Dziś Black Friday: Urząd Konsumenta radzi, jak nie dać się oszukać

Nie zmienia to faktu, że przy okazji Czarnego Piątku naprawdę da się ubić korzystny interes. W tym roku Norwegowie wydadzą ok. 3,8 miliarda koron na zakupy w czasie Black Friday, szacuje związek przedsiębiorców Virke. To o 100 milionów więcej niż w 2018. W tym roku, podobnie jak i podczas poprzedniego Black Friday, na celowniku klientów znajdą się przede wszystkim sprzęty elektroniczne, ale prawdopodobnie największe promocje będzie się dało zaobserwować w przypadku zimowych ubrań, hulajnóg i oświetlenia.

Zgodnie z wynikami badań, jakie przeprowadził szwedzki portal Pricerunner, dwa na trzy sklepy internetowe w Stanach Zjednoczonych podniosły ceny swoich produktów przed tygodniem szalonych wyprzedaży, niekiedy nawet o 50 proc. Natomiast według analizy serwisu Prisjakt, podczas gdy z puli 10 tys. produktów 30 proc. przeceniono, 13 proc. podrożało w Czarny Piątek. W Norwegii nie jest to jeszcze powszechne zjawisko, jednak Urząd ds. Konsumenta apeluje o rozwagę w zakupach.

Pricerunner przyglądał się rok temu cenom produktów z oferty 50 największych stron obsługujących sprzedaż internetową. Jak się okazało, między 1 września a 20 października 18 proc. towarów podrożało w tym czasie o minimum 10 proc., największy skok wyniósł prawie 50 proc. Zostały one przecenione przy okazji Black Friday, wracając w ten sposób do swojej pierwotnej rynkowej wartości, a klientowi dając jedynie złudzenie prawdziwej promocji.

W ubiegłym roku najkorzystniejsze oferty online dotyczyły ogółem konsoli gier wideo, słuchawek i kurtek – ponad 30 proc. produktów przeceniono o 10 proc. i więcej, jeśli porównywać ich cenę z tygodnia przed Czarnym Piątkiem, wynika z analizy Pricerunnera. Nie zmienia to faktu, że tylko 11 proc. najpopularniejszych towarów objęto promocją powyżej 20 proc., co dla klienta mogłoby oznaczać rzeczywiście atrakcyjną ofertę. Jednocześnie w tych samych kategoriach dało się zaobserwować także podwyżki cen.

Analiza porównywarki prisjakt.no wykazała z kolei, że rok temu w Black Friday obniżono cenę 37 proc. towarów dostępnych do sprawdzenia w serwisie, ale jednocześnie co szósty podrożał.

Niemniej w wielu przypadkach to właśnie w ostatni piątek listopada promocje biją na głowę nawet styczniowe wyprzedaże. Podczas gdy w ubiegłym roku wśród produktów, które dało się w Norwegii upolować w wyjątkowo korzystnych cenach, znalazły się m.in. niektóre modele zimowych butów, gry na PS4 czy słuchawki, podobnie jak w 2018 w roku 2019 warto się rozejrzeć za elektryczną hulajnogą czy odzieżą dziecięcą.

Najwięcej przecenionych towarów znalazło się w asortymencie ozdób do domu, jak świeczniki czy wazony, taniej sprzedawano produkty z działu oświetlenia. Klienci co roku mogą liczyć na duże rabaty na kosmetyki i perfumy, jak również odzież zimową, jak rękawiczki i kurtki czy też elementy garderoby dla fanów sportu, szczególnie buty do biegania.

Zdaniem Norweskiego Urzędu ds. Konsumenta osoby polujące na wyprzedaże powinny zwrócić szczególną uwagę na cenę startową produktu – często bowiem zdarzało się w ostatnich latach, że sklep nie podawał kwoty, od której należałoby odjąć rabat, bądź też jego cena odpowiednio wcześniej była windowana, aby w Black Friday wyglądała na znacznie obniżoną. Żeby orientować się w historii wartości danego towaru, można skorzystać ze strony prisjakt.no lub prisguiden.no. Za ich pośrednictwem da się ją śledzić i przekonać się, że produkt może być dostępny w bardziej korzystnej cenie w innym czasie w roku.

Oprócz tego warto porównać ceny tego samego produktu w kilku różnych sklepach, ponieważ mogą się znacznie różnić. Jeżeli zaproponowana przez nie obniżka mimo wszystko nie spełni oczekiwań klienta, może on poczekać do 2 grudnia, kiedy wypada tzw. Cyber Monday (kolejny dzień znany z rabatów) lub po prostu do styczniowych wyprzedaży.
Należy także pamiętać, że czasami tylko ograniczona liczba towarów podlega promocji.

Powszechna praktyka sprzedaży online to przecenianie tylko stu sztuk danego modelu, więc jeśli konsument okaże się 101 osobą, która się na niego zdecydowała, zapłaci więcej. Lepiej więc sprawdzać regulaminy promocji podczas Black Friday.

Ponadto Forbrukertilsynet odradza kupowanie na raty w Czarny Piątek, jeśli wiąże się ono z odsetkami. Wówczas praktyczne traci się rabat, a czasami wręcz łącznie płaci więcej niż w czasie regularnej sprzedaży. Należy także mieć na uwadze, że nowy rejestr zadłużeń odnotowuje zakup na raty, co obniża zdolność kredytową.

Jeśli komuś nie zależy na najnowszym modelu, np. telefonu, może rozejrzeć się na rynku używanych towarów, którego również dotyczy Black Friday. Da się tam upolować korzystne oferty.

Urząd przypomina też, że powstają strony internetowe prowadzące sprzedaż online i kuszące promocjami, jednak służące tylko wyłudzeniu od klienta pieniędzy. Przed zakupem najlepiej sprawdzić, jakie dane kontaktowe udostępnia. Jeżeli np. nie prowadzi działu obsługi klienta, nie podaje prawdziwego adresu czy numeru telefonu, a jedynie adres mailowy lub formularz kontaktowy, to sygnał, że portal może być mało wiarygodny. Korzystniej płacić przez internet kartami MasterCard i Visa – ich posiadacze są bowiem objęci ochroną przed oszustwami. W razie gdyby dali się naciągnąć, mogą to zgłosić operatorowi.

Poza tym mimo wyprzedaży konsumenci mają takie same prawa jak podczas regularnej sprzedaży, więc mogą w razie potrzeby zgłaszać reklamacje. Właśnie dlatego powinni zachowywać paragony, ponieważ w zależności od rodzaju oferty, zażalenia można zgłaszać nawet po pięciu latach od zakupu. Rada Konsumenta zapewnia w tym zakresie pomoc. Produkty zakupione online można z kolei tak po prostu zwrócić. Ma się na to ok. 14 dni.