Mniej urzędów, mniej rodzajów pomocy oraz Rzecznik praw klientów NAV. To najważniejsze ze zmian, jakie chce wprowadzić świeżo upieczony minister pracy z Partii Postępu, Robert Eriksson.

Gmina jak teściowa

- Kierować NAV-em dziś, to jak mieć 429 żon, a zatem równie wiele teściowych. - Tego porównania użył Robert Eriksson, udzielając w maju bieżącego roku wywiadu dla dziennika Aftenposten. Miało ono zobrazować fakt, że Urząd pracy i polityki socjalnej (NAV) współpracuje na zasadzie partnerstwa z wszystkimi 429 gminami Norwegii.

Kiedy mówił te słowa, Eriksson był przewodniczącym parlamentarnej komisji pracy i polityki socjalnej. Wypowiadał się wtedy bardzo konkretnie na temat zmian, jakie przyszły minister pracy powinien wprowadzić w NAV i jak on rozwiązałby tę sprawę.

Jako świeżo upieczony minister nie był już tak konkretny, stwierdzając - gdy dziennikarze przywołali jego propozycje z maja - że jeszcze do tego wróci.

Zobaczmy zatem, jakich zmian w Urzędzie pracy i polityki socjalnej powinniśmy oczekiwać, jeśli nowy minister okaże się słowny i konsekwentny:

Rzecznik praw klientów NAV

Uporanie się z problemami NAV-u będzie najważniejszym zadaniem ministra pracy i polityki socjalnej w rządzie Erny Solberg. Kiedy Robert Eriksson z pewnym ociąganiem wypróbowywał ministerialny fotel, użył jeszcze jednego porównania na opisanie sytuacji NAV:

- Jako były piłkarz myślę o NAV-ie jako o środku boiska, a w tym miejscu trzeba mieć gracza, który wykonuje dobre podania i ułatwia życie pozostałym zawodnikom.

Podkreślił również, że "odwiedziny w urzędach NAV nie raz sprawiały mu radość" i że pracuje tam wielu zdolnych i zaangażowanych ludzi. Jednak, ogólnie rzecz biorąc, jego wczorajsze deklaracje ograniczyły się do stwierdzenia, że NAV ma stać się prostszy, zwłaszcza dla podopiecznych.

W maju Eriksson obiecał powołanie Rzecznika praw klientów NAV (NAV-ombud). Funkcja ta miałaby pojawić się jeszcze przed końcem marca 2014 roku. Niestety, Eriksson nie miał wczoraj czasu, by powiedzieć, czy podtrzymuje tę obietnicę.

Robert Erikssson. Fot. Frp media

 

Lista życzeń czy lista robocza?

Ustanowienie Rzecznika praw klientów NAV to jednak tylko jedna ze zgłaszanych wcześniej przez Erikssona propozycji. Żaden inny minister w rządzie Erny Solberg nie przedstawił tak długiej i konkretnej listy działań, które chciałby przeprowadzić, jeśli tylko dostałby odpowiednie możliwości. Na liście znalazły się m.in takie postulaty jak:

• Obcięcie listy działań pomocowych NAV co najmniej o połowę (dziś różnych działań i programów pomocowych jest 50 i sami pracownicy NAV-u często się w nich nie orientują).

• Wprowadzenie terminów, w których sprawa musi zostać rozpatrzona oraz prawa do zmiany urzędnika prowadzącego sprawę przez klienta.

• Połączenie mniejszych urzędów NAV i likwidacja rozdziału pomiędzy poziomem centralnym (NAV stat), a gminnym (NAV kommune) NAV.

(Pełna lista w tabeli pod artykułem.)

Można zacząć od razu

Jeśli chodzi o wiele z powyższych punktów, Eriksson ma zielone światło, by zacząć je realizować od razu:

W deklaracji koalicyjnej Høyre i Frp czytamy: "Przeprowadzona zostanie szeroko zakrojona reforma NAV, mająca na celu odbiurokratyzowanie tej instytucji i uczynienie jej bardziej przyjazną klientom, tak, by więcej osób mogło przejść od pobierania zasiłku do pracy".

Pytanie, ile czasu Eriksson ma badać i oceniać działanie NAV, nim konkretne działania zostaną wprowadzone w życie i czy może liczyć na poparcie pozostałych partii mieszczańskich. W umowie współpracy z Venstre i KrF ani jednym słowem nie wspomina się o jakichkolwiek reformach NAV. Minister będzie musiał zatem szukać poparcia Stortingu, nim będzie mógł cokolwiek zrobić.

Punktem oparcia może być jednak zapis z umowy o współpracy, który mówi, że Høyre, KrF, Venstre i Frp będą starały się uczynić społeczeństwo "mniej zbiurokratyzowanym" oraz będą "przeciwdziałać marnotrawieniu pieniędzy publicznych".

PROGRAM REFORMY NAV wg. ROBERTA ERIKSSONA 1. Likwidacja rozdziału pomiędzy NAV stat (poziom centralny), a NAV kommune (poziom lokalny/gminny) Na dzień dzisiejszy NAV współpracuje z 429 gminami. Wielu klientów systemu czuje się jak piłeczka, przerzucana pomiędzy wieloma graczami. Jak mówi Robert Eriksson: "Chaos i anarchia". 2. Redukcja liczby biur NAV Zasada "Biuro NAV w każdej gminie" jest na dłuższą metę nie do utrzymania. Najmniejsze urzędy mają zbyt małe kompetencje. 3. Zwiększenie kompetencji poszczególnych urzędów Obecna organizacja jest zbyt fragmentaryczna. Brak całościowego ujęcia. Lokalne urzędy nie są w stanie samodzielnie załatwić zbyt wielu spraw. 4. Powołanie rzecznika praw klientów NAV Celem jest zadbanie o prawa klientów Urzędu pracy i polityki socjalnej. Zbyt wielu z nich czuje, że nie są traktowani z szacunkiem. 5. Danie ludziom prawa do zmiany urzędnika NAV, zajmującego się ich sprawami Wprowadzenie prawa do zmiany urzędnika, a w szczególnych przypadkach także prawo do zmiany biura NAV. 6. Likwidacja co najmniej połowy programów NAV NAV oferuje dzisiaj około 50 działań i programów pomocowych. Przynajmniej w teorii. System jest nieprzejrzysty i wielu pracowników NAV o niektórych programach nawet nie słyszało. Trzeba się tym programom przyjrzeć i pozbyć się co najmniej połowy.

Źródło: Aftenposten