Zasiłek macierzyński i becikowe - prawa świeżo upieczonej matki

Pani Weronika z Moss została niedawno matką.

- Dowiedziałam się, że w Norwegii można otrzymać zasiłek po urodzeniu dziecka. Jakie muszę spełnić warunki? Czy muszę pracować w Norwegii, żeby dostać taki zasiłek? - pyta Pani Weronika.

Norweski system świadczeń stworzył korzystną opcję dla par, które pragną spędzić czas z nowo narodzonym dzieckiem. Jest nim zasiłek rodzicielski, z którego może skorzystać każdy z rodziców, pod warunkiem że spełnia określone przez NAV wymagania. Innym świadczeniem, z jakiego może skorzystać matka, jest becikowe.

Celem zasiłku rodzicielskiego jest umożliwienie rodzicom opieki nad nowo narodzoną pociechą przy zachowaniu źródła utrzymania. W norweskim systemie świadczeń zasiłek rodzicielski może pobierać zarówno matka, jak i ojciec dziecka. Świadczenie to dzieli się na trzy części: zasiłek macierzyński (mødrekvote), zasiłek ojcowski (fedrekvote) oraz okres wspólny (fellesperiode), który rodzice mogą rozdzielić między sobą. Razem daje to 49 tygodni przy wypłacie 100 proc. stawki zasiłku lub 59 tygodni przy 80 proc. wysokości świadczenia.

Aby wypracować sobie prawo do zasiłku rodzicielskiego, należy w trakcie 6 z 10 miesięcy przed okresem otrzymywania świadczenia osiągać dochód w Norwegii oraz przekroczyć 45 042 NOK rocznego dochodu brutto. W sytuacji, gdy ojciec dziecka nie spełnia tych kryteriów, możesz jako jedyna z rodziców otrzymać zasiłek rodzicielski. Aby uniknąć nieporozumień zaznaczamy, że w tym tekście termin „zasiłek macierzyński” rozumiemy jako zasiłek rodzicielski przyznany wyłącznie matce.

Zgodnie z obowiązującym prawem zasiłek macierzyński w Norwegii powinien zastępować aktualnie osiągany dochód, czyli być jak najbardziej zbliżony do aktualnej pensji. Wysokość tego typu świadczenia obliczana jest przez NAV indywidualnie, w zależności od sytuacji osoby wnioskującej.

Jeśli tylko Ty masz prawo do otrzymywania zasiłku, przysługują Ci również tygodnie, które standardowo są przeznaczone dla ojca. To oznacza, że możesz pobierać zasiłek macierzyński nawet 49 lub 59 tygodni, w zależności od wymiaru wypłaty, jaki wybierzesz podczas wnioskowania.

Okres pobierania zasiłku macierzyńskiego rozpoczyna się 3 tygodnie przed porodem – jest to obowiązkowy czas, jaki jako matka musisz wykorzystać w ramach pobierania tego świadczenia. Podobna zasada obowiązuje przy 6 tygodniach po urodzeniu się dziecka – ten okres również jest obligatoryjny. Pozostałe 40 tygodni z wypłatą 100 proc. stawką lub 50 tygodni z 80 proc. stawką możesz wykorzystać od razu lub złożyć wniosek o odroczenie terminu otrzymywania zasiłku. Nieregularne pobieranie świadczenia może przebiegać najdalej do 3 urodzin dziecka.

Na czas otrzymywania zasiłku macierzyńskiego, masz prawo do wypłaty zasiłku rodzinnego (barnetrygd).

Tak. Jeśli nie wypracowałaś sobie prawa do zasiłku macierzyńskiego, możesz mieć prawo do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia lub adopcji dziecka (engangstønad ved fødsel og adopsjon). Jest ona wypłacana w chwili urodzenia lub adopcji dziecka. Obecnie wysokość becikowego wynosi 44 190 NOK. Podstawowym warunkiem otrzymania tego rodzaju zapomogi jest członkostwo w norweskim systemie ubezpieczeń (folketrygd) w momencie urodzenia dziecka lub adopcji. Becikowe jest z zasady przeznaczone dla matki. Ojciec może mieć prawo do wypłaty tej zapomogi tylko w wyjątkowych przypadkach, na przykład gdy staje się jedynym prawnym opiekunem dziecka z powodu śmierci matki. Zaznaczamy, że norweskie becikowe wyklucza się z zasiłkiem macierzyńskim – jeśli otrzymasz becikowe, automatycznie tracisz prawo do zasiłku macierzyńskiego i odwrotnie.

Narodziny dziecka to przede wszystkim źródło radości, jednak wielu martwi się o wydatki. Jeśli spełniasz wymagania do zasiłku macierzyńskiego lub becikowego, złóż wniosek do urzędu i zdobądź środki potrzebne do zapewnienia dziecku wszystkiego, czego potrzebuje.