Szósta edycja konkursu „Wybitny Polak”. Będą promować pozytywny wizerunek Polaka w Norwegii

Za dwa miesiące norweska Polonia kolejny raz wybierze swojego „Wybitnego Polaka”. Każdy może zgłosić kandydata, niezależnie od tego, czy reprezentuje jakąś organizację, fundację, czy tylko siebie samego. Jury wybierze laureatów w pięciu kategoriach: Osobowość, Kultura, Nauka, Biznes, „Młody Polak”, a zwycięzców poznamy na gali finałowej, która odbędzie się 16 kwietnia w Oslo Konserthus. Impreza jest otwarta i bezpłatna i będzie to naprawdę rzadka okazja wysłuchania koncertu Leszka Możdżera.

Historię konkursu, sylwetki laureatów i zasady udziału w nominacjach przypomina dla nas Marta Tomczyk-Maryon, która od początku projektu towarzyszy organizatorom w przygotowaniach.

Uroczysta gala, znakomici goście i duża publiczność są bardzo ważne dla polskiego środowiska w Norwegii, ale najważniejsza jest sama idea konkursu i pozytywne rezultaty, jakie przynosi norweskiej Polonii. To ostatnie sprowadza się do trzech podstawowych korzyści.

Po pierwsze, poprzez promocję laureatów, którzy osiągnęli międzynarodowe sukcesy, promujemy Polskę i pracujemy nad pozytywnym wizerunkiem Polaków. Istnieje pewna prawidłowość, że różne nacje, patrząc na pojedynczych przedstawicieli danego narodu, wyciągają często wnioski na temat wszystkich obywateli. Dlatego powinniśmy starać się, aby oczy Norwegów były zwrócone na wybitnych Polaków.

Po drugie, konkurs łączy starą i nową Polonię poprzez fakt, że młodzi nagradzają wiele osób ze starszego pokolenia. Potwierdzeniem tego jest lista laureatów poprzednich edycji.

Po trzecie, konkurs i gala są wydarzeniami jednoczącym w pozytywny sposób Polaków mieszkających w Norwegii. A tego, jak sądzę, Polacy bardzo potrzebują.

Sposób zgłaszania kandydatów jest prosty i klarowny. Najważniejsze jest jednak to, że każdy może to zrobić, niezależnie od tego, czy reprezentuje jakąś organizację, fundację, czy tylko siebie samego. Konieczne jest jedynie wypełnienie formularza, krótkie uzasadnienie nominacji oraz zebranie pięciu podpisów osób popierających kandydaturę. Formularze zgłoszeniowe oraz inne wymagane dokumenty znajdziecie tutaj.

Zgłoszenia kandydatów do norweskiej edycji konkursu prosimy przesyłać na adres: uci.org@gmail.com
Termin zgłaszania kandydatów: do 4 kwietnia 2016 r.

W tym roku galę uświetni koncert jednego z tych polskich artystów, którego nie trzeba przedstawiać – nazwisko Leszka Możdżera od wielu lat jest światową marką.

Jak to się wszystko zaczęło? Skąd wziął się pomysł na „Wybitnego Polaka” i kto za nim stoi? Konkurs „Wybitny Polak” jest inicjatywą Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego „Teraz Polska”, a głównym celem powołanej w roku 1991 Fundacji jest promowanie w kraju i za granicą polskich produktów, usług oraz gmin. Najlepsze produkty i usługi wyłaniane są rokrocznie w Konkursie o przyznanie Polskiego Godła Promocyjnego „Teraz Polska”.

Fundacja "Teraz Polska" tak precyzuje cele Konkursu „Wybitny Polak”:

„(…) wykreowanie pozytywnego wizerunku Polaków, pokazanie ich dokonań oraz wyróżnienie i promocja osób, które potrafiły odnieść sukces w kraju i poza jego granicami. To okazja do zaprezentowania osób, które poprzez swoją działalność i zaangażowanie przyczyniają się do propagowania pozytywnego wizerunku Polski i Polaków na świecie, a także do przybliżenia sylwetek tych rodaków, którzy bardzo często znani i szanowani na emigracji, pozostają zupełnie anonimowi dla nas – Polaków mieszkających w kraju”.

