Norwegia sprzedaje m.in. system obrony przeciwlotniczej NASAMS.
Fot. Ole Andreas Vekve/Forsvaret
W 2024 roku Norwegia odnotowała znaczny wzrost eksportu uzbrojenia i powiązanych usług wojskowych. Z raportu Ministerstwa Spraw Zagranicznych przedstawionego w czerwcu 2025 roku wynika, że łączna wartość sprzedaży sprzętu wojskowego, technologii i usług wyniosła 16,2 mld NOK, co oznacza wzrost o 36 proc. względem 2023 roku.
Eksport norweskiego uzbrojenia odbywa się na podstawie krajowych przepisów i międzynarodowych zobowiązań. Za kontrolę nad licencjami odpowiada od stycznia 2025 roku nowy organ – Urząd ds. Eksportu i Sankcji (DEKSA). Przejął to zadanie od Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Norwegia klasyfikuje eksportowany materiał wojskowy jako A-materiał (broń, amunicja, pojazdy wojskowe) oraz B-materiał (sprzęt wspomagający i inne komponenty). Zdecydowaną większość eksportu kieruje się do państw NATO i krajów europejskich.
Stany Zjednoczone partnerem numer jeden
Eksport materiałów A osiągnął wartość 12 mld NOK, a klasyfikowanych w kategorii B – 1,4 mld NOK. Usługi, technologie i naprawy wojskowe wyceniono łącznie na około dwa mld koron. Największym odbiorcą pozostają Stany Zjednoczone, które zakupiły sprzęt o wartości 3,5 mld koron (wzrost o 1,4 mld w porównaniu do 2023 roku). Wśród istotnych partnerów znalazły się także Rumunia (wzrost o 1,3 mld) i Węgry (wzrost o 1,2 mld). Jednocześnie zmniejszyła się wartość eksportu do Kataru (spadek o 1,2 mld), Wielkiej Brytanii (–300 mln) i Litwy (–230 mln).
0Wartość (w mld NOK eksportu uzbrojenia i sprzętu z podziałem na kategorie.Il. DEKSA
Polska zamyka TOP10, wsparcie dla Ukrainy wzrosło
Eksport do Ukrainy wyniósł 945 mln NOK i obejmował m.in. amunicję, systemy kierowania ogniem, pojazdy opancerzone oraz sprzęt elektroniczny. Wartość wzrosła o ponad 200 mln NOK w porównaniu z rokiem 2023. W 2024 roku po raz pierwszy uwzględniono także technologiczną współpracę z Ukrainą w ramach licencjonowanej produkcji – m.in. pocisków kal. 155 mm w ukraińskich zakładach.
W przypadku Polski wartość eksportu z Norwegii wyniosła 200,9 mln NOK, co oznacza spadek o ponad 91 mln względem 2023 roku. Norwegia dostarczała Polsce głównie amunicję, systemy radarowe i komponenty lotnicze.
Norweski rząd przypomina, że broń i pozostałe materiały sprzedawane są Ukrainie po zaniżonej, często minimalnej cenie. Księgowane wartości nie odpowiadają rzeczywistym cenom przekazywanego sprzętu. W związku z tym, uzbrojenie eksportowane do atakowanego przez Rosję państwa posiada wielokrotnie wyższą wartość.
Rok 2024 przyniósł rekordowy wzrost eksportu norweskiej broni i technologii wojskowej. Kluczowymi odbiorcami pozostają państwa NATO, z USA na czele. Norwegia kontynuowała wsparcie militarne dla Ukrainy, w tym także poprzez technologiczną współpracę przemysłową. Polska, mimo spadku wartości zamówień, utrzymała pozycję (10. miejsce pod względem wartości kontraktów) w gronie istotnych partnerów norweskiego sektora zbrojeniowego.