Oto stołeczny "gapobus" nr 1

Według statystyk spółki komunikacyjnej Ruter, największy odsetek pasażerów na gapę jeździ autobusami linii 21. Dlaczego akurat tam? Ruter nie wie, wie tylko, że liczba gapowiczów wzrosła, gdy linię zaczęły obsługiwać pojazdy przegubowe.

Architekt sivilarkitekt

Odpowiednik FAGBREV w języku polskim! - Rozwijaj swoją karierę w Norwegii z D&A Spesialistene AS

RUSZTOWANIA SPRZEDAZ I WYNAJEM

Ogłoszenia MojaNorwegia

Nadjeżdża "gapobus"!

Na przystanku Helsfyr stoi niewielka kolejka pasażerów, czekających na autobus numer 21. Statystki Rutera wskazują na to, że wielu z nich zapewne nie ma przy sobie ważnego biletu.

Jak dotąd w tym roku Ruter skontrolował około 1,8 miliona pasażerów w tramwajach, autobusach i metrze. Spośród nich 63 859 zostało przyłapanych na jeździe bez ważnego biletu.

A autobusy linii 21 znajdują się na samym szczycie, jak chodzi o ilość pasażerów na gapę w autobusach na najbardziej popularnych liniach. Jak dotąd w tym roku średnio 6,2% pasażerów autobusów linii 21 jeździło bez biletu. Na przeciwnym biegunie wśród uczęszczanych linii znajdują się autobusy numer 37. W trzech pierwszych kwartałach bieżącego roku 96,3% pasażerów jeździło nimi legalnie, na ważnych biletach, a na gapę 3,7%.

- Nie mam żadnej kontroli nad tym, czy ludzie jeżdżą na gapę, czy nie. Teraz, kiedy linię 21 obsługują autobusy przegubowe, ludzie potrafią wskakiwać do pojazdu tylnymi drzwiami. Kiedy próbowałem pytać takich pasażerów, czy mają ważny bilet, odpowiadali, że kontrola biletów to nie moja praca, że moja praca to prowadzenie autobusu - opowiada pragnący zachować anonimowość kierowca, zasiadający za kółkiem stołecznego "gapobusu" nr 1.

Więcej drzwi = więcej gapowiczów

Pytanie o to, czemu akurat na linii 21 jest tak wielu pasażerów na gapę, postawiono doradcy komunikacyjnemu w spółce Ruter, Gro Janborg.

- Nie mamy żadnego dobrego wytłumaczenia, czemu akurat na tej linii odsetek oszustw jest tak wysoki. Sami chcielibyśmy to wiedzieć - mówi Janborg. - Będziemy starali się przeanalizować dane i znaleźć jakiś sposób, pozwalający na ukrócenie tego procederu.

W maju bieżącego roku na linii 21 zaczęły jeździć autobusy przegubowe. Od tego czasu liczba osób złapanych bez ważnego biletu stale rośnie. W marcu było ich 4,8%, w lipcu - 8,6%

- Do autobusu przegubowego pasażerowie mogą wchodzić większą liczbą drzwi. Nie stają wtedy twarzą w twarz z kierowcą. Spotkanie z kierowcą automatycznie redukuję liczbę gapowiczów. Możliwość wchodzenia do pojazdu większą liczbą drzwi - podnosi - wyjaśnia Janborg.

Plany są takie, by w autobusach przegubowych zainstalować czytniki biletów przy wszystkich drzwiach, tak by możliwe było skasowanie/aktywowanie biletu nawet wtedy, gdy pojazd będzie zatłoczony.

Kupujcie bilety - to proste!

