§ 4-22. Rodzina zastępcza (dosł. dom zastępczy).
Pod pojęciem rodzin (domów) zastępczych w niniejszej ustawie rozumie się:
|
a) |
domy prywatne, które przyjmują dzieci na wychowanie na podstawie decyzji urzędu ochrony dzieci o działaniach pomocowych zgodnie z § 4-4, lub w związku z przejęciem opieki nad dzieckiem zgodnie z § 4-12 lub § 4-8 ustępy drugi i trzeci, |
|
b) |
domy prywatne, które muszą zostać zatwierdzone zgodnie z § 4-7. |
Na rodziców zastępczych należy wybierać osoby szczególnie nadające się do zapewnienia dziecku bezpiecznego i dobrego domu i które będą w stanie poradzić sobie z zadaniami wychowawczymi zgodnie z warunkami, które stanowiły podstawę zadecydowania o czasie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej itd., por. § 4-15.
Ministerstwo może wydać przepisy, regulujące to, jakie wymogi mają być stawiane przy wyborze rodziny zastępczej, prawa i obowiązki rodziny zastępczej, obowiązki urzędu ochrony dzieci w zakresie udzielania porad i kontrolowania rodzin zastępczych, jak również o pełnieniu nadzoru nad dziećmi w rodzinach zastępczych.
Urząd ochrony dzieci wyznacza kuratora dla dzieci w rodzinach zastępczych.
Gmina, w której znajduje się dom zastępczy, odpowiada za zatwierdzenie i nadzorowanie domu/rodziny zastępczej.
§ 4-23. Szukanie rodzin zastępczych.
Zabrania się osobom prywatnym prowadzenia działalności polegającej na wyszukiwaniu miejsc/rodzin, w których można umieścić dzieci, niemające w perspektywie adopcji. Organizacje również nie mogą prowadzić takiej działalności bez zezwolenia ministerstwa, które w razie czego prowadzić będzie nadzór nad taką działalnością.
Ten, kto celowo przekracza zakaz z ustępu pierwszego lub pomaga w jego przekroczeniu, podlega karze grzywny lub karze pozbawienia wolności do trzech miesięcy. Próby karane są tak samo, jak popełnione wykroczenie.
W przypadku działalności polegającej na szukaniu rodzin dla dzieci przeznaczonych do adopcji obowiązuje rozdział 3 A ustawy adopcyjnej (adopsjonsloven).
§ 4-24. Umieszczenie i zatrzymanie w instytucji bez zgody.
Dziecko, które pokazało poważne problemy z zachowaniem, poprzez:
|
- |
udział w poważnych lub powtarzających się działaniach przestępczych, |
|
- |
długotrwałe nadużywanie środków odurzających, lub |
|
- |
w inny sposób |
może, bez własnej zgody lub zgody osoby sprawującej władzę rodzicielską, zostać umieszczone w instytucji (domu dziecka) na obserwację, badania lub krótkotrwałe leczenie - na okres do czterech tygodni, lub na taki krótszy okres, jaki został uchwalony w decyzji. W przypadku nowej decyzji, czas umieszczenia dziecka w instytucji może zostać przedłużony o maksymalnie cztery kolejne tygodnie.
Jeśli jest prawdopodobne, że dziecko o którym mowa w ustępie pierwszym potrzebuje bardziej długotrwałej terapii, może zostać podjęta decyzja o umieszczeniu dziecka w instytucji terapeutyczno - edukacyjnej na okres do dwunastu miesięcy bez jego zgody lub bez zgody osoby sprawującej nad nim władzę rodzicielską. W przypadku ponowienia decyzji, okres umieszczenia w instytucji może w szczególnych przypadkach zostać wydłużony o kolejne dwanaście miesięcy. Urząd ochrony dzieci musi na bieżąco monitorować umieszczenie dziecka w instytucji, a po sześciu miesiącach na nowo rozpatrzyć zasadność tego działania.
Jeśli umieszczenie w instytucji miało miejsce przed ukończeniem przez dziecko 18. roku życia, działania opisane w ustępach pierwszym i drugim mogą zostać przeprowadzone zgodnie z postanowieniami komisji wojewódzkiej, nawet jeśli dziecko skończy 18 lat w trakcie okresu przebywania w instytucji.
