Kolejne referendum unijne w Norwegii? Politycy spoglądają na... sytuację w Islandii

Jonas Gahr Støre i przewodnicząca KE Ursula von der Leyen podczas podpisania Zielonego Sojuszu (24.04.2023). Fot. materiały prasowe Komisji Europejskiej
Autor opinii opublikowanej na Altinget twierdzi, że najbardziej korzystnym wynikiem dla kraju fiordów byłoby islandzkie „nie”. Forren dodaje, że utrzymanie większej liczby suwerennych państw spoza UE leży w interesie Norwegii. Jako przykład podaje sytuację w Wielkiej Brytanii. Jego zdaniem, sprzyja to państwu np. podczas negocjacji z USA, czy zwiększa suwerenność decyzyjną wobec wojny w Ukrainie.
Norwegia w UE? Tak wygląda poparcie nad fiordami
Drugie referendum miało miejsce w 1994 roku, kiedy Norwegowie ponownie głosowali w sprawie członkostwa, tym razem w Unii Europejskiej. Również i wtedy większość – 52,2 proc. – zagłosowała na „nie”, co sprawiło, że Norwegia pozostała poza strukturami UE, utrzymując jednak ścisłą współpracę poprzez porozumienie Europejski Obszar Gospodarczy.
Stosunek partii politycznych w Stortingu do członkostwa w UE (stan na 2025 rok):
Za członkostwem w UE
Høyre (Partia Konserwatywna) – oficjalnie popiera przystąpienie do UE.
Venstre (Partia Liberalna) – jednoznacznie proeuropejska.
Arbeiderpartiet (Partia Pracy) – większość członków popiera UE, choć niektórzy są sceptyczni.
MDG (Zieloni) – ogólnie pozytywnie nastawieni do UE, zwłaszcza w kontekście polityki klimatycznej.
Przeciw członkostwu w UE
Senterpartiet (Partia Centrum) – zdecydowanie przeciwni członkostwu, podkreślają suwerenność i politykę rolną.
SV (Lewica Socjalistyczna) – historycznie sceptyczna, obecnie dopuszcza debatę, ale sprzeciwia się wstąpieniu.
FrP (Partia Postępu) – oficjalnie przeciwna UE, stawia na niezależność gospodarczą i kontrolę granic.
Rødt (Partia Czerwonych) – zdecydowanie przeciwna, krytyczna wobec struktur unijnych i neoliberalizmu organizacji.

Norwegia nie ma wpływu na stanowienie prawa unijnego, jednak na mocy licznych porozumień musi większość regulacji zaimplementować.Fot. materiały prasowe Komisji Europejskiej
Referendum w Islandii ważne dla UE, EOG i EFTA
Obecnie w Norwegii nie ma planów organizowania kolejnego referendum, ale sytuacja geopolityczna oraz zmiany w krajach sąsiednich – jak potencjalne przystąpienie Islandii do UE – mogą debatę ponownie rozbudzić. Pozytywnie w sprawie wypowiada się Guri Melby, lidera Partii Liberalnej. Coraz częściej słychać także głosy, że na temat członkostwa powinni wypowiedzieć się ludzie młodzi, którzy nie mieli takiej okazji przy poprzednich głosowaniach.
Raport Norwegia
Twoje centrum aktualności i najnowszych wiadomości z Norwegii. Publikujemy dziesiątki informacji dziennie, abyś był zawsze na bieżąco. W jednym miejscu znajdziesz kluczowe informacje: od alertów pogodowych i sytuacji na drogach, przez doniesienia z rynku pracy, po najważniejsze wydarzenia z Oslo, Bergen, Stavanger i wszystkich regionów Norwegii.