Ustawa o dzieciach, kredyt i koniec ze świetlówkami. Te przepisy zmienią się w 2023 roku

1 stycznia 2023 roku weszła w życie nowa ustawa o ochronie dzieci (barnevernslov). Przepisy zmieniono po 30 latach. Głównym założeniem nowelizacji jest dostosowanie prawa do umów międzynarodowych – Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Konwencji ONZ o prawach dziecka. Regulacje będą także odpowiadały praktyce stosowanej przez norweski Sąd Najwyższy oraz Europejski Trybunał Praw Człowieka. Instytucja krytykowała kraj fiordów m.in. za brak dążenia do połączenia rodziny w sytuacji odebrania dziecka i ograniczenia praw rodzicielskich.

Nowe przepisy nakładają na urzędników Barnevernet (Urząd Ochrony Dzieci) konieczność podjęcia próby ponownego zjednoczenia rodziny. W trakcie postępowania jednym z kluczowych elementów ma być wysłuchanie dziecka i uregulowanie kwestii odwiedzin rodziców w sytuacji ograniczenia praw rodzicielskich.

1 stycznia weszły w życie nowe przepisy składające się na regulamin udzielania kredytów. Regulacje mają obowiązywać do końca 2024 roku. Zmiany mają ułatwić mieszkańcom Norwegii pożyczanie pieniędzy. Od stycznia wkład własny w przypadku kredytu hipotecznego wyniesie 15 proc. wartości kapitału.

Maksymalną wartość pożyczki określono na poziomie pięciokrotności dochodów. Znowelizowano również zasady tzw. testu warunków skrajnych. Wskazuje on, jak dużą podwyżkę stóp procentowych jest w stanie wytrzymać finansowo kredytobiorca. Na mocy nowych przepisów, konsumenci muszą wykazać wzrost stóp o trzy punkty procentowe. W 2022 roku próg wynosił pięć punktów procentowych. Rząd wprowadził jednak dodatkowy wymóg. Każdy bank, w trakcie oceny zdolności kredytowej, musi przyjąć wysokość stopy procentowej na poziomie siedmiu procent.

W 2023 roku państwo wprowadziło także zakaz produkcji i importu części żarówek halogenowych oraz tzw. świetlówek, czyli żarówek fluorescencyjnych. Rządzący zwracają uwagę, że mogą zawierać zakazane materiały oraz nie są wystarczająco energooszczędne. Przepisy zostaną wprowadzone w trzech fazach:

• 25 lutego – lampy fluorescencyjne T5 i T9 (lysrør i ringform), świetlówki kompaktowe CFLni,
• 25 sierpnia – wszystkie żarówki T5 oraz żarówki T8-lysrør,
• 1 września – żarówki halogenowe typu G4, GY6, 35, G9.

Działacze Huseierne – organizacji zrzeszającej właścicieli domów, spółdzielni mieszkaniowych i deweloperów – zwracają uwagę, że wycofanie części żarówek może wymusić na właścicielach mieszkań i domów konieczność kupna nowego oświetlenia. Nie wszystkie lampy mają być dostosowane do żarówek typu LED oraz innych energooszczędnych odmian. – Rozsądniej byłoby wymienić lampy starszego typu ze względów bezpieczeństwa przeciwpożarowego – mówią działacze.

Od 2023 wzrośnie limit dochodów umożliwiający otrzymanie bezpłatnej pomocy prawnej. Dla osób samotnych wzrośnie z 320 000 NOK  do 350 000 NOK, a dla małżeństw/par wzrośnie z 490 000 NOK do 540 000 NOK. Zostanie również zwiększony limit majątkowy dla samotnych/par/małżeństw, ze 100 000 NOK do 150 000 NOK, informuje Ministerstwo Sprawiedliwości. 

Bezpłatna pomoc prawna to wsparcie udzielane w sprawach o dużym znaczeniu osobistym i socjalnym dla jednostki, takich jak spory rodzicielskie, zwolnienie z pracy oraz odwołania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Od 1 stycznia w całej Norwegii zaostrzone zostaną wymagania dotyczące sortowania i recyklingu bioodpadów i plastik, informuje Ministerstwo Środowiska. 

Obowiązek sortowania bioodpadów i tworzyw sztucznych zostanie nałożony nie tylko na gospodarstwa domowe, ale także gminy, instytucje publiczne i przedsiębiorstwa. Wszystkie mają być przygotowane do ponownego użycia lub recyklingu śmieci.

Od 1 stycznia pacjenci wykupujący lek na tzw. niebieską receptę będą musieli wnieść 50 proc., a nie jak do tej pory 39 proc., wkładu własnego (egenandel). Nie wzrasta jednak maksymalna kwota wkładu własnego wynosząca 520 NOK. Oznacza to większe wydatki dla pacjentów wykupujących tańsze leki, których cena nie przekracza maksymalnego pułapu 520 NOK, podaje Ministerstwo Zdrowia.

Również od początku tego roku wzrasta stawka dla pacjenta, który nie stawi się na umówioną wizytę ambulatoryjną - od 1 stycznia opłata za niestawienie się wynosi 1500 NOK.

Justis- og beredskapsdepartementet, VG, dinside, Klima- og miljødepartementet, Helse- og omsorgsdepartementet, MojaNorwegia, Huseierne, Finansdepartementet