Bompenger wykańcza kierowców w Norwegii? „Kolejny wzrost opłat nie do udźwignięcia”

Jak informuje Norweska Federacja Samochodowa (NAF), zwiększenie tych opłat o 500 NOK miesięcznie może być dla wielu dużym obciążeniem. Jednocześnie rośnie liczba miast wprowadzających tzw. pakiety miejskie (by-pakker) lub umowy wzrostu miejskiego (byvekstavtaler) jako formę finansowania transportu publicznego i infrastruktury.

W badaniu Barometr Kierowców NAF 2025 jedna trzecia ankietowanych stwierdziła, że wzrost opłat o ponad 500 NOK miesięcznie byłby dla nich nie do udźwignięcia. W gospodarstwach o niskich dochodach cztery na dziesięć osób oceniło, że wyższe opłaty znacząco wpłyną na ich budżet domowy. Opłaty za przejazd są takie same dla wszystkich, co oznacza, że osoby o niższych dochodach odczuwają je najbardziej.

Od wyborów parlamentarnych w 2021 r. odsetek osób, które nie płacą opłat drogowych, spadł z 18 proc. do 13 proc. w badaniu z 2025 r. W mniejszych miastach spadek był jeszcze większy – z 30 proc. w 2021 r. do 19 proc. w 2025 r. Oznacza to, że coraz więcej osób objętych jest obowiązkiem uiszczania opłat przy wjeździe do miast. Rozwój pakietów miejskich i umów wzrostu miejskiego sprawia, że różnice między regionami w Norwegii stają się coraz bardziej widoczne.

Według wstępnych danych firm zarządzających systemami opłat, kierowcy zapłacili w 2024 r. około 15,5 mld NOK w formie bompenger, podczas gdy w 2021 r. suma ta wynosiła 13,4 mld NOK. Obecnie opłaty obowiązują w strefach wokół trzynastu norweskich miast. Rozszerzanie się takich systemów budzi pytania o skutki społeczne i finansowe dla mieszkańców.

Spadek liczby osób niepłacących oraz wzrost łącznych wpływów z opłat pokazują, jak ważnym źródłem finansowania transportu stały się pakiety miejskie i umowy wzrostu miejskiego. Rosnąca liczba stref płatnych podkreśla potrzebę dalszej debaty nad ich wpływem na mobilność oraz nad kwestiami społecznymi związanymi z systemem opłat drogowych w Norwegii.