Decyzja na podstawie ustępu pierwszego lub drugiego może zostać podjęta jedynie wtedy, jeśli instytucja jest w stanie, pod względem merytorycznym i materialnym, zapewnić dziecku wystarczającą pomoc w odniesieniu do celu, jaki przyświecał umieszczeniu go tam.
§ 4-25. Sposób postępowania w przypadku decyzji na podstawie § 4-24.
Zanim zapadnie decyzja zgodnie z § 4-24 ustępy pierwszy i drugi, urząd ochrony dzieci musi rozważyć, czy zamiast tego nie należałoby zastosować działań pomocowych na podstawie § 4-4. Urząd ochrony dzieci musi również zaplanować i wdrożyć takie działania pomocowe, jakie będą konieczne w ramach monitorowania pobytu dziecka w instytucji i po jej opuszczeniu.
Decyzja na podstawie § 4-24 ustępy pierwszy i drugi musi zostać podjęta przez komisję wojewódzką zgodnie z przepisami ujętymi w rozdziale 7. Decyzje tymczasowe/doraźne mogą być podejmowane przez kierownika administracyjnego urzędu ochrony dzieci oraz przez prokuraturę. § 4-6 ustępy drugi, czwarty i piąty obowiązują odpowiednio.
Urząd ochrony dzieci może zaniechać wprowadzenia decyzji w życie, jeśli przemawiają za tym okoliczności. Komisja wojewódzka musi zostać w takim wypadku powiadomiona. Jeśli decyzja nie zostanie wprowadzona w życie w ciągu sześciu tygodni, zostaje automatycznie uchylona.
§ 4-26. Zatrzymanie w instytucji na podstawie zgody.
Dziecko z poważnymi problemami behawioralnymi może zostać przyjęte do instytucji objętej § 4-24 ustępy pierwszy i drugi również na podstawie zgody samego dziecka i osób sprawujących władzę rodzicielską. Jeśli dziecko ukończyło 15 lat, wystarczająca jest zgoda samego dziecka.
Jeśli dziecko znalazło się w instytucji na podstawie zgody, instytucja może postawić jako warunek to, że dziecko będzie mogło zostać w niej zatrzymane przez okres do trzech tygodni od momentu przyjęcia. Przy przyjęciu do instytucji z myślą o terapii lub nauce, mających trwać co najmniej trzy miesiące, może również zostać postawiony warunek, że dziecko będzie mogło zostać zatrzymane w instytucji przez okres do trzech tygodni od momentu wyraźnego wycofania zgody na przebywanie w niej.
Jeśli dziecko ucieknie, ale zostanie sprowadzone z powrotem w ciągu trzech tygodni, punktem początkowym okresu, na który dziecko może zostać zatrzymane w instytucji będzie moment sprowadzenia dziecka z powrotem.
Zgoda dziecka musi być pisemna i musi zostać przekazana kierownikowi instytucji najpóźniej w momencie rozpoczęcia pobytu. Przed udzieleniem zgody, dziecko musi zostać poinformowane o ewentualnych warunkach wymienionych w ustępie drugim.
§ 4-27. Możliwości umieszczenia dziecka w przypadku decyzji o szczególnych działaniach wobec dzieci i młodzieży z poważnymi problemami behawioralnymi, por. §§ 4-24 oraz 4-26
Państwowy urząd ochrony dzieci na poziomie regionalnym musi wytypować instytucje, które będą przyjmować dzieci na podstawie decyzji omówionych w § 4-24, por. § 4-26. Może też zostać ustalone, że dziecko zostanie umieszczone w rodzinie zastępczej, która posiada szczególne walory, pozwalające na rozwiązanie problemów związanych z tym dzieckiem.
