Finanse i kredyty
Coraz więcej norweskich gospodarstw narażonych na problemy finansowe. Przyczyną m.in. podwyżki rat
7
Ponad 60 proc. norweskich gospodarstw domowych ma zadłużenie związane z hipoteką na domu. stock.adobe.com/standardowa
Rosnące koszty życia i stopy procentowe w Norwegii powodują, że coraz więcej osób popada w niepewność finansową i jest zmuszona pobierać zasiłki. Zagrożone są szczególnie domowe budżety tych, których raty kredytów hipotecznych stają się niewspółmiernie wysokie do dochodów.
24 sierpnia Norges Bank podniósł główną stopę procentową o 0,25 punktu procentowego do poziomu 4 proc., a większość norweskich banków w ślad za tą decyzją podniesie oprocentowanie kredytów hipotecznych. Stopa procentowa jest obecnie na najwyższym poziomie od października 2008 roku.
Większość sobie poradzi
– Ponad 60 proc. norweskich gospodarstw domowych ma zadłużenie związane z hipoteką na domu – mówi Dagsavisen badacz Christian Poppe związany z Centrum Badań nad Opieką Społeczną i Życiem Zawodowym oraz Instytutem Badań Konsumenckich SIFO w OsloMet. – Zwiększone wydatki na kredyty hipoteczne wykraczają poza trzy potrzeby życiowe: mieszkanie, żywność i prąd. Tzw. czasy niedostatku (dyrtida) to kryzys wydatków, a nie kryzys dochodów, jak w pandemii koronawirusa. Wielu pracowników wówczas zwolniono, ale rząd był w stanie im pomóc, stosując ukierunkowane środki – mówi.
Jego zdaniem po wyjściu z kryzysu około dwie trzecie gospodarstw domowych prawdopodobnie poradzi sobie z wysokimi cenami bez problemu, ale pozostanie też większa część gospodarstw domowych, które będą borykać się z problemami finansowymi na nieprzeciętnym poziomie.
Rośnie grupa ryzyka
W czerwcu wraz z badaczką Elaine Kempson przygotował trzeci raport na temat wpływu kryzysu gospodarczego na finanse norweskich gospodarstw domowych. Podzielono je tam na cztery poziomy bezpieczeństwa: bezpieczny (1,25 mln gospodarstw), narażony (835 tys.), borykający się z problemami (305 tys.) i znajdujący się w tarapatach finansowych (153 tys.). Od sierpnia ubiegłego roku do marca tego roku odsetek ludności mającej problemy z płatnościami wzrósł o 3-4 proc. Odsetek narażonych gospodarstw spadł w ciągu ostatniego roku. Są stosunkowo zamożne, ale wiele ma kredyty hipoteczne i musiało oszczędzać w okresie dyrtid.
Wielu mieszkańców Norwegii ostatnio musiało oszczędzać.Źródło: stock.adobe.com/licencja standardowa
Udział grupy walczącej z problemami finansowymi we wszystkich gospodarstwach domowych wzrósł z 5 proc. w kwietniu 2017 r. do 12 proc. w marcu 2023 r. Większość wzrostu nastąpiła po czerwcu 2021 r. Jedna trzecia to rodziny z dziećmi, które są w słabej sytuacji materialnej. Znajdujące się w tarapatach to najmniejsza grupa norweskich gospodarstw domowych, ale znacząco wzrosła z zaledwie dwóch procent w kwietniu 2017 r. do 6 proc. w marcu 2023 r. Większość tego wzrostu nastąpiła od czerwca 2021 r. do czerwca/sierpnia 2022 r.
Według raportu osoby narażone odczują wzrost stóp procentowych i zazwyczaj mają słaby bufor, na którym mogą się oprzeć, gdy rosną wydatki. Około 10 proc. z nich jest obecnie zagrożonych obniżeniem poziomu bezpieczeństwa.
– Podwyższone stopy procentowe pochłaniają dużo pieniędzy od społeczeństwa, a zmiana stylu życia wymaga czasu. Po dwóch kosztownych latach większość ludzi zrobiła wszystko, co mogła, aby oszczędzić – mówi Poppe.
Badacz uważa, że jeśli rząd nie podniesie stawek dla tych, którzy żyją ze świadczeń i ubezpieczeń, różnice społeczne w Norwegii się pogłębią. Zwraca on uwagę, że podczas tegorocznego porozumienia w sprawie ubezpieczenia społecznego poprawiono warunki, ale podwyżka jest nadal znacznie niższa niż realne potrzeby.
Po kilka zasiłków na raz
Jego zdaniem póki co pomogły dopłaty do rachunków za energię elektryczną. Rząd jest także w trakcie rozpatrywania możliwości obniżenia cen żywności.
Spośród 168 zbadanych rodzin mieszkających w Norwegii połowa korzystała z czterech lub pięciu różnych świadczeń. Pokazuje to inny raport oparty na projekcie Nye mønstre, który pomaga gospodarstwom domowym o utrzymujących się niskich dochodach, pisze Klassekampen.
Programy wsparcia mogą obejmować wszystko: od zasiłku rodzicielskiego, zasiłku na dziecko, pożyczek studenckich, zasiłku mieszkaniowego i pomocy społecznej po zasiłek inwalidzki i zasiłek dla bezrobotnych.
Źródła: Dagsavisen, Oslo Met, NTB, Klassekampen
Reklama
Reklama
To może Cię zainteresować
5
31-08-2023 05:07
0
-5
Zgłoś
30-08-2023 19:53
13
0
Zgłoś
30-08-2023 14:06
0
-6
Zgłoś
30-08-2023 11:58
0
-4
Zgłoś
30-08-2023 09:10
0
-2
Zgłoś
30-08-2023 09:06
10
0
Zgłoś
29-08-2023 11:13
50
0
Zgłoś