Asystencja osobista (BPA) narzędziem do osiągnięcia równouprawnienia i godnego życia
Asystencja osobista, znana w Norwegii jako BPA (Brukstyrt Personlig Assistanse), oznacza wsparcie innej osoby, która pomaga w codziennym funkcjonowaniu. CC0
Życie na własnych warunkach
Życie zinstytucjonalizowane
– Moje doświadczenie jest takie, że byłam ograniczona w życiu codziennym. Musiałam dostosować się do systemu, do tego że system przychodził, kiedy systemowi pasowało i w postaci osoby, jaką sam ustalił – mówi kobieta. Zdaniem Vibeke typowy dla bycia zinstytucjonalizowanym jest brak podglądu, kontroli i zarządzania nad sytuacją przez samą osobę, której to się tyczy. – Dostrzegasz wtedy, że życie staje się bardzo monotonne. Stajesz się bardzo odizolowany i zmienia to Cię również jako osobę – podkreśla.

W tym samym czasie osób, które nie mają niepełnosprawności ruchowej, a są aktywne zawodowo, jest w tym przedziale wiekowym około 75 proc. To przyzwoity wynik, porównując z innymi krajami globu, choć wciąż daleko mu do ideału. Jeszcze w 2005 roku, Organizacja Narodów Zjednoczonych informowała o 80-90 proc. braku zatrudnienia w grupie osób z niepełnosprawnościami w słabiej rozwiniętych krajach globu. W lepiej rozwiniętych krajach, jak Stany Zjednoczone, sytuacja jest tylko trochę lepsza – około 20 proc. zatrudnienia wśród osób niepełnosprawnych, zdolnych wiekowo do pracy. Zatrudnienie jest tylko fragmentem całości, który łączy się z edukacją i aktywnym życiem w społeczeństwie. Niekiedy niepodjęcie pracy czy edukacji jest wyborem osobistym, jednak warto stworzyć alternatywę. I tutaj wychodzi naprzeciw instytucja asystencji osobistej.
Czym jest BPA?
Osoba korzystająca z usług asystentów osobistych decyduje i wybiera ich, a mogą to być ludzie, którzy nie mają żadnego doświadczenia w branży. Często są one poszukiwane, gdyż schemat zachowań takich osób jest daleki od tych, które pracują dla domów opieki społecznej itp.
Cel asystencji osobistej
– Asystencja osobista daje możliwość przyjmowania aktywnych ról w społeczeństwie - pracownika, członka rodziny, przyjaciela. Pozwala również aranżować czas wolny – dodaje. Vibeke wierzy, że jest to skuteczny program pomocy oraz również ważne narzędzie rozwoju osobistego. – Być może łatwo jest usiąść i wtopić się w system, w którym stajesz się jednym z wielu, jednak nie jest to satysfakcjonujące ani dla Ciebie ani dla społeczeństwa – podkreśla.

– Zwykłem mówić, że w wielu przypadkach czułem się swego rodzaju ciężarem dla społeczeństwa. [...] Kiedy podrosłem i dostałem BPA, doświadczyłem również, że mógłbym być aktywny. Mogłem być w radzie miasta, w pracy, mogłem się uczyć – mówi Ola. Jego zdaniem jest jednak coś co wykracza poza kwestie zawodowe oraz, jak sam zaznaczył, „bycia aktywnym w społeczeństwie”. – Jednakowo mogłem opiekować się chrześniakami, mogłem opiekować się moim bratem. Mogłem pomóc ojcu porąbać drewno. Mogłem wykonywać obowiązki, które mieli również moi rówieśnicy, dostałem kieszonkowe i w ten sposób stałem się też odpowiedzialny za swoje życie. Wtedy także otrzymałem wolność. Wolność w ramach odpowiedzialności – podkreśla.
Podobnie mówi Adam, który od kilku lat jest liderem dla BPA.
– Dla mnie Asystencja Osobista oznacza, że mogę w pełni pracować, podróżować, być wujkiem, synem i bratem. Asystencja osobista oznacza dla mnie praktycznie wszystko i nie wyobrażam sobie dla niej alternatywy – mówi.
Zmiany w Polsce
Naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego, we współpracy z m.in. norweską spółką Medvind Assistanse AS, realizują projekt pt. „Polityki prowadzenia niezależnego życia w Polsce i Norwegii na przykładzie polityki aktywizacji zawodowej i zatrudnienia niepełnosprawnych studentów i absolwentów szkół wyższych”. Operatorem projektu jest Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, a sam projekt posłuży jako podwaliny do pozytywnych zmian w procesie tworzenia równych szans rozwojowych.
Z doświadczeniem do Polski

Żyj takim życiem, jakim chcesz, by było
Głównym celem firmy jest przyczynienie się do położenia kresu dyskryminacji, uprzedzeniom i barierom w stosunku do osób niepełnosprawnych. Perspektywa cyklu życia jest ważną częścią ideologii Medvind Assistanse. Oznacza to, że firma oferuje usługi w zakresie bycia niezależnym na każdym etapie życia ludzkiego, dopasowane do życia jednostki i celów jakie jej przyświecają.
Firma dostosowuje swoje usługi do życia poszczególnych osób, a zakres tych działań jest bardzo szeroki np. może mediować przy rekrutacji, konflikcie czy rozmowie kwalifikacyjnej. Aby zapewnić dobrą funkcjonalność usług, ważny jest ogólny obraz życia poszczególnych osób, na przykład biorąc pod uwagę całą rodzinę podczas szukania odpowiednich asystentów.
W ogłoszeniu firmy czytamy: asystent to Twoje ręce, nogi i oczy. Możesz korzystać z asystenta w domu i poza nim, abyś miał okazję żyć swoim życiem. Ty decydujesz, kto będzie dla Ciebie pracował. Jeśli chcesz, pomożemy Ci znaleźć asystenta, który najlepiej pasuje do Twojego życia, kogoś, kto chce pomóc Ci w zapewnieniu możliwości życia na własnych warunkach. Ty decydujesz, kiedy przybędzie asystent i kiedy pójdzie. W ten sposób możesz iść na imprezę, a rano wstać wcześnie do pracy lub na szkolenie. Asystent jest wszędzie tam, gdzie go potrzebujesz.
- Mieć mniej niż 67 lat,
- Mieć potrzebę długoterminową na BPA (ponad 2 lata),
- Należy mieć potrzebę usług na co najmniej 32/25 godzin tygodniowo,
- Oferta dla dzieci poniżej 18 roku życia funkcjonuje na tych samych zasadach,
- BPA to sposób organizacji usług komunalnych. Jeśli masz już opiekę domową, pomoc praktyczną, kontakt ze wsparciem i / lub ulgę przekraczającą 32 godziny tygodniowo, masz ustawowe prawo do usług BPA,
- Możesz również ubiegać się o BPA, nawet jeśli nie jesteś do tego uprawniony, ale musisz uzasadnić, dlaczego BPA jest dla Ciebie najlepsze.
To gmina przyznaje BPA po złożeniu przez Ciebie wniosku, a Medvind Assistanse może pomóc w zaprojektowaniu wniosku i udzielić porady na temat procesu składania wniosku.
Firma prowadzi konsultacje również w języku polskim.
Informacje kontaktowe:

To może Cię zainteresować