Strona korzysta z plików cookies

w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Przejdź do serwisu

Rozlicz podatek za 2023

Darmowy kurs języka norweskiego

Norweski z przymrużeniem języka – Wielkanoc, czyli „Z nart swych wstanie”

Jacek Janowicz

24 marca 2016 08:00

Udostępnij
na Facebooku
1
 Norweski z przymrużeniem języka – Wielkanoc, czyli „Z nart swych wstanie”

Dziś poznamy norweskie słownictwo wielkanocne! Ilustracja: Katarzyna Sadowska

Witajcie w Obcięty Czwartek! A może raczej w Sroczy albo Wyblaszczony? Dlaczego o to pytam? Bo Wielki Czwartek to po norwesku skjærtorsdag, a przecież skjære ma wiele znaczeń, a żadne nie pasuje. Ale co tam! Zaraz poznamy norweskie słownictwo wielkanocne.
Witajcie w Obcięty Czwartek! A może raczej w Sroczy... Albo... Jaki jest przymiotnik od słów łuna i blask? Wyłuniały Czwartek? Wyblaszczony? Dlaczego o to pytam? Bo Wielki Czwartek to po norwesku skjærtorsdag, a przecież  skjære ma wiele znaczeń, a żadne nie pasuje. A co z innymi słowami, które określają Wielkanoc? Zaraz je poznacie!
Dlaczego o to pytam? Bo Wielki Czwartek to po norwesku skjærtorsdag, a przecież  skjære ma wiele znaczeń, a żadne nie pasuje:

1. skjærekroić, obcinać
2. en skjæresroka (po łacinie pica pica, ja nie mogę...)
3. et skjærłuna, blask.

Tak, żadna z tych odpowiedzi nie jest poprawna, bo skjærtorsdag pochodzi od staronorweskiego skirá, czyli czysty, zatem możemy to tłumaczyć jako Czwartek Oczyszczenia, o ile komuś to powie więcej niż Wielki Czwartek.

Dziwna jest ta norweska Påske, czyli Wielkanoc. Dla nas, Polaków, w większości przywiązanych do tradycji religijnych, priorytety są zupełnie inne. Ale nie jesteśmy tu od oceniania tylko od tłumaczenia.  A więc do dzieła! Dziś poznajemy norweskie wielkanocne słownictwo.
Palmesøndag – to nie niedziela ku czci Olofa Palmego, tylko Niedziela Palmowa.
Stille ukecichy (spokojny) tydzień – u nas znany jako wielki
LangfredagWielki Piątek. Ba, tylko dlaczego Długi? W zasadzie tak mógłby się nazywać w Polsce, kiedy nabożeństwa trwają długo, kolana bolą od klęczenia i ciągnie się ten piątek niemiłosiernie... Ale w Norwegii, gdzie kościoły są puste, a ludzie tłumnie wsiadają do samochodów i wyjeżdżają na swoje hytty zatłoczonymi drogami?  Aha, wszystko jasne. Długie korki, długi piątek.

Zmartwychwstanie – teoretycznie oppstandelse, ale ja bym się zastanowił. Skoro Norwegowie spędzają Wielkanoc na nartach, może należałoby przetłumaczyć na język norweski zwrot „Z nart swych wstanie"…

1 i 2 Påskedag – dwa dni Świąt Wielkanocnych, ale bez lanego poniedziałku ani niczego podobnego do śmigusa-dyngusa. Może dlatego, że w Norwegii jest jeszcze śnieg a nie woda, więc to święto musiałoby się nazywać „śniegus-sypus" czy jakoś tak.

Jakie wyrazy kojarza się jeszcze z Wielkanocą?

kvikklunsj – popularny wafelek, podobno najbardziej podobny do polskiego „WW"
smågodtżelki i słodycze kupowane na wagę, ale nie oszukujmy się – niezbyt smaczne
påskeegget – wielkie jajo ze słodyczami, papierowe lub czekoladowe,
påskekylling kurczak wielkanocny
påskeharezając wielkanocny
påskefrokostśniadanie wielkanocne
påskeskinkeszynka wielkanocna
påskelammelårwielkanocny udziec barani
påsketurmatwielkanocne jedzenie wycieczkowe
påskevinwino wielkanocne

I wszystko inne, czego jeszcze dusza zapragnie: påskecegły, påskepodkładki-pod-mysz, påskeśrubokręty, nie sprzedane choinki z Bożego Narodzenia jako påskejuletre Dobra, nie zapędzajmy się za daleko, bo choć wszystko, co ma przedrostek påske, można sprzedać drożej, to przyzwoitość ma swoje granice i teraz trochę fantazjuję.

Ale prawdą jest, że Norwegowie mają påskekrimkryminał wielkanocny, bardzo oryginalna tradycja, ale wiadomo nie od dziś – Skandynawowie kochają czytać kryminały.

Jak pewnie zauważyliście, tematy niektórych artykułów się powtarzają, więc gdyby zamienić przedrostki påske na jule, mielibyśmy Boże Narodzenie, a duża część świętujących nawet nie zauważyłaby różnicy.

Ale dla tych, którzy nie dają się wrobić i świętują świadomie Święto Zmartwychwstania Pańskiego –  życzę zdrowych i rodzinnych Świąt i, jak rzecze tradycja, Smacznego Jajka. Czyli krótko mówiąc – God Påske!  
Tekst: Jacek Janowicz
Ilustracje: Katarzyna Sadowska
Reklama
Gość
Wyślij
Komentarze:
Od najnowszych
Od najstarszych
Od najnowszych


Anna Larvik

24-03-2016 23:18

Skjærer seg- znaczy ze cos leglo w gruzach, w tym przypadku Norwegowie moga tlumaczyc ze dzien w ktorym wszystko leglo w gruzach- dagen alt skjærte seg..

Reklama
Facebook Messenger YouTube Instagram TikTok