Socjalistyczna Lewica znalazła sposób na drogie jedzenie. Chce ustalenia maksymalnych cen żywności

– Storting zwraca się do rządu o podjęcie działań na podstawie ustawy przeciwdziałającej wysokim cenom, jeśli okaże się, że ceny ustalone dla konsumentów 1 lutego są nieracjonalne – czytamy w propozycji projektu złożonego przez wiceprzewodniczącego SV Torgeira Knaga Fylkesnesa. – Każdy dzień z zawyżonymi cenami jedzenia to dodatkowy wydatek dla osób, których nie stać na takie koszty. [...] Z niecierpliwością czekamy na pierwszy lutego – motywuje jeden z liderów Socjalistycznej Lewicy.

Pristiltaksloven obowiązuje od 1994 roku. Skorzystano wówczas po raz pierwszy i ostatni z instrumentów nowego prawa. Rządzący ustalili maksymalną granicę cen noclegów podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich rozgrywanych w Lillehammer. Urząd ds. Konkurencji rozważał użycie przepisów podczas pandemii, po nagłym skoku cen maseczek chroniących twarz.

Socjalistyczna Lewica zwraca uwagę, że odwołała się do przepisów sprzed 29 lat, by nie dopuścić do pogorszenia sytuacji z 2022 roku. Średnie ceny żywności i napojów wzrosły wówczas o 6,5 proc. Wskaźnik wyniósł więcej niż ogólna inflacja i był największym skokiem od 1987 roku. Politycy ugrupowania przypuszczają, że sytuacja pogorszy się 1 lutego 2023 roku. Dostawcy dostosują wtedy ceny oferowane sieciom handlowym. Głos w sprawie zabrał już m.in. minister handlu i przemysłu Jan Christian Vestre oraz minister rolnictwa i żywności Sandra Borch. Po spotkaniach z przedsiębiorcami zaapelowali o rozsądek. Domagali się także szczegółowych wyliczeń, które miały dokumentować ewentualne skoki cen.

W 2022 roku wskaźnik cen wzrósł najmocniej dla takich grup produktów jak:

• ryby – 13,6 proc.,
• mięso – 13,5 proc.,
• nabiał – 10,6 proc.

Stowarzyszenie Dostawców Mięsa (KLF) przewiduje, że ceny mięsa będą nadal rosły. Według prognoz skok może wynieść 20 proc. Ma to zrekompensować m.in. rolnikom wzrost cen energii elektrycznej.

Propozycję Socjalistycznej Lewicy krytycznie ocenia Urząd ds. Konkurencji. Przedstawiciele instytucji przyznają, że monitorują rynek pod kątem uczciwości dostawców i producentów żywności, ale nie rozważali zastosowania instrumentów Pristiltaksloven. – Chodzi między innymi o negatywne konsekwencje, jakie mogą z tego wyniknąć – przyznaje na łamach E24 Beate Berrefjord, dyrektorka departamentu ds. żywności, handlu i zdrowia w Urzędzie ds. Konkurencji. – Regulowanie cen to bardzo inwazyjny środek. Jeśli to zrobimy, istnieje ryzyko, że ceny nie spadną, kiedy rynek będzie dyktował ich spadek. Ponadto ustalenie, czy ceny są rzeczywiście nieracjonalne, nie jest proste – dodaje.

Wzrost cen produktów 1 lutego to typowe zjawisko w Norwegii. Podwyżki spodziewane są po negocjacjach pomiędzy dostawcami a sieciami handlowymi. Zjawisko drożyzny potęguje m.in. porównanie sytuacji rynkowej z okresem przedświątecznym, z którym związana jest duża liczba promocji. W okresie wiosennym obserwowane są pierwsze obniżki cen.

Źródło: SSB, Stortinget, E24, MojaNorwegia.pl