Ruter stara się cały czas pracować w tym kierunku, by jak najwięcej osób podróżowało komunikacją publiczną uczciwie. Aby utrzymać procent gapowiczów na niskim poziomie, przeprowadzane są regularne kontrole we wszystkich środkach komunikacji miejskiej. Kontrolerzy pojawiają się albo w mundurach, albo ubrani po cywilnemu. Ale Ruter stawia głównie na to, by przekonać podróżnych do jazdy z ważnym biletem po dobroci: między innymi wprowadzając nowe rodzaje biletów i zachęcając do kontrolowania samemu, czy są aktywne i/lub czy ma się na karcie wystarczające środki do odbycia podróży.

- Przejazd na gapę jest zawsze możliwy, ale my musimy postarać się przede wszystkim o to, by jazdę z ważnym biletem uczynić rzeczą jak najprostszą. Z naszych doświadczeń wynika, że zdecydowana większość ludzi nie ma zamiaru oszukiwać i chce uczciwie zapłacić za przejazd, ale czasami zdarzy się im na przykład zapomnieć aktywować bilet miesięczny itp. Dlatego właśnie zachęcamy wszystkich pasażerów do sczytywania karty/biletu przed lub na początku każdej podróży, by upewnić się, czy bilet jest ważny, albo czy na koncie została wystarczająco duża kwota na dany przejazd.

Gro Janborg sądzi też, że specjalna aplikacja na telefon komórkowy może pomóc w legalnym podróżowaniu komunikacją miejską w Oslo, gdyż dzięki niej nie trzeba będzie nawet przebywać w pobliżu automatu biletowego, czy czytnika kart, by móc zakupić bilet. Bilet zacznie być ważny od razu po zakupie, ale wliczony zostanie dwuminutowy czas "kwarantanny", pozwalający zredukować ryzyko oszustw. Chodzi o to, by wyeliminować sytuacje, kiedy pasażer czeka z zakupem biletu do momentu, kiedy zobaczy, że nadchodzi kontrola biletów. Kontroler będzie w stanie zobaczyć, że bilet został zakupiony już po jego wejściu do pojazdu i będzie mógł wystawić mandat.

Kiedy cię dorwą... czyli co grozi podróżującym po Oslo na gapę

Jeśli będzie kontrola, to za jazdę bez ważnego biletu trzeba będzie zapłacić 750 koron (w przypadku płacenia od razu, na miejscu), 900 koron (jeśli kontrolerzy będą musieli wystawić fakturę na mandat) lub 1500 koron (jeśli jechało się na sfałszowanym bilecie lub próbowało się podać kontrolerowi nieprawdziwe dane).
Ruter oraz Norweskie koleje państwowe (NSB) zwróciły się niedawno do ministerstwa transportu publicznego i komunikacji z prośbą o podniesienie poziomu mandatów do odpowiednio 850 koron w przypadku płatności na miejscu i 1200 koron w przypadku wystawienia mandatu (faktury). W przypadku młodzieży w wieku od 15 do 18 lat obowiązywać miałaby stawka 850 koron, niezależnie od formy płatności. Propozycja ta jest obecnie rozpatrywana przez ministerstwo transportu publicznego i komunikacji.
Jeśli czytnik kart lub automat biletowy jest zepsuty, a w pobliżu nie ma żadnego punktu prowadzącego sprzedaż biletów, można jechać, ale w przypadku kontroli ryzykuje się dostanie mandatu.
W większości przypadków kontrolerzy przeprowadzający kontrolę biletów będą w stanie sprawdzić stan techniczny czytnika/automatu biletowego.

Jeśli ktoś dostał mandat z powodu awarii sprzętu (np. kasownika/czytnika itp.), może wysłać do Rutera zażalenie. Kiedy awaria zostanie potwierdzona, mandat zostanie anulowany. Wszystkie skargi/zażalenia muszą być pisemne. Na stronie spółki: ruter.no można znaleźć specjalny formularz kontaktowy do wypełnienia. Można też wysłać skargę pocztą na adres "Ruters kundesenter, Postboks Postboks 1030 Sentrum, 0104 Oslo". Zażalenia osób przychodzących osobiście do siedziby spółki i skarżących się ustnie nie będą rozpatrywane.