Gmina Oslo również w tym roku odchodzi od tradycji publicznych fajerwerków.
stock.adobe.com/licencja standardowa
Chociaż mieszkańcy Norwegii nie przykładają do świętowania Nowego Roku takiej wagi, jak do celebracji Świąt Bożego Narodzenia, to jednak praktykują kilka, często zapożyczonych, tradycji. Poza tym, że wkroczenie w 2024 wiele osób uczci pieczonym indykiem na kolację lub imprezą w gronie przyjaciół, spora grupa wystrzeli też w niebo symboliczne fajerwerki.
W kraju fiordów zarówno zakup, jak i prywatne użycie sztucznych ogni jest dość restrykcyjnie regulowane przez prawo. Dodatkowo w tym roku zarówno strażacy, jak i służba zdrowia i firmy ubezpieczeniowe szczególnie apelują, aby w sylwestrową noc zachować rozsądek i ostrożność, mi.in. nosząc okulary ochronne.
Ograniczenia czasowe i wiekowe
W kraju fiordów można nabyć fajerwerki tylko w zatwierdzonych miejscach sprzedaży od 27 do 31 grudnia. Dodatkowo wszelkie tego typu materiały będące przedmiotem handlu w Norwegii muszą być opatrzone atestem zgodnie z obowiązującymi wymogami. Strzelać nimi można wyłącznie w sylwestra w godzinach 18:00-02:00. Korzystanie z fajerwerków poza tym czasem wymaga pozwolenia policji i lokalnej straży pożarnej.
W przypadku sprzedaży, zakupu i używania sztucznych ogni granica wieku wynosi 18 lat. Nawet z pozoru niewinne zimne ognie są przeznaczone dla użytkowników od 12 roku życia. Gmina może określić lokalne ograniczenia i zakazy odpalania sztucznych ogni na terenach specjalnych, gdzie może wystąpić zagrożenie życia, zdrowia, środowiska lub wartości materialnych.
Narażony wzrok
Po obchodach Nowego Roku na przełomie 2022/2023 roku zgłoszono ponad 71 niepożądanych zdarzeń, takich jak pożary, urazy oczu, inne obrażenia ciała oraz potencjalnie groźnych sytuacji z udziałem sztucznych ogni. Obecnie trwa ogólnokrajowa kampania Stowarzyszenia Ochrony Przeciwpożarowej #jegvilse. Obowiązuje od 27 do 31 grudnia, a w tym roku jej głównym tematem jest użycie okularów ochronnych w związku z odpalaniem sztucznych ogni.
Według DSB w ciągu ostatnich pięciu lat zgłoszono 206 obrażeń ciała w związku z obchodami Nowego Roku. Średnio 41 rocznie. Obrażenia ciała mają różny stopień ciężkości i dotyczą palców, twarzy, słuchu, oczu lub innych części ciała. We wcześniejszej ankiecie przeprowadzonej przez Respons Analyse na zlecenie Fremtind co czwarty Norweg odpowiedział, że nie używa okularów ochronnych podczas wystrzeliwania fajerwerków. W ostatnim czasie najwięcej urazów odnotowuje się w grupie wiekowej od 11 do 20 lat.
65 proc. respondentów całkowicie lub w pewnym stopniu zgadza się ze stwierdzeniem, że zakaz używania prywatnych fajerwerków w sylwestra jest słuszny.stock.adobe.com/licencja standardowa
W pięć minionych lat lat łącznie 64 osoby odniosły obrażenia oczu w wyniku odpalenia sztucznych ogni w sylwestrową noc. Okulary ochronne – to proste rozwiązanie może uratować oczy w razie wypadku. Należy pamiętać, że fajerwerki to materiały wybuchowe i nawet niewielkie ilości wystarczą, aby spowodować szkody na całe życie, mówi pełniąca obowiązki dyrektora departamentu Brit Skadberg w Urzędzie ds. Bezpieczeństwa Społeczności i Gotowości na wypadek Sytuacji Kryzysowych (DSB).
Twierdzi, że okulary ochronne często są rozdawane bezpłatnie lub sprzedawane tanio tam, gdzie kupuje się fajerwerki. Stowarzyszenie Ochrony Przeciwpożarowej też apeluje, aby w sylwestrową noc zachować szczególną ostrożność, trzeźwość i odpowiednią odległość.
