Dziś omówimy strukturę organizacji pozarządowej, zwłaszcza tworzenie i zmianę jej statutów oraz władze organizacji i ich zadania.

Uchwały/statuty

Statuty to przepisy/prawa regulujące działalność organizacji, opracowane przez nią samą (jej członków) i uchwalone/przyjęte na zebraniu założycielskim.

Statuty powinny zawierać następujące informacje:

- Nazwę organizacji

- Jej cel (krótki opis tego, czy organizacja będzie się zajmować)

- Warunki członkostwa (krótki opis tego, kto i na jakich warunkach - wiek, składki członkowskie itp. - może zostać członkiem organizacji)

- Informacje o władzach organizacji: walnym zebraniu członków oraz zarządzie.

Walne zebranie członków

Doroczne walne zebranie członków stanowi najwyższą władzę w organizacji. Pełna lista spraw, które będą omawiane na zebraniu powinna zostać udostępniona członkom najpóźniej na tydzień przed zebraniem.

Kwestiami, którymi zebranie walne ma obowiązek się zająć, są:

- rozpatrzenie i przyjęcie sprawozdania rocznego z działalności,

- rozpatrzenie i przyjęcie sprawozdania finansowego,

- uchwalenie budżetu,

- wybór władz (zarządu) organizacji.

Przykładowy program zebrania walnego organizacji może wyglądać tak:

Lp.	Sprawa	Potrzebny czas
1	Otwarcie zebrania	5 min
2	Wybór przewodniczącego zebrania/moderatora dyskusji, protokolanta oraz członków-przedstawicieli, którzy potem podpiszą protokół (referat) z zebrania.	5 min
3	Potwierdzenie prawomocności zwołania zebrania oraz przyjęcie programu obrad	5 min
4	Wystąpienie/przemowa przewodniczącego zarządu organizacji do członków	10 min
5	Sprawozdanie roczne z działalności	15 min
6	Roczne sprawozdanie finansowe	15 min
7	Ew. uchwalenie zmian w statutach organizacji	20 min
8	Uchwalenie budżetu	20 min
9	Wybór nowych władz organizacji (lub ponowny wybór starych :) )	30 min

Zarząd

Zarząd organizacji składa się z takiej liczby osób, jak to zostało ustalone w statucie organizacji, z tym, że muszą to być przynajmniej dwie osoby, które będą pełnić funkcje odpowiednio przewodniczącego zarządu oraz wiceprzewodniczącego. Większość organizacji ma jeszcze w zarządzie skarbnika.

Zarząd stanowi najwyższą władzę w organizacji pomiędzy corocznymi zebraniami walnymi członków.

Do zadań zarządu organizacji należy:
- Wdrażanie postanowień walnych zebrań członków.

- Mianowanie w razie potrzeby komitetów/grup zadaniowych/osób w celu wykonania zadań specjalnych oraz opracowywanie instrukcji dla nich.
- Administrowanie i konieczny nadzór nad finansami organizacji.
- Reprezentowanie organizacji.

Do zadań przewodniczącego zarządu należy delegowanie zadań do pozostałych członków zarządu oraz - najczęściej - występowanie w imieniu organizacji przy różnych okazjach, choć to ostatnie zadanie może być w poszczególnych przypadkach zlecane innemu członkowi zarządu lub zwykłemu członkowi organizacji. Wiceprzewodniczący wspiera i/lub zastępuje przewodniczącego w tych zadaniach.

Skarbnik musi mieć na bieżąco kontrolę nad dochodami, wydatkami i majątkiem organizacji, jak również pilnować terminów składania podań o dofinansowanie, jeśli organizacja o nie występuje. Wspólnie z pozostałymi członkami zarządu skarbnik odpowiada za przygotowanie, a potem realizację budżetu organizacji.

Jest ważne, by zarząd sprawnie funkcjonował, dlatego w przypadku dużych organizacji z wieloosobowymi zarządami, często w zarządzie wyodrębniają się tzw. grupy robocze pilnujące poszczególnych zadań.

Zazwyczaj wyznacza się konkretne osoby do wykonywania takich prac jak: pisanie referatów z zebrań walnych, podań, listów itp., rekrutacja członków, prowadzenie rejestrów członków, planowanie aktywności organizacji itp.

Zmiana statutów organizacji

Zmiany w statutach organizacji zazwyczaj można uchwalić tylko na zebraniu walnym (zwyczajnym, bądź nadzwyczajnym). Zazwyczaj w tym celu wymagana jest kwalifikowana większość głosów, np. 2/3 (ale to również powinien określać pierwotny statut). Często też w statutach zawarty jest wymóg, że propozycje dot. zmiany statutów muszą zostać zgłoszone z odpowiednim wyprzedzeniem, na przykład na 3 miesiące przed zebraniem walnym członków.
Podobnie jak w przypadku zmiany statutów, uchwała zgromadzenia walnego potrzebna jest też do podjęcia decyzji o rozwiązaniu organizacji.

Jak napisać statut?

Wiadomo, że nie każdy, kto ma pomysł na organizację musi od razu czuć się pewnie przy układaniu pism i statutów. Na szczęście w Norwegii dostępna jest pomoc dla zagubionych (bądź leniwych :) ) w postaci generatora statutów, opracowanego przez Radę ds. dzieci i młodzieży w Oslo, organizację skupiającą organizacje pozarządowe - Frivillighet Norge - oraz organizacje LNU i Batteriet.

Generator, który znajduje się tutaj pomaga odpowiedzieć na najważniejsze pytania związane z organizacją i zawrzeć je w statutach.

cdn.

 

Na podstawie: Frivillighet Norge