Norwegia opłakuje bohatera wojennego. To on zatrzymał program atomowy

W nocy z 27 na 28 lutego 1943 roku oddział dziesięciu norweskich komandosów pod przewodnictwem Rønneberga przedostał się do fabryki Norsk Hydro na południu kraju fiordów. Sabotażyści zniszczyli urządzenia służące do produkcji ciężkiej wody oraz 1,5 ton samej substancji, krzyżując Niemcom plany stworzenia broni jądrowej.

Bitwa o ciężką wodę była szeregiem akcji sabotażowych przeprowadzanych w latach 1942-1943, których celem było zniszczenie fabryki Norsk Hydro w Vemork.  Podczas drugiej wojny światowej niemieccy naziści prowadzili badania mające na celu – czego dowiedzieli się alianci – stworzenie bomby atomowej. Do tego jednak potrzebne były duże ilości ciężkiej wody, której Norwegia była w tamtym czasie jedynym producentem.

Dwa lata po nieudanej próbie zniszczenia fabryki przez Brytyjczyków alianci powtórzyli akcję, angażując w nią norweskich komandosów wyszkolonych do akcji dywersyjnych. Dowodził nimi 24-letni wówczas Joachim Rønneberg. Pod kryptonimem „Gunnerside” oddziałowi dziesięciu żołnierzy udało się wysadzić w powietrze Norsk Hydro.

Chociaż Niemcy odbudowali taśmę produkcyjną w fabryce i wznowili prace nad stworzeniem bomby atomowej już w kwietniu, akcję sabotażową z 1943 roku uznaje się za znaczącą w zablokowaniu rozwoju nazistowskiego programu atomowego i wzór operacji militarnych – komandosi przeprowadzili ją bowiem bez żadnego wystrzału, nikt też nie zginął.

Joachim Holmboe Rønneberg do końca trwania drugiej wojny brał udział w szeregu akcji ruchu oporu, m.in. uczestniczył w budowie schronienia Fieldfarehytta w Sunnmøre oraz wysadzeniu mostu Stuguflåt nad rzeką Raumą. Za zasługi został wyróżniony m.in. odznaką Krzyża Wojennego (Krigskorset), w jego rodzinnym mieście Ålesund w 2014 roku odsłonięto na jego cześć pomnik. Rønneberg prawie do końca lat 80. pracował w Norwegii jako dziennikarz. Zmarł 21 października 2018 w Ålesund w wieku 99 lat.