Radość w kraju fiordów: Norwegia z prestiżowymi nagrodami od Rady Nordyckiej

Wszystko zaczęło się w 1962 roku, gdy Rada Nordycka po raz pierwszy przyznała nagrodę literacką. Obecnie nagradza zasłużonych w pięciu kategoriach: literatura, literatura dziecięca i młodzieżowa, film, muzyka i ekologia. O tej ostatniej kategorii było głośno w 2019 roku, gdy Greta Thunberg zdecydowała się nie przyjmować tego wyróżnienia. Uzasadniając swoją decyzję, napisała, że kraje nordyckie nie zasługują na swoją dobrą opinię regionu dbającego o ochronę środowiska.

Poprzednim Norwegiem, któremu udało się zwyciężyć w kategorii „literatura”, był Jon Fosse (2015 rok, nagroda za Trylogię). W tym roku nagrodzono Nielsa Fredrika Dahla, pisarza niestety jeszcze nietłumaczonego na polski. Nagrodę przyznano za powieść Fars rygg, której tematem jest relacja syna ze zdystansowanym, dosłownie i w przenośni, ojcem. Według werdyktu jury, Dahl stworzył dogłębnie poruszającą powieść o straconym czasie i tęsknocie.

Do tegorocznej nagrody literackiej nominowano też norweską pisarkę Marię Navarro Skaranger (za książkę Jeg plystrer i den mørke vinden). Po polsku (w przekładzie autorstwa Karoliny Drozdowskiej) dostępna jest jedna z jej powieści, Emily forever.  Polski czytelnik może też sięgnąć po książki Marii Parr, jednej z Norweżek nominowanych w tym roku w kategorii „literatura dziecięca i młodzieżowa”.

Nagrodę w kategorii film zdobył z kolei – już po raz drugi – Dag Johan Haugerud. Nagrodzono go za film o nieskomplikowanym tytule Sex. Poprzednio, cztery lata temu, było podobnie – film nagrodzony w 2020 roku nosi równie prosto brzmiący tytuł Barn. W polskiej dystrybucji to Nasze dzieci. Film opowiada o nastoletniej córce polityczki Partii Pracy nieświadomie doprowadzającej do śmierci syna polityka Partii Postępu. Można go obejrzeć tutaj.

Większość czasu w filmie Sex wypełniają rozmowy… dwóch czterdziestoletnich kominiarzy. Jak zawyrokowało jury, „seks nigdy nie jest tylko seksem. Nic nie obnaża tego lepiej niż inteligentna, filozoficzna komedia Daga Johana Haugeruda”.

Spośród trzech pozostałych nagród dwie otrzymali artyści duńscy (literatura dziecięca i muzyka), a w kategorii „ekologia” zwyciężyło islandzkie biuro architektoniczne.

Źródła: NRK, norden.org, nowehoryzonty.pl, outfilm.pl, TVN24