Strona korzysta z plików cookies

w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Przejdź do serwisu

Rozlicz podatek za 2023

Darmowy kurs języka norweskiego

Norweski z przymrużeniem języka. „Karty na stół” – kto chętny na partyjkę?

Jacek Janowicz

15 stycznia 2017 08:00

Udostępnij
na Facebooku
1
Norweski z przymrużeniem języka. „Karty na stół” – kto chętny na partyjkę?

Może partyjkę? Katarzyna Sadowska

Witajcie! W naszym Poradniku zwykle trzymamy się dala od polityki, ale dziś będziemy rozmawiać o partii. To znaczy o partyjce, a dokładnie o dwóch partyjkach. Zapraszam chętnych na partyjkę brydża i partyjkę szachów.
Brydż to po norwesku bridge, tak samo jak po angielsku. Karty są? Czy ktoś ma kortstokk, czyli talię kart? Ok. Kto rozdaje? Hvem deler ut? Teraz nastąpi stokking, czyli tasowanie. Gdy jedziemy od północy na lotnisko Sandefjord-Torp, mijamy miasteczko Stokke, czyli tasować. Skojarzcie, ale nie pomylcie się, bo:

stokketasować
st
økkeprzestraszyć się
stikke
ukłuć, użądlić
stykkekęs, kawałek lub sztuka teatralna
stykke av – uciekać, umykać
stykke opp – rozdzielić


Nas interesuje na razie tylko stokke, a po rozdaniu możemy już przyjrzeć się kartom, bo niedługo nastąpi licytacja, czyli auksjon. Co możemy mieć w ręku?    

Dobrze jest mieć karty mocne, czyli bildekort – figury od waleta wzwyż, zwłaszcza w jednym kolorze. A te niższe: 10, 9, 8, aż do dwójki, nazywane przez nas blotkami, to valør.

Oto figury czyli bildekort:
as – ess
król – kongen
dama – dame
walet – knekt

 
Teraz czas na kolory – farger: 
kier
(potocznie czerwo) – hjerter
karo (dzwonek) spar
trefl
(żołądź)kløver
pik
(wino)ruter
bez atu – grand

 
Teraz już następuje licytacja (auksjon) i gra, w której samo nazewnictwo niewiele pomoże, bo do brydża trzeba i talentu, i solidnych umiejętności. Tego Was nie nauczę, choć zawsze możecie:  

przebić kartę slo
powiedziećpas" – pass
wyłożyć karty na stół
legge kort på bordet

Jakby co, w gazecie „VG”, zwykle na stronie 33, jest rubryka, w której autorzy analizują wybrane rozdania brydżowe i ciekawe układy szachowe. A my zostawiamy brydż – przechodzimy do szachowego przedszkola: 

szachy – sjakk
partia szachów – sjakkparti


Szachy to piękna gra, może się niektórym bardzo spodobać. Po pierwsze – w szachach można bić czarnych bez posądzenia o rasizm. Kobiety ucieszy fakt, że królowa jest najszybsza, najgroźniejsza, najbardziej cenna i uniwersalna, a król to przy Niej schorowany dziad wymagający stałej opieki, dla którego zrobienie jednego kroku jest wszystkim, na co go stać. Poza tym, jest tchórzem, bo tylko się kryje za plecami innych.

W Norwegii zasady gry są takie same, tyle że na szachownicy w drugim rzędzie, zamiast pionków, stoją rolnicy. Pamiętam, że norwescy rolnicy w poprzednich latach sporo protestowali i zastanawiałem się, kiedy zbuntują się również na szachownicy. Efekt moich przemyśleń możecie zobaczyć na rysunku, a ja zapoznam Was teraz z pozostałymi figurami: 

wieża tårn
konik
springer, hest
goniec (laufer)
løper (jak biegacz)
hetman (królowa)
dronning
król – konge
pionek
bonde (jak rolnik)
pionki – bønder


Teraz kilka pojęć:

roszada – rokade
białe – hvite
czarne – sorte, svarte
szachy błyskawiczne –
lynsjakk
  
Pewnie zapytacie, czy w Norwegii funkcjonuje powiedzenie „refleks szachisty”... Szukałem, ale nie znalazłem, uwierzcie mi jednak, że z tym refleksem to bym uważał. Istnieją bowiem szachy błyskawiczne (lynsjakk), w których w ciągu kilkunastu sekund trzeba przerobić w głowie dziesiątki wariantów albo tzw. „symultana”, w której szachista gra jednocześnie z kilkoma, a nawet kilkudziesięcioma przeciwnikami. A do tego trzeba i tęgiej głowy, i szybkiego refleksu. 

A ja zapraszam za tydzień!
Tekst: Jacek Janowicz
Ilustracje: Katarzyna Sadowska
Reklama
Gość
Wyślij
Komentarze:
Od najnowszych
Od najstarszych
Od najnowszych


Bogdan Tracz

15-01-2017 10:53

Kilka slow komentarza. Uczenie kogos wymaga wiedzy, a Ty czesto probujesz zgadywac. Regularnie tez mieszasz formy bestemt z ubestemt. Kompletny brak konsekwencji. Jesli piszesz, ze krol to kongen, to dama powinna byc dama (rzadziej, choc dopuszczalne - damen), nie dame, a walet knekten, nie knekt. Przebic karte to slå, nie slo. Tu z kolei mieszasz czasy. Popularny zwrot - zmykam, uciekam to stikke av, a nie stykke av. Dzieki takim naukom mozna potem czytac przepiekne ogloszenia na Finn, czy Facebook. Rownie radosna tworczosc . Uczniowi mozna wybaczyc, ale nauczycielowi juz niekoniecznie. Z niecierpliwoscia czekam na kolejne lekcje.

Reklama
Facebook Messenger YouTube Instagram TikTok