Można więc powiedzieć, że konkurs „Wybitny Polak”  to poszerzenie tej idei, ponieważ promuje już nie tylko polskie produkty, ale samych wybitnych Polaków.

Edycje regionalne konkursu odbywają się w wielu krajach, gdzie licznie mieszkają Polacy. Obecnie mamy osiem edycji: w Anglii, Walii, Irlandii Północnej oraz Austrii, USA, Belgii, Francji, Holandii, Norwegii i Szkocji.

Norweską edycję od samego początku organizuje Polsko-Norweskie Stowarzyszenie Młodych Profesjonalistów (UCI). Zgodnie z demokratyczną tradycją Norwegii i przekonaniami UCI, edycja norweska ma charakter imprezy otwartej.

Podczas pierwszej gali w 2011 roku wręczenie nagród odbyło się w Ambasadzie Polskiej w Oslo. Dwie następne odbyły się w norweskiej Akademii Muzycznej, a od roku 2013 miejscem uroczystych gali jest filharmonia w Oslo (Oslo Konserthus). Imprezom towarzyszy ciekawa oprawa muzyczna, na którą składają się zazwyczaj dwa koncerty.

Artyści, którzy wystąpili podczas poprzednich gali, reprezentują wiele stylów i gatunków muzycznych, począwszy od muzyki klasycznej poprzez folkową, aż po szeroko rozumiany pop. Byli to m.in.: angielska piosenkarka i autorka tekstów Katy Carr, norweski piosenkarz Lenny Kittelsen, polska pianistka Aleksandra Soboń-Wakarecy, międzynarodowy zespół The Kuraybers oraz unikatowy duet Glass Duo, grający na „szklanej harfie”, czyli specjalnie dostrojonych kieliszkach.

Ta wyjątkowa impreza została również zauważona przez norweskie media, o czym świadczy fakt, że co roku na uroczystości pojawiają się norwescy goście ze świata polityki. Wśród zaproszonych osób był m.in. były burmistrz Oslo Fabian Stang, dyrektor Norweskiej Rady Sztuki Anne Aasheim, sekretarz Stanu w norweskim Ministerstwie ds. Dzieci, Równości i Włączenia Społecznego Ahmad Ghanizadeh. Imprezę uświetniali także ambasadorzy RP w Norwegii Wojciech L. Kolańczyk oraz Stefan Czmur oraz Prezes Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego „Teraz Polska” Krzysztof Przybył.

Również licznie przybywający Polacy mieszkający w Oslo oraz zainteresowani Polską Norwegowie byli i są gośćmi imprezy.

Konkurs jest przeprowadzany w dwóch etapach: regionalnym/krajowym i ogólnoświatowym. Na etapie regionalnym/krajowym za organizację Konkursu są odpowiedzialne Komitety Organizacyjne, powoływane przez organizacje, które podpisały z Fundacją porozumienie.

Kandydatów do Konkursu zgłasza się każdego roku w pięciu kategoriach: Osobowość, Kultura, Nauka, Biznes, „Młody Polak”.

W kategorii BIZNES: kandydatami mogą być osoby prowadzące udokumentowaną działalność gospodarczą, które osiągnęły znaczne sukcesy i pozycję w swojej dziedzinie.

W kategorii  KULTURA: kandydatami mogą być zarówno osoby tworzące kulturę: kompozytorzy, pisarze, poeci, malarze itp., nawiązujący w swojej twórczości do Polski, jak również osoby działające na rzecz promocji kultury polskiej.

W kategorii NAUKA: kandydatami mogą być osoby, które prowadzą działalność naukową lub dydaktyczną w placówkach funkcjonujących poza granicami Polski.

W kategorii OSOBOWOŚĆ: kandydatami mogą być osoby wyróżniające się aktywnością, zaradnością, inicjatywą, np. w życiu społecznym.

