Kilka słów o norweskich tradycjach

foto: Magda Szczepańska

Norwegowie to naród szczególnie przywiązany do tradycji ludowych swojego kraju. Wcześniej opowiedzieliśmy wam już kilka słów o tradycyjnej muzyce oraz strojach. Dziś zapraszamy do tańca!

Zespół Tańca Ludowego „Symra” z Oslo podczas występu w Folkemuseum. Fot. Magda Szczepańska

Tańce oraz muzyka ludowa od zawsze miała związek z codziennym życiem ludzi. Tradycyjnie przekazywane z pokolenia na pokolenie. Ich systematyka i zapis zaczęto tworzyć w Norwegii dopiero od XIX wieku. Wywodzą się przede wszystkim ze wsi, lecz obecnie tańczone są na terenie całego kraju, najczęściej przy okazji ważnych świąt narodowych, lokalnych lub po prostu rodzinnych. W całej Skandynawii istnieją zespoły specjalizujące się w wykonywaniu muzyki oraz tańców ludowych a ich występy cieszą się niezwykłą popularnością pośród różnych grup wiekowych społeczeństwa. Tańce ludowe charakteryzuje wielość wersji, wariantów, regionalność.

Norweskie tańce ludowe dzieli się tradycyjnie na 4 grupy:

Sangdans – tańce, podczas których śpiewane są pieśni sięgające tradycją do czasów średniowiecza. W okresie po Reformacji zaniechano ich wykonywania. Ogromy wkład w przywrócenie o nich pamięci oraz ponowne włączenie ich do kanonu tradycyjnych tańców norweskich miała Hulda Garborg , żyjąca w latach 1862-1934. Inspiracją dla jej pracy stała się wyprawa oraz badania na Wyspach Owczych, gdzie taniec ten zajmował wciąż tę samą pozycję od średniowiecza. Hulda Garborg odtworzyła w ten sposób norweski wariant sangdans

Turdans – jest to duża i zróżnicowana grupa. Przynależące do niej tańce nie mają korzeni wśród tradycji ludowych, uczono ich w szkołach tańca, tańczono w miastach i dużych gospodarstwach rolnych. Stanowią charakterystyczny układ kroków tańczonych w parach lub okręgu. Najstarsze znane pochodzą z XVIII i XIX wieku. Tym typem tańców zajmowała się głównie Klara Semb żyjąca w latach 1884-1970. Podczas swojej 10-letniej podróży po kraju badała i sama uczyła się tańców, aby móc je później zebrać i usystematyzować.

Gammeldans – dosł. „taniec dawny” , aczkolwiek do tej grupy zaliczają się tańce, które ukształtowały się ostatecznie w pierwszej dekadzie XX wieku. Często nazywane zamiennie runddans. Jest to grupa tańców na wykształcenie się których silny wpływ miały tradycje innych krajów europejskich. Poza typowo norweskimi takimi jak np. reinlender, zaliczamy również polkę – taniec czeski, czy też mazurka – taniec polski. Dodatkowo istnieje wiele różnych interpretacji oraz lokalnych wariantów.

Bygdedans – grupa najstarszych znanych tańców, których tradycja wykonywania nigdy nie została w Norwegii przerwana aż do czasów współczesnych. Są to zwykle tańce o szybkim tempie, z dużą ilością podskoków oraz różnorodnych figur. Bygdedans dzielimy na dwie główne grupy: sprigar (m.in. springar, pols, springleik, rundom) oraz gangar (gangar, halling, rull, bonde). Tańce te są silnie zróżnicowane regionalnie i posiadają często nawet kilka wariantów dla tego samego regionu.

Zespół Tańca Ludowego „Symra” z Oslo podczas występu w Folkemuseum. Fot. Magda Szczepańska

Zapraszamy do wysłuchania wywiadu z Erikiem Haugros , liderem grupy Symra z Oslo, który opowiada o tym, czym tańce ludowe są dla Norwegów. Ponadto znajdziecie tu również pokazy tańca podczas prób zespołu oraz występu w Folkemuseum w Oslo.