fot. stock.xchng

W roku 2012 28% świeżo upieczonych ojców wykorzystało cały urlop "tacierzyński" (norw. fedrekvote), wynoszący 12 tygodni, podczas gdy w roku 2011 było takich ojców tylko 8%. W tym roku szykują się zmiany dotyczące urlopu rodzicielskiego, polegające na nowym podziale całego urlopu pomiędzy matkę, a ojca oraz wydłużeniu urlopu o 2 tygodnie. Zmiany te wejdą w życie 1. lipca 2013.

Rośnie liczba ojców biorących urlopy

Największa liczba ojców decydujących się na wykorzystanie "tacierzyńskiego" mieszka w norweskiej stolicy. Aż 34% ojców z Oslo zdecydowało się na wykorzystanie pełnego, 12-tygodniowego okresu fedrekvote, a niekiedy nawet byli na urlopie dłużej, biorąc na siebie część z puli urlopu rodzicielskiego przeznaczonego do podziału między matkę, a ojca.

W skali całej Norwegii w 2012 roku zasiłek rodzicielski (foreldrepenger) pobierało 58 400 mężczyzn, co stanowi wzrost o 6% w stosunku do poprzedniego roku.

O 1% spadła natomiast liczba pobierających go w tym samym okresie kobiet. W liczbach bezwzględnych było ich 88 6000.

- Ten spadek wiąże się prawdopodobnie ze spadkiem liczby urodzin w ciągu kilku ostatnich lat - komentuje Anita Mølmesdal Sivertsen z departamentu pracy i spraw socjalnych.

Krótszy urlop i 100% pensji oraz łączenie macierzyńskiego i tacierzyńskiego z pracą

Jeśli chodzi o wybór pomiędzy dłuższym urlopem rodzicielskim i zasiłkiem w wysokości 80% pensji, a urlopem krótszym, ale przy zasiłku wynoszącym 100% wcześniejszej pensji, stale rośnie liczba kobiet wybierających opcję drugą. Stanowią one już ponad połowę wszystkich matek pobierających zasiłek.

Jak mówi Anita Sivertsen, wynika to stąd, że w większości przypadków opcja ta jest bardziej opłacalna. Do tego na przestrzeni ostatnich lat długość urlopu rodzicielskiego była kilkakrotnie wydłużana, tak że wielu rodzicom wydaje się on wystarczający, nawet w wariancie krótszym.

W tej chwili, w przypadku wyboru opcji zasiłku 100%, całkowita długość urlopu rodzicielskiego wynosi 47 tygodni.

Są też inne możliwości, które zyskują na popularności.

Okres pobierania świadczeń rodzicielskich może zostać wydłużony aż do trzech lat po narodzinach dziecka w przypadku, jeśli rodzice zdecydują się na połączenie pracy z zasiłkiem i pobieranie zasiłku stopniowanego. Liczba osób, które wybierają wypłatę zasiłku stopniowanego rośnie: w 2012 roku zdecydowało się na to około 23% ojców oraz 6% matek. Rozwiązanie to jest najpopularniejsze w województwach Agder (Vest-Agder i Aust-Agder), a najmniej popularne w Oslo i Finnmarku.

Nowy podział zasiłku rodzicielskiego od 1. lipca 2013

Od 1. lipca wprowadzone zostaną nowe zasady podziału urlopu rodzicielskiego pomiędzy matkę i ojca. Dodatkowo cały urlop ulegnie wydłużeniu o kolejne dwa tygodnie.

Zmiana polega na wprowadzeniu kwoty macierzyńskiej (mødrekvote), dzięki czemu ojciec i matka będą mieli zagwarantowane prawo do tak samo długiego urlopu rodzicielskiego po narodzinach dziecka. Reszta, czyli okres wspólny urlopu rodzicielskiego, będzie mógł zostać podzielony dowolnie pomiędzy rodziców, zgodnie z ich własną decyzją.

Nowe zasady będą obowiązywać w przypadku porodów i adopcji mających miejsce w dniu 1. lipca 2013 roku i później.

Od 1. lipca długość urlopu macierzyńskiego (mødrekvote) i tacierzyńskiego (fedrekvote) będzie wynosić po 14 tygodni, natomiast cały urlop wydłuży się do 49 tygodni przy zasiłku wynoszącym 100% pensji i 59 tygodni przy zasiłku wynoszącym 80% pensji.

W przypadku adopcji będzie to o 3 tygodnie mniej (ze względu na brak urlopu przed adopcją, podczas gdy przed porodem przysługują 3 tygodnie wolnego).

URLOP RODZICIELSKI WRAZ Z ZASIŁKIEM RODZICIELSKIM OD 1. LIPCA 2013
	W przypadku porodu	W przypadku adopcji
Maksymalny okres za który przysługuje zasiłek rodzicielski (foreldrepenger)	49 tygodni (wysokość świadczenia 100% zarobków) 59 tygodni (wysokość świadczenia 80 % zarobków)	46 tygodni (wysokość świadczenia 100% zarobków) 56 tygodni (wysokość świadczenia 80% zarobków)
Przed porodem	3 tygodnie	---
Część zarezerwowana dla matki (mødrekvote)	14 tygodni	14 tygodni
Część zarezerwowana dla ojca (fedrekvote)	14 tygodni	14 tygodni
Okres, który rodzice mogą dowolnie podzielić między sobą	18 tygodni (wysokość świadczenia 100% zarobków) 28 tygodni (wysokość świadczenia 80% zarobków)	18 tygodni (wysokość świadczenia 100% zarobków) 28 tygodni (wysokość świadczenia 80% zarobków)

Źródło: NAV