Jeśli dziecko zostaje umieszczone w instytucji bez własnej zgody lub zgody osoby sprawującej władzę rodzicielską, por. § 4-24, urząd ochrony dzieci musi zatroszczyć się o opracowanie planu działań wobec dziecka. Szkic takiego planu musi zostać przedłożony w momencie, gdy sprawę rozpatruje komisja wojewódzka. Finalny plan działań musi zostać opracowany jak najszybciej po powzięciu decyzji przez komisję wojewódzką. Plan działań nie może być sprzeczny z decyzją komisji wojewódzkiej, ani z warunkami określonymi w tejże. Również kiedy urząd ochrony dzieci współdziała przy umieszczeniu dziecka w instytucji na podstawie wyrażonej zgody, por. § 4-26, musi zadbać o wypracowanie planu działań dla dziecka, jeśli dziecko i osoby sprawujące władzę rodzicielską wyrażają zgodę. Jeśli dziecko ukończyło 15 lat, wystarczy sama zgoda dziecka. W miarę możliwości plan działań powinien zostać przedłożony przed przeprowadzeniem umieszczenia dziecka w instytucji.
Plan działań musi zostać zmieniony, jeśli przemawiać za tym będą potrzeby dziecka. Opracowywanie i zmienianie planu działań powinno, na tyle, na ile będzie to możliwe, odbywać się we współpracy z dzieckiem. Jeśli umieszczenie w instytucji odbywa się w oparciu o § 4-24, nie wolno wprowadzać zmian sprzecznych z z decyzją komisji wojewódzkiej lub z warunkami określonymi w tejże. Jeśli umieszczenie w instytucji odbywa się w oparciu o § 4-26, uzyskanie zgody, o której mowa w ustępie pierwszym punktach piątym i szóstym, wymagane jest również w przypadku zmian w planie działań.
Jeśli umieszczenie w instytucji odbywa się przy wsparciu państwowego urzędu ochrony dzieci na poziomie regionalnym, por. § 2-3, państwowy urząd ochrony dzieci na poziomie regionalnym musi - na wezwanie urzędu ochrony dzieci w gminie - wesprzeć urząd ochrony dzieci w opracowaniu planu działań.
Ministerstwo może udzielić wytycznych dotyczących zawartości planu działań.
§ 4-29. Tymczasowe/doraźne umieszczenie w instytucji bez zgody, w przypadku zagrożenia, że dziecko może paść ofiarą handlu ludźmi.
W przypadku zagrożenia, że dziecko może paść ofiarą handlu ludźmi, por. kodeks karny § 224, dziecko może zostać bez zgody umieszczone w instytucji, por. §§ 5-1 i 5-8. Celem umieszczenia w instytucji jest zaspokojenie bieżącej/doraźnej potrzeby dziecka w zakresie ochrony i opieki.
Komisja wojewódzka może podjąć decyzję o umieszczeniu w instytucji zgodnie z ustępem pierwszym, jeśli:
|
a) |
policja odkryje, że istnieje bliskie i poważne zagrożenie, że dziecko jest bądź może zostać wykorzystane/paść ofiarą handlu żywym towarem, a umieszczenie w instytucji jest konieczne w celu ochrony dziecka, lub jeśli |
|
b) |
komisja wojewódzka, w oparciu o ocenę policji oraz pozostałe dane sprawy, uzna za prawdopodobne, że istnieje na tyle bliskie i poważne zagrożenie, że umieszczenie w instytucji jest konieczne w celu ochrony dziecka, a dziecku nie da się zapewnić dostatecznej ochrony poprzez inne działania opisane w niniejszej ustawie, ani też w inny sposób. Komisja wojewódzka może podjąć taką decyzję tylko wtedy, jeśli po całościowym rozpatrzeniu sprawy dojdzie do wniosku, że umieszczenie w instytucji będzie dla dziecka najlepszym rozwiązaniem. |
Komisja wojewódzka może podjąć decyzję o umieszczeniu w instytucji na okres do sześciu tygodni. Odpowiednio obowiązuje § 4-15 ustęp drugi. Okres umieszczenie w instytucji może zostać przedłużony o maksymalnie sześć tygodni za każdym razem w przypadku wydania nowej decyzji. Łączny czas umieszczenia w instytucji na podstawie ustępów drugiego i czwartego nie może przekroczyć sześciu miesięcy.
