1

Storting przegłosował poprawki do konstytucji, zmieniające stosunki pomiędzy norweskim kościołem państwowym, a państwem. Można powiedzieć, że Kościół Norweski z kościoła państwowego (statskirke) stanie się kościołem ludowym (folkekirke).

Poreformacyjny balast

Oddzielenie kościoła od państwa było dyskutowane co najmniej od końca XIX wieku. Wysuwano przy tym przeważnie, a szczególnie w ostatnich czasach, argument, że kościół powinien rządzić się bardziej demokratycznie, tj. o jego sprawach wewnętrznych, "polityce kadrowej", itp. powinni decydować sami jego członkowie. Jednak pozbycie się balastu z czasów reformacji, czyli kościoła państwowego nie było łatwe. Po raz kolejny Norwegów ubiegli też w tym sąsiedzi. W Szwecji rozwód państwa z kościołem "państwowym" nastąpił w roku 2000. Norwegia musiała poczekać jeszcze lat 12.

Ale stało się.

Autonomia i samorządność kościoła

Ujmując rzecz w dużym skrócie, uchwalone 21. maja poprawki do konstytucji przyznają Kościołowi Norwegii większą autonomię wewnętrzną, w tym, między innymi, prawo samodzielnego wyboru biskupów i prepozytów (kościelnych administratorów stojących powyżej pastorów, a poniżej biskupów). Do tej pory biskupów i prepozytów wyznaczał minister ds. kościelnych (w większym bądź mniejszym stopniu biorąc pod uwagę opinię wiernych i organów kościelnych).

Państwo wciąż będzie "zatrudniać" i wypłacać wynagrodzenie biskupom, prepozytom (proster), pastorom i innym pracownikom kościelnym, nieopłacanym przez gminy.

Łącznie zmieniono lub wykreślono siedem paragrafów konstytucji. Za zmianami głosowało 161 parlamentarzystów, przeciw było 3 (byli to reprezentanci Partii Centrum). Uchwalone poprawki weszły w życie ze skutkiem natychmiastowym.

Znaczenie dla innych wspólnot religijnych

Uchwalone poprawki do § 16 konstytucji dotyczą również innych wspólnot wyznaniowych i światopoglądowych. W punkcie 4. postanawia się, że wszystkie wspólnoty wyznaniowe i światopoglądowe będą wspierane na równi z Kościołem Norwegii. Przepis ten, ujęty w konstytucji, podkreśla, że państwo bierze na siebie odpowiedzialność za prowadzenie polityki aktywnego wspierania polityki wyznaniowej i światopoglądowej. W poprawce do konstytucji nie znalazły zapisy stawiające wspólnotom religijnym i światopoglądowym warunki co do "prawa i moralności", których niespełnianie mogłoby oznaczać wyłączenie tych wspólnot spod opieki i wsparcia państwa.

Źródło: www.stortinget.no