Pierwszy tysiąc rekrutek kończy obowiązkową służbę wojskową. Jakie wspomnienia wyniosą?

– Było super, nauczyłyśmy się wielu przydatnych, praktycznych rzeczy - mówi Amanda Josefine Hermansen, jedna z historycznych 993 rekrutek w komentarzu udzielonym TV2. – Służba w wojsku jest godna polecenia - dodaje.

Inna młoda Norweżka, Josefine Aas, przyznała, że jej również podobała się służba w armii. Zastanawia się nad związaniem swej przyszłości z wojskiem. Choć zaznacza, że nie było lekko: – To było świetne, ale również wymagające doświadczenie. Trzeba było utrzymywać dyscyplinę przez cały czas i być w pełnej gotowości.

Choć Norwegia nie jest pierwszym krajem na świecie, który wprowadził obowiązek pełnienia służby wojskowej przez kobiety, jest prawdopodobnie jedynym, który decyzję tę motywuje przede wszystkim równouprawnieniem. Wagę równego traktowania obu płci podkreślił sam szef sztabu norweskiej armii, Haakon Bruun-Hanssen:
– Istotne jest, byśmy mogli w przyszłości pozyskiwać zdolnych żołnierzy i oficerów. Chcemy wybierać spośród najlepszych, niezależnie od płci.
Oprócz tego, obowiązkowa służba wojskowa ma zwiększać poczucie wspólnoty Norwegów i odpowiedzialności za kraj. Rzecz jasna ważne jest także wzmocnienie potencjału obronnego państwa.

Wysokie oceny rekrutek mogą mieć swoje źródło w specyficznym systemie, który można podsumować tak: nikogo nie wcielać na siłę.

W dużym uproszczeniu proces rekrutacji wygląda tak, że osoby, które wchodzą w wiek zdolności do pełnienia służby najpierw muszą wypełnić internetowy formularz. Pytane są o stan zdrowia, wykształcenie czy zainteresowania. Jednak najistotniejszym wydaje się pytanie o motywację. Jest bardzo niewielkie prawdopodobieństwo, że osoba z problemami psychicznymi bądź po prostu nastawiona pacyfistycznie będzie musiała pójść w kamasze.

Pierwszy, obowiązkowy etap rekrutacji odbywa się zatem w całości w świecie wirtualnym. Najlepszych kandydatów (ok. 1/3 potencjalnych żołnierzy) obydwu płci zaprasza się na drugi etap, który jest czymś w rodzaju naszej komisji wojskowej. Kandydat rozmawia z oficerem armii na temat swoich zapatrywań, rodzaju wojsk, w których chce służyć.
Lekarze sprawdzają stan zdrowia przyszłego żołnierza, oceniają zdolności psychofizyczne. Dopiero po przejściu drugiego etapu można czekać na zaproszenie do koszar.

Takie rozwiązanie pozwala na selekcję osób, które nie chcą bądź nie mogą służyć w armii. Dzięki temu rzadko słyszy się o rażących przypadkach nadużyć, jakie miały miejsce w przypadku polskiej armii w latach 90. Wówczas do wojska zaciągano większość chłopców, niezależnie od ich planów i motywacji, a także stanu psychicznego. Kończyło się to licznymi aktami przemocy, a nawet samobójstwami osób zaszczutych przez „falę”, czyli psychiczne i fizyczne znęcanie się nad młodszymi stopniem żołnierzami.

Wiele armii świata dopuszcza możliwość dobrowolnego dopuszczenia do służby kobiet. Istnieją jednak także państwa, które wprowadziły obowiązkową służbę dla pań. Są to jednak kraje, które znajdują się w ciągłym stanie zagrożenia zewnętrznego. Trzeba przyznać, że Norwegia dołączyła do grona specyficznych państw, takich jak otoczony wrogami Izrael, niestabilne jak Erytrea czy Tunezja bądź komunistyczne jak Kuba i Korea Północna. Czy norweski eksperyment się udał, dowiemy się najprawdopodobniej za kilka lat, choć wydaje się, że to może być kolejny sygnał postępującej militaryzacji kraju i próba uspokojenia obywateli, którzy obawiają się o bezpieczeństwo kraju.

Źródła: TV2, ung.no, forsvaret.no, itromso.no