Kierownik urzędu ochrony dzieci lub prokuratura może podjąć decyzję tymczasową/doraźną w nagłych przypadkach, jeśli uzna za prawdopodobne, że zachodzi bliskie i poważne zagrożenie, że dziecko jest bądź może zostać ofiarą handlu żywym towarem, a umieszczenie w instytucji jest konieczne w celu ochrony dziecka. Jeśli podjęta została taka decyzja, wniosek o zastosowanie interwencji opisanej w § 7-11 należy wysłać do komisji wojewódzkiej jak najszybciej i nie później niż w ciągu dwóch tygodni. Jeśli sprawa nie zostanie przesłana do komisji wojewódzkiej w tym terminie, decyzja ulegnie automatycznemu uchyleniu.
Przy umieszczeniu dziecka w instytucji na podstawie ustępów drugiego i czwartego mogą zostać wdrożone działania, mające na celu zapewnienie mu bezpieczeństwa, jeśli będzie to konieczne w celu zapobieżenia kontaktom dziecka z osobami, co do których istnieje zagrożenie, że mogą chcieć wykorzystać je w handlu żywym towarem. Działania mające na celu zapewnienie dziecku bezpieczeństwa muszą wynikać z decyzji o umieszczeniu w instytucji i nie mogą być zakrojone na szerszą skalę, niż jest to konieczne. Działania mające na celu zapewnienie dziecku bezpieczeństwa mogą ograniczać możliwości dziecka w zakresie przyjmowania gości, wysyłania i przyjmowania listów, telefonów lub komunikowania się za pomocą innych środków komunikacji, jak również swobodnego poruszania się poza obszarem instytucji. Działania mające na celu zapewnienie dziecku bezpieczeństwa mogą również wprowadzać ograniczenia co do tego, kto może znać miejsce pobytu dziecka. Działania mające na celu zapewnienie dziecku bezpieczeństwa nie mogą wprowadzać ograniczeń, które utrudniałyby dziecku kontakt z opiekunami prawnymi, adwokatem, pracownikami urzędu ochrony dzieci, kuratorem, personelem medycznym zajmującym się terapią dziecka, księdzem lub inną osobą duchowną itp.
Urząd ochrony dzieci może zaniechać wprowadzenia w życie decyzji na podstawie ustępu drugiego, jeśli przemawiają za tym okoliczności, a policja wyraża na to zgodę. Komisja wojewódzka musi zostać w takim wypadku powiadomiona o zaniechaniu. Jeśli decyzja nie zostanie wprowadzona w życie w ciągu sześciu tygodni, zostanie automatycznie uchylona.
W przypadku decyzji na podstawie niniejszego przepisu zastosowanie ma rozdział 7. Jeśli istnieją podstawy, by sądzić, że dana osoba ma poniżej 18 lat, można wobec tej osoby podjąć decyzję na podstawie niniejszego przepisu do momentu ustalenia faktycznego wieku.
§ 4-30. Nadzór nad wprowadzeniem w życie i monitorowanie decyzji o umieszczeniu w instytucji w przypadku zagrożenia, że dziecko może paść ofiarą handlu ludźmi.
Dziecko należy umieścić w instytucji, która będzie w stanie pod względem merytorycznym i materialnym zaspokoić potrzeby dziecka w zakresie ochrony i opieki.
Jeśli dziecko zostało umieszczone w instytucji, opiekę nad nim sprawuje urząd ochrony dzieci. Instytucja będzie sprawować codzienną opiekę w imieniu urzędu ochrony dzieci.
Urząd ochrony dzieci musi na bieżąco monitorować sytuację dziecka umieszczonego w instytucji i we współpracy z policją ocenić, czy jego pobyt w niej jest wciąż konieczny dla zapewnienia dziecku ochrony, czy też można go zakończyć. Policja musi zostać poinformowana i dostać szansę wypowiedzenia się w sprawie przed zakończeniem pobytu dziecka w instytucji. To samo tyczy się przeniesienia na podstawie § 4-17.
Źródło: Lovdata
[Poprzednie rozdziały:
Moja Norwegia poleca
To może Cię zainteresować