Wolno mi wszystko! Być nastolatkiem w Norwegii

Norwegia jest postrzegana jako kraj tolerancyjny. Rozbudowane prawa dziecka, ograniczona ingerencja w prywatność młodzieży, duża swoboda obyczajowa. Większość dorastających tu nastolatków jest głośna, bezpośrednia, z dużą dozą wolności na co dzień. Co tak naprawdę wolno nastolatkom w Norwegii? Zapytajmy zatem samych zainteresowanych i ich rodziców.

Mama Mathiasa jest Polką. Tata Norwegiem. On sam urodził się w Norwegii, tu dorasta i korzysta z przysługujących mu kulturowo praw. Jest pewny siebie, wygadany. Dusza towarzystwa, uwielbiana przez dziewczyny.

– To, co dla mnie było ważne, kiedy skończyłem 16 lat, to fakt, że mogłem wsiąść za kółko – mówi Mathias. – Co prawda w towarzystwie osoby, która ma minimum 25 lat i prawko, ale sam fakt, że mogę poprowadzić samochód jest ekstra – dodaje chłopak.

Co jeszcze może szesnastolatek? W Norwegii oficjalnie od 16 roku życiu można podjąć współżycie seksualne. To, co Norwedzy przyjęli za normę, polskich rodziców szokuje i wprawia w zakłopotanie.

Lena, mama Mathiasa nie kryje zakłopotania.

Z chwilą ukończenia 16 roku życia, jednak za zgodą rodziców, można w Norwegii wziąć ślub oraz... usunąć ciążę.

– Nie wiem czy jest aż tak dużo młodych w moim wieku, którzy palą się do małżeństwa – śmieje się Mathias. – A ciąża? No dzieci są ważne. Nie wiem, trzeba by jakąś dziewczynę zapytać – dodaje pośpiesznie.

Martyna urodziła się w Polsce, ale już jako dwulatka wraz z rodzicami przeniosła się do Norwegii. Czuje się częścią tego kraju, a samą siebie uważa za Norweżkę polskiego pochodzenia.

– Ja wiem, że niektórych może moja postawa denerwować – przyznaje dziewczyna – Praktycznie całe swoje życie spędziłam w Norwegii i tak naprawdę nie czuję się związana z Polską. Chcę studiować prawo. Dużo czytam o prawach panujących w Norwegii. Oficjalnie od teraz, gdy ukończyłam 18 lat, mogę podejmować wszelkie prawne decyzje samodzielnie.

Tymczasem Martyna z niecierpliwością oczekuje russ, które jest wielodniowym świętowaniem ukończenia nauki w liceum. Zwykle rozpoczyna się ono pod koniec kwietnia i trwa aż do 17 maja w Święto Konstytucji. W tym dniu kolorowy orszak szalejącej młodzieży hucznie daje znać o tym, że właśnie kończy szkołę.  

– Podoba mi się tradycja świętowania russ – mówi Martyna. Wiem, że w tym czasie młodzież szaleje na maksa, upija się, mimo że teoretycznie normalnie chodzi jeszcze na zajęcia. Ja nie mam zamiaru tracić głowy, ale po prostu dobrze się bawić.

Ole urodził się w Norwegii. Jego tata jest Polakiem, mama Norweżką. Ole zna swoje prawa, jak większość norweskich dzieci.

Ostatnio Ole wyczytał, że może podjąć lekką pracę, która nie będzie kolidowała z jego nauką. Chciałby dorywczo pomagać sąsiadowi na farmie, bo w przyszłości chciałby założyć własną.

– Rodzice nie widzą przeszkód. Ja zarobię swoje kieszonkowe. Wszyscy zadowoleni – śmieje się chłopiec.

Według pytanej młodzieży, bycie nastolatkiem w Norwegii jest przyjemne. Młodzi Norwegowie czują się akceptowani, bezpieczni i zadowoleni. Znają swoje prawa, ale też obowiązki i zasady, których nie można łamać. Akceptują to, bo wiedzą, że to ułatwia życie wszystkim. Bawią się, spotykają z przyjaciółmi, czasem wygłupiają i szaleją. Zgodnie twierdzą, że nie chcieliby mieszkać gdzie indziej. W Norwegii dzieci są ważne i to im się podoba.