Zgodnie z polskim prawem majątkowym małżeńskim sytuacja wygląda następująco:
1. Wspólność ustawowa przed intercyzą
– Od dnia zawarcia małżeństwa do chwili podpisania umowy majątkowej („intercyzy”) obowiązywał reżim wspólności majątkowej.
– W tym okresie wszelkie środki pieniężne gromadzone wspólnie (zarówno z dochodów, jak i np. ze sprzedaży majątku czy darowizn przeznaczonych na cele wspólne) są częścią majątku wspólnego małżonków.
– Po rozwiązaniu lub unieważnieniu małżeństwa (rozwodzie) majątek wspólny podlega podziałowi na pół (po połowie dla każdej ze stron), chyba że strony umówiły się inaczej.
2. Intercyza i jej skutek
– Umowa majątkowa małżeńska („intercyza”) podpisana w połowie 2019 r. wprowadziła od tego momentu ustrój rozdzielności majątkowej.
– Oznacza to, że od chwili podpisania intercyzy – wszelkie późniejsze przychody, oszczędności i długi stają się majątkiem odrębnym każdego z małżonków i nie podlegają podziałowi przy rozwodzie.
3. Co z oszczędnościami sprzed intercyzy?
– Wszystkie oszczędności zgromadzone przed datą zawarcia umowy majątkowej pozostają częścią majątku wspólnego i – przy rozwodzie – powinny być podzielone po równo.
– Jeśli jedna ze stron przy podziale (lub po rozwodzie) zabrała całość tych środków, druga ma prawo dochodzić swojego udziału (zwykle ½ wartości) przed sądem.
4. Droga dochodzenia roszczeń
– Najlepiej złożyć wniosek o podział majątku wspólnego w ramach postępowania rozwodowego (jeśli to jeszcze możliwe) lub – jeśli rozwód jest już prawomocny – wnieść odrębne powództwo o podział majątku wspólnego (art. 103 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
– Termin: przepisowo wniosek o podział majątku wspólnego można wnieść do roku od uprawomocnienia się orzeczenia rozwodowego; po upływie tego roku roszczenie przedawnia się.
---
Podsumowując:
Oszczędności gromadzone do chwili podpisania intercyzy były majątkiem wspólnym i przy rozwodzie powinny zostać podzielone po połowie.
Oszczędności plus długi powstałe po wprowadzeniu rozdzielności (intercyza) są wyłącznie własnością tego małżonka, który je zgromadził i nie podlegają podziałowi.
Jeżeli nie doszło do sprawiedliwego podziału środków sprzed intercyzy, warto jak najszybciej skonsultować się z prawnikiem i wnieść stosowne powództwo o podział majątku wspólnego.
Oto zestaw najważniejszych przepisów, które dokładnie regulują kwestie majątku wspólnego, ustanawiania rozdzielności oraz podziału po rozwodzie:
Art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (KRiO)
Definiuje skład majątku wspólnego małżonków: „Majątek wspólny stanowią:
1. przedmioty nabyte w trakcie trwania małżeństwa przez każdego z małżonków…”
Art. 33 § 1 KRiO
Rozszerza zakres majątku wspólnego o środki uzyskane z majątku odrębnego:
„Do majątku wspólnego należą w szczególności środki nabyte … ze sprzedaży, zamiany, dochodów lub darowizn…”
Art. 37 KRiO
Upoważnia do swobodnego zarządzania składnikami majątku wspólnego przez oboje małżonków, z zastrzeżeniem ograniczeń ustawowych.
Art. 41 KRiO
Określa odpowiedzialność za zobowiązania:
„Za zobowiązania zaciągnięte w czasie trwania wspólności odpowiadają oboje małżonków…”
Art. 44 KRiO
Wprowadza możliwość zmiany ustroju majątkowego przez umowę (intercyzę):
„Małżonkowie mogą, w drodze umowy, wyłączyć wspólność majątkową lub wprowadzić inny ustrój majątkowy.”
Art. 45 § 1 KRiO
Mówi o następstwach ustroju rozdzielności: od chwili zawarcia umowy – każdy małżonek ma swój majątek odrębny.
Art. 46–47 KRiO
Szczegółowo regulują:
formę i zakres umowy majątkowej (musi być zawarta w formie aktu notarialnego – patrz też CC art. 158)
jej skutki wobec osób trzecich.
Art. 103 KRiO
Dotyczy podziału majątku wspólnego po ustaniu wspólności (rozwód, separacja czy unieważnienie):
„Majątek wspólny ulegający podziałowi dzieli się według zasady równości udziałów…”
Art. 158 § 1 Kodeksu cywilnego (CC)
Wymaga, by umowa majątkowa między małżonkami (intercyza) została zawarta w formie aktu notarialnego, inaczej jest nieważna.
---
Schemat postępowania:
1. Zbadać, które środki powstały przed datą intercyzy – to majątek wspólny (art. 31, 33).
2. Sprawdzić, czy umowa została sporządzona poprawnie (akt notarialny – CC art. 158).
3. W razie braku podziału środków sprzed intercyzy: złożyć wniosek o podział majątku (KRiO art. 103) w ciągu roku od prawomocnego rozwodu.
Dzięki tym paragrafom można precyzyjnie ustalić, które aktywa podlegają podziałowi, a które zostały wyłączone na mocy intercyzy.
(1890 niezalogowanych)
1 Post
