Narvik – wiele polskości w norweskim mieście

04 listopada 2014 11:20

Udostępnij
na Facebooku

Narvik – wiele polskości w norweskim mieście

Niewielkie miasto portowe na północnym zachodzie Norwegii zapisało się w naszej historii bohaterską postawą polskich żołnierzy podczas II Wojny Światowej. Jednak Narvik nie powinien być kojarzony jedynie z wojenną przeszłością.

Dawny obszar miasta Narvik zamieszkiwali kiedyś Wikingowie, którzy pozostawili po sobie pamiątki w postaci napisów runicznych. W XIX wieku rozpoczęto budowę kolei, która łączyła Victoriahavn (tak wówczas nazywało się miasto) z kopalniami żelaza w Kirunie w Szwecji. Podczas wojny owo połączenie kolejowe służyło III Rzeszy, która korzystała ze szwedzkich rud żelaza. Doprowadziło też w 1940 roku do Bitwy o Narvik. Walkę o port wygrali alianci, lecz wycofali się z miasta, tym samym pozostawiając je w rękach Niemców. Nie znajdziemy tu dzisiaj tradycyjnej norweskiej starówki, ponieważ wiele budynków zostało wówczas wyburzonych.

Narvik płonie po niemieckim ataku bombowym, wikipedia.org

Bitwa o Narvik, wikipedia.org

Obecnie znajduje się tutaj dużo obiektów świadczących o wojennych wydarzeniach, takich jak pomniki żołnierzy czy największe w kraju cmentarzysko okrętów. To bardzo dobrze, że kojarzymy Narvik z historią wojenną, jednak pamiętać trzeba, że to, co oferuje nam miasto, to o wiele więcej niż wspomnienie wojny. Poza tym z dzisiejszej perspektywy wiemy, że Polacy w Narviku to nie tylko historia żołnierzy z lat 40-tych. Wielu naszych rodaków tam żyje, mieszka i pracuje.

Polski epizod w wojennych echach

W Narvik wkład Polski podczas Bitwy jest nadal bardzo ważnym wspomnieniem. W walkach o Narvik brała udział Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich oraz polskie okręty - „Grom" (został zatopiony), „Burza" i „Błyskawica" (obecnie pełni rolę muzeum w Gdyni). W mieście znajdziemy skwer o nazwie Groms plass, gdzie stoi pomnik ku czci poległych marynarzy polskiej jednostki. Na cmentarzu komunalnym pochowano dziewięciu naszych żołnierzy, a na cmentarzu w Håkvik, mieszczącym się w odległości 10 km od Narvik, również znajduje się polska kwatera. W miejscach tych odbywają się uroczystości rocznicowe z udziałem reprezentantów Polski.

Okręt "Grom", wikipedia.org

Przy ulicy Torvsvingen 15 znajduje się Muzeum Wojny, prowadzone przez norweską sekcję Czerwonego Krzyża. Znajdziemy w nim m.in. wystawy poświęcone Bitwie o Narvik i hitlerowskiej okupacji, nie brak też akcentów międzynarodowych: brytyjskich, francuskich i polskich.

Historia i rozwój

W południowej części miasta, na wzgórzu nad fiordem, wznosi się wybudowany w 1902 roku budynek dyrekcji kolei - dzisiaj mieści się tutaj Ofoten Museum, miejsce poświęcone historii miasta, kolei i transportu rud żelaza. W muzeum poznamy proces budowy linii kolejowej, Obecnie mieści się w nim Ofoten Museum, poświęcone cywilnej historii miasta i jego związkom z koleją i transportem szwedzkiej rudy żelaza. Możemy tam poznać proces budowy linii kolejowej, życie w Narvik i rozwój miasta na przestrzeni ponad 100 lat.

Ofoten Museum, commons.wikiedia.org

Z wysoka

Aby zobaczyć panoramę miasta, należy skorzystać z kolejki linowej Narvikfjellet, prowadzącej na górę Fagernesfjellet. Wagonik Fjellheisen dociera na wysokość 656 m n.p.m., gdzie znajduje się kawiarnia i taras widokowy. Dwa lata temu po raz pierwszy uruchomiono na okres letni Stolheisen - wyciąg krzesełkowy na Linken (1003 m n.p.m.), który zaczyna się w pobliżu kawiarni. Widoki przyprawiają o zawrót głowy, ale są tak wspaniałe, że szybko można zapomnieć o dolegliwościach. Linken jest latem doskonałym miejscem na górskie wędrówki, a zimą świetnym ośrodkiem sportów zimowych.

Widok z Fagernesfjellet, commons.wikimedia.org

Opcje dla aktywnych

Narvik znajduje się już za kołem podbiegunowym - doświadczyć więc tu można zarówno polarnego dnia, jak i zorzy podczas zimy. Okolice Narvik są bardzo atrakcyjne pod względem najróżniejszych wędrówek i aktywności, które można zaplanować samodzielnie lub z przewodnikiem. Propozycji jest wiele: Rallarvegen, naskalne ryty Wikingów, łowiska ryb czy kilkugodzinny rejs w poszukiwaniu wielorybów. Latem można też wybrać się na plażę, a nawet ponurkować wśród zatopionych wraków.

Narvik chyba zawsze będzie się nam kojarzył z wojną. Nie ma w tym nic złego, ale może warto się postarać, by wywoływał też inne skojarzenia. Naprawdę warto więc się tam wybrać i zweryfikować swoją wiedzę na temat tego miasta. A pomijając wszystko to, co zostało już napisane - Narvik jest przecież bramą do Lofotów. To powinno być już wystarczającą pokusą! Udanej podróży!

wikipedia.org

Nordland Røde Kors Krigsmuseum Torgsvingen 15 8514 Narvik www.narviksenteret.no	Godziny otwarcia: Pon.-pt 11.00-15.00 Ceny biletów: Dorośli - 75 NOK Dzieci - 25 NOK
Ofoten Museum Administrasjonsveien 3 8514 Narvik www.ofoten.museum.no	Godziny otwarcia: 26.06-08.08: pon.-pt 10.00-16.00, weekendy 12.00-15.00 Poza sezonem: pon.-pt 10.00-15.00 Ceny biletów: Dorośli - 60 NOK Emeryci i studenci - 30 NOK Dzieci poniżej 15 lat - wstęp wolny
Narvikfjellet 8517 Narvik www.narvikfjellet.no	Szczegółowe informacje na stronie internetowej - ceny i godziny otwarcia są różne w zależności od sezonu. Istnieje możliwość wykupienia różnego rodzaju karnetów.