Historia
Średniowieczne tradycje wielkanocne w Norwegii
6
Jak Wielkanoc obchodzili średniowieczni Norwegowie ?
Przed przejściem na prostestantyzm, Norwegia, podobnie jak większość Europy, pozostawała chrześcijańska. Dlatego także w Norwegii okres ten cechował się absolutną dominacją religii, która przenikała każdy aspekt życia ówczesnych Norwegów. Nie inaczej było ze
Świętami wielkanocnymi. Obecnie Święta te polegają głównie na odpoczynku i spędzeniu czasu z rodziną i przyjaciółmi, między innymi dlatego ten okres jest tak ważny dla współczesnych Norwegów. Jednak w średniowiecznej Norwegii było inaczej - okres ten był ważny ze względu na swoją religijną naturę. Był to czas pełen dziwnych, a niekiedy makabrycznych zwyczajów.
Musimy zdać sobie sprawę, że średniowieczna, chrześcijańska Norwegia nie różniła się w wielkim stopniu od średniowiecznej, chrześcijańskiej Europy. I tak jak w średniowiecznej Europie powszechna była wiara w czarownice, tak samo w Norwegii wierzenia te były przekazywane od chaty do chaty i utrwaliły się na stałe w społeczeństwie- według podań, wiara w czarownice przetrwała w najdalszych zakątkach Norwegii nawet do 1900 roku ! W średniowieczu istniało przekonanie, że Wielki Czwartek to święto czarownic, w którym odbywają one uczty z diabłem. W tym celu potrzebują one naparów, które w nocy w Wielki Czwartek należało wystawić przed dom. Jeżeli tego zaniedbano, lokalna wiedźma mogła wziąć konia, krowę albo kozę na ucztę z diabłem.
fot. wikipedia.org
Wielki Czwartek był też dniem, w którym według wierzeń został sklecony krzyż, do którego przybito Chrystusa. Z tego też powodu w tym dniu istniał surowy zakaz używania noża albo siekiery. Kobietom nie pozwalano nawet na szydełkowanie z powodu podobieństwa igły do gwoździ, włóczni, którą przebito bok Jezusa, a także do cierni znajdujących się w jego koronie.
Obecna nauka Kościoła dotycząca Wielkiego Piątku znacznie różni się od przeżywania tego dnia wśród średniowiecznych Norwegów. Obecnie wierzący Norwegowie powstrzymują się od wszelkich prac, aby uhonorować mękę na krzyżu. Jednak w średniowieczu
Norwegowie
poświęcali ten dzień na najcięższe, najbardziej męczące prace. Zakładano w tym dniu ubrania najgorszej jakości,
a dzieci nie mogły się odzywać ani bawić. Co gorliwsi dosypywali sobie nawet kamieni do butów i chodzili tak przez cały Wielki Piątek, aż do krwawienia stóp. Wszystko po to, aby zbliżyć się w tym dniu do cierpienia Jezusa.
fot. pixabay.com
W Wielki Piątek wszystko - nawet kuchnia - miało
przypominać o męce Chrystusa. Jedzono solonego śledzia, który zwiększał pragnienie, po to, aby poczuć pragnienie takie,
jakie przeżywał Jezus na krzyżu. Jedzono ryżową owsiankę oraz pudding wzbogacony kilkoma kroplami krwi. Do tego,
dopiero w Wielkanocny poranek kończył się trwający od Środy Popielcowej post, podczas którego mięso można było spożywać jedynie w niedziele. Tradycja postu skończyła się z przejściem Norwegii na protestantyzm, jednak jego mini wersja, obejmująca okres od Wielkiego Czwartku do Wielkiej Nocy, była powszechna w dwudziestym wieku.
Istniały jednak i weselsze tradycje, nawet w mrokach średniowiecza. Współcześnie
święta Wielkiej Nocy są okresem, w którym wielu Norwegów wybiera się do swoich górskich domków letniskowych albo rusza na narty. Zwyczaj ten pochodzi właśnie z okresu średniowiecza - wśród norweskiej, wiejskiej młodzieży istniał zwyczaj, aby w Wielkanocny poranek udać się w góry i tam być świadkiem świtu nowego, wschodzącego dnia. Podobno w tym dniu można było dostrzec,
jak Słońce skacze z radości na wieść o Zmartwychwstaniu Jezusa.
Wielkanoc miała również istotne znaczenie dla rolników, których zbiory zależne były od pogody. Obserwując pogodę w tym czasie, można było przewidzieć, jaka pogoda będzie w okresie żniw. Jeśli w nocy przed Świętami i w ich trakcie było mroźno, pogoda taka będzie utrzymywała się przez długi czas. Jeżeli padało, lato również będzie mokre i deszczowe.
fot. wikipedia.org
Większość z tych zwyczajów zaniknęła razem z przejściem Norwegii na protestantyzm. Pokazują one, jak ważne były te święta dla norweskich chrześcijan oraz do jakich poświęceń byli oni skłonni aby uświęcić ten dzień. Pamięć o tych tradycjach w większości rozpłynęła się już w społeczeństwie norweskim, ustępując miejsca odpoczynkowi i tradycyjnym już, wielkanocnym kryminałom.
Zobacz także:
źródło: msl.no, forskning.no
zdjęcie frontowe: pixabay.com - CC0 Creative Commons
Reklama
Reklama
To może Cię zainteresować
7
03-04-2015 18:40
3
0
Zgłoś
03-04-2015 16:19
3
0
Zgłoś
03-04-2015 12:07
1
0
Zgłoś