W kategorii  MŁODY POLAK: kandydatami mogą być osoby, które nie ukończyły 35 roku życia i odniosły sukces w jednej z powyższych kategorii lub, których działalność w sposób pozytywny oddziałuje na lokalną społeczność i przyczynia się do budowy pozytywnego wizerunku Polaków i Polski wśród lokalnej społeczności.

O wyborze laureatów decyduje jury, powołane w każdym z krajów/regionów. Członkowie jury przyznają jedną nagrodę w każdej kategorii. Jednak nie muszą przyznać wszystkich nagród. Może się tak zdarzyć, jeśli uznają, że w danym roku nie ma odpowiedniego kandydata w którejś z wymienionych dziedzin. Mają oni również dodatkowo możliwość przyznania dowolnej liczby wyróżnień w każdej z kategorii.

Edycje regionalne odbywają się w wielu krajach, gdzie mieszkają Polacy. Obecnie mamy osiem edycji Konkursu: w Anglii, Walii, Irlandii Północnej oraz Austrii, USA, Belgii, Francji, Holandii, Norwegii i Szkocji.

W każdym z tych krajów konkurs i galę konkursową przygotowują miejscowe organizacje polonijne przy współdziałaniu z polskimi placówkami dyplomatycznymi Rzeczypospolitej Polskiej, czyli konsulatami i ambasadami.

Stały i obowiązujący dla wszystkich krajów jest regulamin konkursu. Natomiast terminy i sposób przygotowanie gali jest odmienny i zależny od regionalnych organizacji. Na przykład we Francji wręczenie nagród odbywa się w Ambasadzie Polskiej w Paryżu, natomiast w Szkocji ma charakter ekskluzywnego bankietu, na który wykupuje się dość drogie bilety.

Po zakończeniu edycji regionalnych odbywa się edycja światowa. Laureaci są wyłaniani spośród laureatów regionalnych i krajowych. Zwycięzców typuje Kapituła Konkursu „Teraz Polska”. Wręczenie nagród odbywa się w Warszawie podczas uroczystej Gali „Teraz Polska”.

Lista laureatów z ubiegłych lat jest powodem do radości i dumy. Dokonania i sukcesy tych ludzi promowały lub nadal promują Polskę. Warto sobie uświadomić, że za każdym nazwiskiem stoi interesujący życiorys i często długie lata pracy. Oto pełna lista laureatów z ubiegłych lat.

Osobowość:
Nina Witoszek – pisarka, filozof, historyk sztuki, profesor Uniwersytetu w Oslo, wybitna intelektualistka. Laureatka Nagrody Wolności Słowa fundacji „Fritt Ord", znana jako wnikliwy i kontrowersyjny komentator w norweskich mediach.

Eugeniusz Kuran – aktywny działacz polonijny, walczący o obecność polskiego doświadczenia historycznego w świadomości norweskiej opinii publicznej.

Anja Øverdahl – działaczka społeczna, artystka, pisarka. W latach 80-tych i 90-tych pomagała przybywającym do Norwegii polskim imigrantom. Swoje życie opisała w autobiografii "Hitler, Stalin i Mała Anja". NRK nakręciło o historii jej życia dwa filmy dokumentalne.

Andrzej Tomaszewicz – autor raportów naukowo-badawczych i publikacji z dziedziny budownictwa Rezultaty prowadzonych przez niego badań stały się podstawą zastosowania nowoczesnych rozwiązań budowlanych w Norwegii i znalazły zastosowanie m.in. w budownictwie podstaw platform wiertniczych i mostów. Od 2003 r. jest doradcą naukowym przy Norweskim Związku Inżynierów w Oslo. Współzałożyciel radia i organizacji "Solidaritet Norge-Polen", która w latach 1981-1989 wspierała demokratyczną opozycję w Polsce. Za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce i za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej, został oznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Biznes:
Łukasz Obolewicz – był przedsiębiorcą i właścicielem firmy Tinn Lys. Dla swoich oryginalnych projektów otrzymał dofinansowanie od Innovasjon Norge, którego głównym zadaniem jest wspieranie wzrostu innowacyjności w przemyśle oraz promowanie Norwegii jako celu podróży turystycznych.