Alkohol nie pomaga
Wśród urazów zarejestrowanych według wieku w latach 2018-2022 30 dotyczy osób w wieku od 11 do 20 lat. Jest to zatem grupa wiekowa, w której występuje najwięcej urazów, a następnie osoby w wieku 21-30 lat, 31-40 lat i 0-10 lat.
Cechą wspólną dorosłych, którzy doznali kontuzji, jest to, że lubią łączyć alkohol ze strzelaniem w sylwestra i niewielu z nich nosi okulary ochronne. 65 proc. rannych w latach 2009-2022 to mężczyźni, a 20 proc. kobiety. W przypadku pozostałych 15 proc. płeć nie jest podana.
Jak zapewnić bezpieczne puszczanie fajerwerków?
- Nie pochylaj się nad fajerwerkami
- Poczekaj z piciem alkoholu do północy. Odpowiedzialność za start powinien wziąć na siebie ten, kto jest najbardziej trzeźwy
- Trzymaj dzieci z daleka od fajerwerków
- Zawsze pamiętaj o noszeniu okularów ochronnych
- Nie zbliżaj się do rakiet, które nie wystrzeliły, aby je ponownie zapalić. Jeżeli fajerwerki nie zapaliły się za pierwszym razem, odczekaj 30 minut, namocz je wodą i zwróć do sprzedawcy
- Nie strasz zwierząt, które często boją się fajerwerków
- Unikaj zawilgocenia lub zamoczenia fajerwerków
- Przeczytaj instrukcję obsługi i postępuj zgodnie ze wskazówkami dotyczącymi zachowania bezpiecznej odległości podczas startu
- Przygotuj się na pokaz sztucznych ogni, gdy jest jeszcze jasno i przed rozpoczęciem imprezy. Znajdź odpowiednie miejsce i przygotuj je do wieczornego odpalenia rakiet
- Upewnij się, że fajerwerki są wystrzeliwane w kierunku niezagrażającym ludziom i budynkom. Pamiętaj, aby wziąć pod uwagę warunki wietrzne
- Wszyscy obserwujący muszą stać w bezpiecznej odległości
- Sprawdź, czy fajerwerki są kompletne i nie mają widocznych uszkodzeń
- Upewnij się, że fajerwerki nie mogą się przewrócić. Muszą być umieszczone na równej i niepalnej powierzchni i podparte
- Użyj zapalniczki. Jest łatwiejsza i bezpieczniejsza w użyciu niż np. zapałki
- Po zapaleniu lontu należy natychmiast odwrócić twarz i oddalić się na bezpieczną odległość od fajerwerków
Oslo znów bez miejskiego show
Zarówno Trondheim, jak i Bergen ponownie w tym roku zdecydowały się na publiczny pokaz sztucznych ogni w Sylwestra. Gmina Oslo zaś po raz drugi z rzędu odchodzi od tej tradycji. W tym roku w Oslo w Langkaia nie będzie publicznych fajerwerków. Przewodniczący rady miejskiej Eirik Lae Solberg komentuje w rozmowie dla NRK, że decyzja została podjęta przez poprzednią radę miasta rok temu. Burmistrz otwiera jednak drzwi do możliwości zorganizowania miejskich fajerwerków lub pokazów świetlnych w 2025 roku.
Ankieta przeprowadzona przez Nordstat na zlecenie Norweskiego Stowarzyszenia Inżynierii i Technologii pokazuje, że 65 proc. respondentów całkowicie lub w pewnym stopniu zgadza się ze stwierdzeniem, że zakaz używania prywatnych fajerwerków w sylwestra jest słuszny.
W tej samej ankiecie 69 proc. odpowiedziało, że całkowicie lub w pewnym stopniu zgadza się ze stwierdzeniem, że miejskie fajerwerki lub pokazy laserowe są lepszą alternatywą niż zwykłe fajerwerki. Pokazy świetlne z dronów są bezpieczniejsze, przyjazne dla środowiska i łagodniejsze dla zwierząt.
Źródła: NTB, Frende Forsikring, Brannvesenet, DSB, MojaNorwegia