Biznes i gospodarka

Czy dobrobyt i wysoka płaca minimalna idą w parze? Tyle zarabia się w Europie

Emil Bogumił

04 października 2021 14:42

Udostępnij
na Facebooku
Czy dobrobyt i wysoka płaca minimalna idą w parze? Tyle zarabia się w Europie

Wysoka pensja minimalna nie zawsze idzie w parze z wysokim standardem życia. Fot. Fotolia.pl/royalty free

Pojęcie płacy minimalnej od zawsze wzbudza dyskusję. Zwolennicy tego rozwiązania twierdzą, że gwarantuje wynagrodzenie, które powinno wystarczyć do godnego życia. Przeciwnicy kontrują, że jest to sztuczne podwyższanie zarobków, które w efekcie prowadzi do podwyżek cen podstawowych artykułów. Kto ma rację? Ile wynoszą minimalne stawki w Europie?
Kraje Unii Europejskiej traktują stawkę minimalną jako jeden z podstawowych czynników kształtujących sytuację społeczno-gospodarczą w państwie. Nie odstaje od nich Norwegia, która ze Wspólnotą współpracuje m.in. w ramach Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Chociaż w rozporządzeniach ministra finansów i Rady Ministrów kraju fiordów nie znajdziemy stawki wynagrodzenia minimalnego, pojęcie to funkcjonuje w państwie. 

W krajach UE, podobnie jak w Norwegii, wynagrodzenia są ustalane na podstawie układów zbiorowych między związkami zawodowymi a pracodawcami. Należą do nich Austria, Cypr, Dania, Finlandia, Włochy i Szwecja. Zazwyczaj oznacza to, że pracownicy danego sektora negocjują stawki oraz dodatki socjalne bezpośrednio z organizacją, która zrzesza przedsiębiorców branży.

Pensja minimalna w Polsce

Najmniejsze wynagrodzenie stale rośnie nad Wisłą. Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego oraz rozporządzeń Rady Ministrów, w 2000 roku wynosiło 700 złotych, w 2010 roku 1317 złotych, a w 2021 roku 2800 złotych. Polski rząd przyjął także rozporządzenie dotyczące stawki obowiązującej w 2022 roku. Najmniej zarabiający otrzymają brutto 3010 złotych. 1 stycznia 2017 roku wprowadzono w Polsce pojęcie minimalnej stawki godzinowej. Oznacza ona minimalne wynagrodzenie brutto, które musi otrzymać zatrudniony za wykonaną pracę. W 2022 roku wyniesie 19,70 złotych. Polski rząd pracuje także nad projektem tzw. Polskiego Ładu. Zmiany podatkowe mają spowodować, że w portfelach najmniej zarabiających zostanie więcej pieniędzy. Ekonomiści są jednak podzieleni w ocenie nowego prawa.
Zmiany proponowane w Polskim Ładzie sprawią, że w kieszeniach pracowników zostanie więcej środków. Część ekonomistów zwraca uwagę, że dodatkowo napędzi to szalejącą inflację.

Zmiany proponowane w Polskim Ładzie sprawią, że w kieszeniach pracowników zostanie więcej środków. Część ekonomistów zwraca uwagę, że dodatkowo napędzi to szalejącą inflację. Fot. Adam Guz/KPRM, Flickr.com (CC BY-NC-ND 2.0)

Biorąc pod uwagę Unię Europejską, Polska należy do grupy państw z najniższą pensją minimalną (stawki aktualne na początek 2021 roku):

  • Bułgaria - 332 EUR,
  • Węgry - 442 EUR,
  • Rumunia - 458 EUR,
  • Łotwa - 500 EUR,
  • Chorwacja - 563 EUR,
  • Czechy - 579 EUR,
  • Estonia - 584 EUR,
  • Polska - 614 EUR,
  • Słowacja  - 623 EUR,
  • Litwa - 642 EUR.

W grupie państw o przeciętnej średniej pensji znajdują się Grecja, Portugalia, Malta, Słowenia oraz Hiszpania. Stawki wahają się tutaj od 758 EUR do 1108 EUR. Na najwyższe wynagrodzenie minimalne mogą liczyć mieszkańcy Francji, Niemiec, Belgii, Niderlandów, Irlandii oraz Luksemburga. Najmniej zarabiający otrzymują tutaj od 1555 EUR do 2142 EUR.

Pensja minimalna w Norwegii

W związku z obowiązywaniem układów zbiorowych pensja minimalna w Norwegii będzie różna w każdym sektorze. Zależy także od wieku oraz doświadczenia zatrudnionych. Wykwalifikowani budowlańcy, zarabiający 220 NOK brutto na godzinę, pracujący 160 godzin miesięcznie, mogą liczyć na 35 200 NOK brutto (~ 3526,91 EUR). Zatrudnieni w tym samym wymiarze godzin niewykwalifikowani rolnicy mogą liczyć na 23 888 NOK (~ 2392,49 EUR). Z kolei elektrycy ze specjalnymi uprawnieniami 36 024 NOK (~ 3609,48 EUR).
Wyliczenia Eurostatu dotyczące zmian minimalnego wynagrodzenia w latach 2010-2020.

Wyliczenia Eurostatu dotyczące zmian minimalnego wynagrodzenia w latach 2010-2020.

Polacy nie mogą narzekać?

Wahania pensji minimalnej, w ujęciu międzynarodowym, zależą m.in. od stosunku waluty krajowej do euro. Ustalając standard życia przy wskazanych zarobkach, ekonomiści zwracają uwagę na m.in. wysokość podatków oraz ceny towarów i usług. Przyjęło się, że warunki te lepiej odzwierciedla ranking wynagrodzenia minimalnego w PPS, czyli standardzie siły nabywczej. Jest to umowna waluta stworzona przez Eurostat, która eliminuje różnice na poziomie państw wynikające m.in. z cen. Biorąc pod uwagę ten wskaźnik, pensja minimalna w Polsce plasuje się na dziewiątym miejscu wśród państw UE. Na czele znajdują się Luksemburg, Niemcy i Holandia. 

PPS używa się również do wskazania dobrobytu poszczególnych społeczeństw. Eurostat używa go, by porównać m.in. PKB per capita poszczególnych państw. W tym rankingu Polska wypada poniżej średniej. Prym wiodą Luksemburg, Irlandia, Szwajcaria oraz Norwegia.
PKB per capita w Europie wyrażone w umownej walucie PPS.

PKB per capita w Europie wyrażone w umownej walucie PPS. Źródło: Eurostat

Biorąc pod uwagę obecne tempo wzrostu i zapowiedzi rządzących, płaca minimalna w Polsce wyniesie w 2024 roku 4000 zł brutto. Europarlamentarzyści oraz Komisja Europejska pracują nad dyrektywą, która na poziomie unijnym wprowadziłaby algorytm dyktujący wysokość wynagrodzenia minimalnego. Według pierwotnego pomysłu najmniejsze zarobki wynosiłyby 60 proc. średniej pensji wypłacanej w danym państwie.
Reklama
Gość
Wyślij
Reklama
Facebook Messenger YouTube Instagram TikTok