Zwrot zasiłków na dzieci za minione lata – kto ma do niego prawo?

­– Dowiedziałem się od znajomego, że mogę ubiegać się o zasiłek na dzieci za poprzednie lata. Nie chcę składać wniosku bez pewności, że faktycznie otrzymam świadczenie. Jakie warunki muszę spełniać? – pyta pan Marcin.

Wielu Polaków pracujących w Norwegii ma prawo do szeregu świadczeń wypłacanych przez NAV, czyli norweski Urząd Pracy i Polityki Społecznej. Do najczęściej otrzymywanych należą zasiłki na dzieci: zasiłek rodzinny (barnetrygd) oraz zasiłek opiekuńczy (kontantstøtte).

Zasiłek rodzinny przysługuje na dzieci, które nie ukończyły 18 roku życia, natomiast zasiłek opiekuńczy – na dzieci w wieku od 13 do 23 miesiąca. Aby mieć prawo do tych świadczeń, należy być członkiem norweskiego systemu ubezpieczeń społecznych. Tego rodzaju członkostwo zyskuje się poprzez opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne w Norwegii. Jeśli jesteś zatrudniony u norweskiego pracodawcy, i do odprowadzanej na poczet podatku zaliczki wchodzą składki na ubezpieczenie społeczne, obejmuje Cię ono.

Aktualna stawka zasiłku rodzinnego to 970 NOK miesięcznie. Ta kwota przysługuje na każde dziecko, które nie ukończyło 18 lat i którego jesteś prawnym opiekunem. Należy pamiętać, że urząd ma prawo przyznać niepełną stawkę, jeśli otrzymujesz już zasiłek rodzinny w Polsce. Wówczas wysokość norweskiego świadczenia jest redukowana o stawkę polskiego zasiłku. Osoby, które samotnie wychowują swoje dzieci, mają prawo do wypłaty rozszerzonego zasiłku rodzinnego (utvidet barnetrygd). Polega on na wypłacie dodatkowych 970 NOK do przyznanego świadczenia.

Pełna stawka zasiłku opiekuńczego natomiast wynosi 6000 NOK miesięcznie. Taką wysokość świadczenia przyznaje się, jeśli dziecko nie uczęszcza do żadnej instytucji opiekuńczo-wychowawczej. Natomiast jeśli pobyt dziecka w takiej placówce nie przekracza 19 godzin w tygodniu, możliwa jest wypłata 3000 NOK.

Pierwszy miesiąc, za który można otrzymać wypłatę zasiłku zarówno rodzinnego, jak i opiekuńczego, jest miesiącem następnym po zyskaniu prawa do tych świadczeń. Posłużmy się przykładem: pan Marcin rozpoczął pracę w lipcu 2015 roku. Jeśli składki na ubezpieczenie społeczne zaczęły być odprowadzanie w lipcu, w tym właśnie miesiącu zyskał prawo do zasiłków na dzieci. W związku z tym wypłata zasiłku rodzinnego dla pana Marcina może rozpocząć się najwcześniej w sierpniu 2015 roku.

Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, istnieje możliwość wnioskowania o spłatę zasiłku rodzinnego do 3 lat wstecz. Jeśli w trakcie ostatnich trzech lat miałeś prawo do wypłaty zasiłku rodzinnego, a dotychczas go nie pobierałeś, możesz starać się o jego spłatę jeszcze dziś. W przypadku zasiłku opiekuńczego spłata możliwa jest za 3 ostatnie minione miesiące.