, licencja standardowa
Polaków mieszkających w kraju fiordów czeka maraton wyborczy. Po wskazaniu przedstawicieli do norweskich samorządów, wezmą udział w polskich wyborach parlamentarnych. Krzyżyk przy odpowiednich nazwiskach postawią 15 października 2023 roku. Jakie warunki należy spełnić, by zagłosować poza granicami Polski?
8 sierpnia 2023 roku prezydent Andrzej Duda ogłosił datę wyborów do Sejmu RP i Senatu. Polscy obywatele oddadzą głosy 15 października. Komisje wyborcze, poza Polską, zostaną utworzone w około 360 miejscach na całym świecie, poinformował wiceminister spraw zagranicznych Piotr Wawrzyk. Resort zbiera obecnie informacje od konsulów na temat potrzeb związanych z przygotowaniem głosowania. Trwają także procedury legislacyjne, które rozpoczęły się po 8 sierpnia. Chodzi m.in. o rozporządzenie ministra spraw zagranicznych w sprawie utworzenia spisów wyborczych.
Kto może głosować za granicą?
Aby uzyskać prawo do głosowania za granicą, należy spełnić cztery warunki:
- najpóźniej w dniu wyborów ukończyć 18 rok życia,
- nie zostać pozbawionym praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,
- nie zostać ubezwłasnowolnionym prawomocnym orzeczeniem sądu,
- nie zostać pozbawionym praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu.
Ponadto, należy wpisać się do spisu wyborców za granicą. Jak przypomina Państwowa Komisja Wyborcza, wydziały konsularne nie prowadzą stałych rejestrów wyborców. Chęć wzięcia udziału w wyborach, należy zgłosić do właściwego terytorialnie konsula. Odpowiednie czynności możliwe będą po zakończeniu procedury legislacyjnej rozporządzeń ministra spraw zagranicznych. Zgłoszenie będzie musiało zawierać takie informacje, jak:
- nazwisko i imię,
- imię ojca,
- date urodzenia,
- numer PESEL,
- adres zamieszkania lub pobytu za granicą,
- adres stałego zamieszkania w kraju (jeśli za granicą wyborca przebywa jedynie czasowo),
- numer paszportu lub dowodu osobistego.
Wiceminister Piotr Wawrzyk poinformował, że przyjmowanie zgłoszeń do spisów wyborców powinno rozpocząć się pomiędzy 7 a 14 września 2023 roku.Fot. Adobe Stock, licencja standardowa
Głosowanie na podstawie zaświadczenia
Obywatele polscy uprawnieni do głosowania mogą także głosować na podstawie zaświadczenia. Dokument wydaje urząd gminy, właściwy terytorialnie konsul lub kapitan statku (w przypadku głosowania na polskim statku morskim). Z tego typu zaświadczeniem można oddać ważny głos w dowolnym obwodzie utworzonym w kraju, za granicą lub polskim statku morskim. Dokument jest wystawiany jednorazowo. – W przypadku jego utraty, niezależnie od przyczyny, nie będzie możliwe otrzymanie kolejnego zaświadczenia ani wzięcie udziału w głosowaniu w obwodzie właściwym dla miejsca stałego zamieszkania – przypomina Państwowa Komisja Wyborcza.
Gdzie można głosować za granicą?
Jak poinformował Piotr Wawrzyk, w nadchodzących wyborach zostanie utworzonych około 360 obwodów zagranicznych. Zmniejszona liczba komisji poza Polską wiąże się m.in. z napiętą sytuacją geopolityczną. W Rosji i Białorusi rząd planuje utworzenie lokali wyborczych jedynie w stolicach – Moskwie i Mińsku. W ogarniętej wojną Ukrainie obwody najprawdopodobniej nie powstaną. Podanie do publicznej wiadomości informacji o numerach i granicach obwodów głosowania utworzonych za granicą oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych, również w Norwegii, ma nastąpić do 25 września 2023 roku. Data wynika z zapisów Kodeksu wyborczego.
Na kogo można zagłosować za granicą?
Osoby ujęte w zagranicznych spisach wyborczych otrzymają dwie karty do głosowania. W wyborach do Sejmu RP oddadzą głos na kandydatów z okręgu nr 19 (obszar miasta na prawach powiatu Warszawy). Do parlamentu dostaje się z niego 20 przedstawicieli. W wyborach do Senatu RP wyborcy za granicą oddadzą głos na kandydatów z okręgu nr 44 (dzielnice Warszawy: Białołęka, Bielany, Śródmieście i Żoliborz).
W 2019 roku w Norwegii utworzono dziewięć obwodów, z których mogli skorzystać polscy wyborcy. Trzy z nich znajdowały się w Oslo. Pozostałe zlokalizowane były w Bergen, Drammen, Fredrikstad, Stavanger, Trondheim oraz Tromsø.
Źródła: PKW, Dziennik.pl, MojaNorwegia.pl