Strona korzysta z plików cookies

w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Przejdź do serwisu

Rozlicz podatek za 2023

Darmowy kurs języka norweskiego

Norweski z przymrużeniem języka – Spójniki współrzędne i podrzędne, czyli w drodze do „Ą Ę”

Jacek Janowicz

02 czerwca 2016 08:00

Udostępnij
na Facebooku
 Norweski z przymrużeniem języka – Spójniki współrzędne i podrzędne, czyli w drodze do „Ą Ę”

Znasz norweski na poziomie Ilustracja: Katarzyna Sadowska

Nas jakim poziomie znacie norweski? Ja jestem gdzieś w połowie drogi pomiędzy „Kali mieć” a „Ą Ę”. Co to znaczy? Umiem „ubarwiać” zdania, czyli znam spójniki współrzędne i podrzędne . Przykładowo na pytanie: „Czy zwiedziłem Trondheim”, zamiast zwykłego „Tak”, odpowiem: „Oczywiście, a zwłaszcza Katedrę, i choć może niezbyt dokładnie, to tak czy inaczej już tam byłem”.
Kilka dni temu ktoś mnie zapytał, na jakim etapie znajomości norweskiego aktualnie się znajduję. Po dłuższej chwili zastanowienia odpowiedziałem – Gdzieś w połowie drogi pomiędzy „Kali mieć” a „Ą Ę” – Odpowiedź dość enigmatyczna, ale na skutek tego pytania zacząłem się zastanawiać nad konkretnymi etapami wspinania się na poszczególne językowe szczebelki. Jednym z takich szczebelków było, w moim przypadku, oswojenie się ze spójnikami, „ubarwiaczami” zdaniowymi typu „właśnie, nawet, a propos, zwłaszcza, dokładnie, zbyt, gdyż, ponieważ itp.” Od tamtej pory odpowiadając na przykładowe pytanie „Czy zwiedziłem już Trondheim”, zamiast ogólnego „Tak, zrobiłem to”, mogę odpowiedzieć barwnie „Oczywiście, a zwłaszcza Katedrę, i choć może niezbyt dokładnie, to tak czy inaczej już tam byłem”. Gwarantuję, że od razu zaczną Was słuchać i zaczniecie być regularnie zapraszani na grilla czy urodziny. I dlatego dziś przyjrzymy się właśnie kilku takim słowom, a zwłaszcza tym, które mogą się mylić, bo czasami przybierają różne znaczenia.
Zaczynamy od łatwych, a nawet bardzo łatwych: 

selvf
ølgelig – oczywiście, naturalnie (to naturalnie oczywista oczywistość)
nettopp
– właśnie, akurat (no właśnie, jest akurat dokładnie tak, jak mówisz)
akkuratt
– właśnie, akurat ale też: dokładnie (takie polskie „akuratnie”)
selv om – chociaż, nawet jeśli (chociaż pada, i tak właśnie akurat teraz pójdę na spacer)     

Teraz te trudniejsze, których znaczenie lepiej jest zrozumieć w pełnym norweskim zdaniu:

altså dlatego, z tego powodu
Hun forsov seg, og kom altså for sent på jobb – Ona zaspała, i dlatego przyszła do pracy spóźniona (Ciekawe, że nie można „przedspać” i przyjść za wcześnie). 

Kjøpte du altså en ny PC? – Czyli jednak kupiłeś sobie nowy komputer? (Przecież ten, co masz od 15 lat jeszcze jest na „chodzie”).

likevel jednakże, wszelako
Han hadde ikke så mye tid, men hjalp meg likevel – Nie miał zbyt wiele czasu, ale i tak mi pomógł (w końcu od tego jest grabarzem, a to była moja ostatnia wola).

Du kjøpte deg Fiat 126 p likevel...A jednak kupiłeś sobie „malucha”... (Po wygraniu w lotto 30 milionów spełniłeś marzenie życia).

iallfall w każdym razie
Jeg vet ikke om de andre kommer, men jeg kommer iallfall – Nie wiem jak reszta, w każdym razie ja przyjdę. (W końcu nieczęsto dostaje się spadek).

til og med – nawetTil og med de svake elevene har forstått oppgave – Nawet słabi uczniowie zrozumieli zadanie. (Ja jeszcze się zastanawiam, o co tu chodzi). 

Alder på jentene i klassen er fra 19 til og med 24 – Wiek dziewczyn w klasie wynosi od 19, nawet do 24 lat. (Jak na gimnazjum sporo).

altfor zbyt, za dużo 
Det koster altfor mye – to jest za drogie. (2 grosze za pinezkę? Brrr...)

Han bruker altfor mye tid – To zabiera mu zbyt dużo czasu. (Od 9 lat buduje podkop w więzieniu, za rok skończy mu się kara, i cała robota pójdzie na marne).

Du har altfor mye klær – Masz za dużo ubrań. (Teraz zebra nie ma w czym pójść. na sawanniane disco – patrz rysunek).

dermed po czym, tym samym
De ble uenig om en sak, dermed begynte de å krangle – Oni nie mogli się dogadać co do jednej sprawy, po czym zaczęli się kłócić (Kargul i Pawlak chyba).

De var på ferie på samme sted, dermed ble de kjent med hverandre – Byli na urlopie w tym samym miejscu, i w ten sposob (tym samym) poznali się ze sobą. (Robinson i Piętaszek jak sadzę).

dersom jeżeli, jeśli
Dersom du ikke stopper å kjefte, skal jeg ringe Politiet – Jeżeli nie skończysz drzeć ryja, to zadzwonię na Policję. (Byłem ostatnio w Polsce, mieszkam w bloku).

forresten a propos, przy okazji (używa się w czasie rozmowy, nawiązując do czegoś)...Forresten, kan du låne med tilhenger i dag? – A tak w ogóle, mógłbyś mi pożyczyć dzisiaj przyczepkę? (Bo tamtą poprzednią podczepiłem omyłkowo do samochodu sąsiada).
...Forresten, du må se den nye filmen med Brad Pitt  – Tak w ogóle musisz zobaczyć najnowszy film z Bradem Pittem. (Jest tak słaby że zaoszczędzisz na środkach nasennych).
 
fordi gdyż, ponieważ, bo
Hun kjøpte seg en ny veske, fordi den gamle var for liten – Ona kupiła nową torebkę, bo ta stara była za mała. (Pewnie, jak się bierze wypłatę w bilonie, a nie w papierkach...).  

Han fikk sparken, fordi han stjal penger – On wylecial z roboty, bo kradł pieniądze (Polityk czy co?).

derfor dlatego też, zatem, przeto
Det regner, derfor må du ta på regnjakke – Pada i dlatego musisz ubrać kurtkę przeciwdeszczową (Przecież nie będziesz nurkował w samym swetrze w taką pogodę). 

Han vant i lotto, derfor kjøpte han ferrari – On wygrał w lotka, i dlatego kupił sobie ferrari (Ilość znajomych na Facebooku wzrośnie 10-krotnie). 

Du bor i Norge, derfor må du lære deg norsk – Mieszkasz w Norwegii, dlatego musisz się nauczyć norweskiego.

No proszę, jaka puenta, a ja tyle czasu szukałem dobrego zakończenia. To teraz już nie muszę. 

Do zobaczenia za tydzień!
Tekst: Jacek Janowicz
Ilustracje: Katarzyna Sadowska
Reklama
Gość
Wyślij


Reklama
Facebook Messenger YouTube Instagram TikTok