Niepokojąco zła jakość powietrza w Oslo. Suchość i zimno sprzyjają groźnym pyłom

Tobias Wolf, główny inżynier ds. jakości powietrza w gminie Oslo wyjaśnia na łamach Dagbladet, że ​​to, co sprawia, że ​​obecna sytuacja jest wyjątkowa, to fakt, że główne drogi są „suche jak pieprz”, a wraz z intensywnym ruchem na trasach aut uwalniane są duże ilości cząstek stałych.

– W niedzielę i poniedziałek mieliśmy blisko 40 procent wilgotności. Jest tak sucho, że wiązanie pyłu nie działa i wtedy niewiele możemy zrobić. Zwłaszcza teraz, kiedy jest tak zimno – mówi Wolf.

Z mapy Norweskiej Agencji Środowiska wynikało, że ​​w stolicy panuje jedynie „umiarkowane zanieczyszczenie powietrza”. 19 lutego w godzinach 15-24 ma to być już wysoki poziom. Na początku tego tygodnia średnia dzienna wartość wskazywała kolor czerwony lub fioletowy, co oznaczało wysoki lub bardzo wysoki poziom zanieczyszczenia na 15 z 16 lokalnych stacji pomiarowych.

Obecnie zanieczyszczenie powietrza w Oslo spowodowane jest przede wszystkim pyłem drogowym, tzw. PM10. Głównymi źródłami pyłu drogowego są asfalt, zużyte opony i hamulce, a także żwir i sól. Gdy w powietrzu występują opady lub jest wilgoć, kurz osiada na ziemi. Ale gdy jest sucho i zimno, sytuacja staje się gorsza.

Gmina Oslo wdrożyła szereg środków mających na celu poprawę jakości powietrza. Obejmują one zamiatanie niektórych dróg co dwa tygodnie, wprowadzenie ekologicznego ograniczenia prędkości (np. na trasach Ring 3 obowiązuje ograniczenie prędkości do 60 km/h) i opłatę za opony z kolcami.

Wysokie zanieczyszczenie powietrza może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, zwłaszcza dla grup narażonych, takich jak dzieci, osoby starsze i osoby z chorobami serca i płuc. Zła jakość powietrza może z czasem powodować u dzieci częstsze występowanie infekcji dróg oddechowych oraz zaburzenia rozwoju płuc. U dorosłych mogą wystąpić trudności w oddychaniu, kaszel, zaostrzenie astmy i POChP, a także podrażnienie oczu, nosa i gardła. Zmęczenie i zawroty głowy są również powszechne, nawet u zdrowych osób.

Pył zawieszony PM10 składa się z cząstek o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów, które mogą przenikać do dróg oddechowych i płuc. Długotrwała ekspozycja na wysokie stężenia PM10 może prowadzić do problemów zdrowotnych.

Aby ograniczyć narażenie na zanieczyszczenie powietrza, Norweskie Stowarzyszenie Astmy i Alergii zaleca wybór alternatywnych tras pieszych i rowerowych, które nie przebiegają blisko ruchliwych dróg. Nie radzi również biegania w miejscach o dużym natężeniu ruchu. Należy pamiętać, że szaliki i zwykłe maski nie zatrzymują gazów i cząstek – ochronę zapewniają tylko odpowiednie filtry.

W dniach 17-19 lutego 2025 roku jakość powietrza w Oslo była zróżnicowana. Stacja pomiarowa Bygdøy Allé odnotowała wskaźnik jakości powietrza (AQI) na poziomie 378, co oznaczało bardzo wysokie zanieczyszczenie powietrza, sklasyfikowane jako „zagrożenie dla życia”. Głównym czynnikiem w tym czasie były cząstki PM10.

Należy jednak pamiętać, że poziom zanieczyszczenia powietrza może ulegać szybkim zmianom w zależności od warunków atmosferycznych i źródeł emisji. Dlatego zaleca się regularne monitorowanie aktualnych danych na oficjalnych stronach, takich jak Miljøstatus czy Luftkvalitet.info.

Źródła: Miljødirektoratet, Dagbladet, Miljøstatus, luftkvalitet.info, Bymiljøetaten, nab.no