Włodzimierz Biel – honorowy przewodniczący Rady Programowej i dyrektor zarządzający w Det Norske Veritas Certification AS DNV (jednostki certyfikacyjnej).

Kultura:
Joanna Hvalen – autorka szeregu artykułów o Polsce wydanych w prasie norweskiej, popularyzatorka polskiej kultury w Norwegii.

Liev Igor Devold – reżyser filmowy, wykładowca w Szkole Filmowej w Lillehammer, organizator i uczestnik imprez związanych z polską i norweską kinematografią.

Małgorzata Jaworska – pianistka o światowej sławie, kultura norweska zawdzięcza jej spopularyzowanie w Polsce i na świecie utworów norweskiego kompozytora Thomasa D.A. Tellefsena, ucznia Fryderyka Chopina.

Agnes Banach – znana i ceniona tłumaczka polskiej literatury. W 2013 roku została uhonorowana nagrodę Kritikerprisen za najlepsze tłumaczenie na język norweski Dziennika Witolda Gombrowicza.

Maria Fuglevaag Warsinska Varsi – nakręciła 15 filmów, za które była wielokrotnie nagradzana. Prowadziła wykłady w uniwersytetach w Norwegii, USA i w Kosowie. Do 2012 r. była konsultantem ds. filmów dokumentalnych w Norweskim Instytucie Filmowym. Obecnie pracuje jako mentor w Międzynarodowym Centrum Filmowym Sami w Kautukeino. Jest także dziennikarką (w 1999 r. Norweskie Stowarzyszenie Dziennikarzy przyznało jej tytuł najlepszego dziennikarza freelancera), kuratorem wystaw oraz aktywnym działaczem politycznym i społecznym.

Nauka:
Monika Sokół Rudowska – naukowiec, pracownik Opplandsarkivet avd. Maihaugen w Lillehammer, prowadzi badania na temat polskiej emigracji w Norwegii. Rezultaty stara się wykorzystywać w celu przybliżenia Norwegom, polskiej kultury, sztuki, a także podkreślenia wkładu Polaków w rozwój norweskiej gospodarki kultury i sztuki.

Jakub M. Godzimirski – antropolog społeczny, politolog, tłumacz, badacz, pracownik w Norweskim Instytucie Spraw Międzynarodowych (NUPI).

Józef Pacyna – Dyrektor Centrum Ekonomii Ekologicznej w Norweskim Instytucie Badań Powietrza (NILU) zajmującego się badaniami powietrza i metali ciężkich. Wydał ponad 350 publikacji naukowych. W 2012 otrzymał nagrodę „Life Achievement Award” za całokształt działalności naukowej nt. wpływu metali ciężkich na stan środowiska i zdrowie ludzi. Założyciel i dyrektor generalny polskiego oddziału Norweskiego Instytutu Badań Powietrza - NILU Polska - którego celem jest promowanie i wdrażanie technologii skandynawskiej w zakresie inżynierii i ochrony środowiska w Polsce.

Marek E. Jasiński – profesor w Instytucie Badań Historycznych w Norweskim Uniwersytecie Nauki i Technologii NTNU w Trondheim. Jego specjalność to archeologia morska. Wykładał na uczelniach w USA i Argentynie. Ma na swoim koncie ponad 200 publikacji naukowych. Był kierownikiem wielu międzynarodowych projektów badawczych dotyczących morskiego i podwodnego dziedzictwa kulturowego. Reprezentował Norwegię w ramach międzynarodowej współpracy naukowej. 

„Młody Polak”
Sebastian Garstecki – najmłodszy polski prawnik w Norwegii (w roku 2011), prowadził m.in. własną firmę konsultingową ukierunkowaną na obywateli polskich pracujących lub prowadzących działalność gospodarczą w Norwegii. Doradza również dużym firmom norweskim, w związku z zatrudnieniem pracowników z Polski.

Mikael Pfanhauser – przedsiębiorca, właściciel firmy doradztwa finansowego specjalizującej się w obrocie nieruchomościami i ubezpieczeniach na terenie Norwegii Pfinans AS.

Bartosz Piasecki – szermierz, zawodnik Bygdø Fekteklubb z Oslo, na igrzyskach olimpijskich w Londynie w 2012 roku, gdzie reprezentował Norwegię zdobył srebrny medal. Jest to pierwszy i dotąd jedyny medal olimpijski zdobyty kiedykolwiek w konkurencji szermierczej przez zawodnika norweskiego.

Piotr Leciejewski – bramkarz pierwszoligowego zespołu piłkarskiego Brann w Bergen. Jako piłkarz popularny i lubiany przez kibiców zbiera liczne nagrody i dowody uznania od ekspertów, kolegów i dziennikarzy. W 2012 i 2013 przez lokalny dziennik "Bergens Tidende" został wybrany najlepszym zawodnikiem. W 2013 norweski dziennik "Dagbladet" wybrał go najlepszym bramkarzem.

Wyróżnienia:
Zbigniew Górski – przewodniczący Związku Polaków we Fredrikstad, dyrektor Szkoły Polskiej w tym samym mieście, społecznik. Na co dzień prowadzi własną klinikę medycyny rodzinnej. Promuje kulturę polską w Norwegii.

Ryszard Kalinowski –- były działacz Solidarności przedsiębiorca, społecznik. W latach 80. organizował transporty z darami dla mieszkańców Elbląga, z którego pochodzi. Od 2006 roku jest przewodniczącym Towarzystwa Polsko-Norweskiego w Stavanger.

Janina Januszewska-Skreiberg – pisarka i animatorka polskiej kultury w Norwegii, odznaczona wcześniej medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Mirosław „Carlos” Kaczmarczyk – gitarzysta, kompozytor, grający w kilku składach polsko-norweskich m.in. Loud Jazz Band, twórca i organizator norweskiej edycji imprezy artystycznej „Thanks Jimi Festival”, w roku 2004 zdobył on nagrodę Norweskiej Rady Kultury w Norwegii.

Antoni Czajkowski – nauczyciel i założyciel Polskiej Szkoły w Stavanger. Przez lokalną społeczność uznany za autorytet i osobę odznaczającą się cechami godnymi naśladowania, w tym wysoką kulturę osobistą, bezinteresowność i zaangażowanie społeczne.

Anna Stanieczek – sportowiec, instruktor, medalistka i kilkakrotna mistrzyni Norwegii w łucznictwie. Została doceniona za wybitne osiągnięcia sportowe prestiżowym trofeum Kongepokal.

Arkadiusz Gawęcki – autor wielu nagradzanych na świecie rzeźb z kutego żelaza, m.in. największej w Norwegii „Solidarity”, która upamiętnia działalność i wartości NSZZ Solidarność i przemiany demokratyczne w Polsce.

Urszula Lach – od 35 lat prowadzi polski księgozbiór w Deichmanske Bibliotek, przyczyniając się w ten sposób do promocji polskiej literatury w Norwegii oraz do zapewnienia dostępu do polskiej literatury Polonii norweskiej. Dzięki jej zaangażowaniu polski księgozbiór jest obecnie największym zagranicznym zbiorem obcej literatury i filmu dostępnym w Deichmanske Bibliotek.

Magdalena Kamøy – dyrektor kreatywny w agencji reklamowej Trigger, za swoje produkcje otrzymała wiele znaczących nagród. Podejmowała w nich także trudne tematy, jak na przykład aktywność osób chorych na raka „Activ Again Cancer”, realizując w ten sposób ważne funkcje społeczne.

Greg Eigner Jabłoński – lekarz otolaryngolog, zajmujący się m.in. wszczepianiem implantu ślimakowego do ucha środkowego. Inicjator współpracy państw skandynawskich w dziedzinie implantologii ucha. W latach 90. brał udział w akcjach ratunkowych w Norwegii i za granicą jako szef zespołu odpowiadającego za ewakuację medyczną. W swojej karierze pełnił też funkcję szefa MEDEVAC w Królewskich Norweskich Siłach Powietrznych w stopniu majora.