Praca w Norwegii
Co musisz wiedzieć o emeryturze w Norwegii
14
Wielu Polaków pracujących w Norwegii liczy później na emeryturę z tego kraju. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące emerytury w Norwegii.
Dla kogo
Według norweskiego prawa, emerytura przysługuje każdemu norweskiemu obywatelowi, który ukończył 67 lat. Całkowita emerytura jest wypłacana obywatelom, którzy po ukończeniu 16 roku życia mieszkali w Norwegii przez minimum 40 lat. Mniejsza emerytura należy się obywatelom, którzy żyli w kraju przez krótszy czasu. Przysługuje im wtedy minstepensjon (emerytura minimalna).
Prawo do pełnej emerytury przysługuje nam po 40 latach płacenia składek emerytalnych do NAV. Jednak po 3 latach mamy już prawo do odpowiednio pomniejszonych świadczeń emerytalnych.
Prawa do emerytury nabywa się na zasadzie pracy zarobkowej lub poprzez różne świadczenia np. z tytułu bezrobocia, choroby, opieki i macierzyństwa.
W rocznej deklaracji podatkowej znajdują się informacje o tym, czy pracodawca opłacał składki emerytalne.
Od kiedy
Emeryturę w Norwegii można już pobierać od 62 roku życia. Wtedy można się zdecydować, jaka część świadczeń będzie nam wypłacana. Może to być 20, 40, 50, 60, 80 lub 100% naszej emerytury.
Oczywiście trzeba pamiętać o tym, że im wcześniej zaczniemy pobierać naszą emeryturę, tym niższa będzie w późniejszych latach. Wydłużając okres pracy, gwarantujemy sobie wyższe świadczenia emerytalne w późniejszych latach. Dopiero po ukończeniu 75 lat opłacanie składki emerytalnej przestanie wypływać na wysokość świadczenia.
pixabay.com
Jak przeliczana
Wysokość emerytury zależy indywidualnie od osoby. Jest to zależne od dodatków w folketrygden, wysokości zarobków u pracodawcy i własnego oszczędzania.
Wyliczenie wysokości emerytury zależy od bardzo wielu czynników, między innymi od zarobków, pobrań wcześniejszej emerytury, małżonka, który ma/ nie ma swoich dochodów, oraz tego ile czasu mieszkaliście w Norwegii.
Zasady dotyczące wyliczania emerytury są również zależne od roku urodzenia:
- Jeśli ktoś jest urodzony przed 1953, otrzymuje emeryturę zgodnie ze starymi zasadami (średnia 20 „najlepszych" lat pracy);
- Osoby urodzone w latach 1954-1962 otrzymują emeryturę na podstawie kombinacji starych i nowych reguł. Np. osoby urodzone w 1954 roku mają wyliczone 9.10 emerytury na podstawie starych zasad, a 1/10 na podstawie nowych. Za każdy następny rok redukuje się 1/10 emerytury wyliczanej wg. starych zasad. Osoby urodzone w roku 1962 mają wyliczane 1/10 emerytury według starych zasad, a 9/10 według nowych.;
- Urodzeni po 1963 roku mają emeryturę wyliczaną tylko według nowych zasad.
Minstepensjon
Minstepensjon przysługuje obywatelom którzy nie mają dodatków lub zarobili na emeryturę niższą niż dodatek do państwowej emerytury.
Głównym celem minstepensjon jest zapobieganie biedzie wśród ludzi starszych. Wszyscy obywatele Norwegii, którzy ukończyli 67 rok życia mają prawo do państwowej emerytury, zarówno ci którzy nie zarabiali, jak i ci, którzy uzyskali niską emeryturę.
Koszty życia w Norwegii są dość duże, i bardzo wzrosły w ciągu ostatnich lat. Dlatego minstepensjon, które ma za cel zagwarantowanie podstawowych środków do życia w Norwegii, jest ustalana co roku w związku ze wzrastającymi kosztami życia w kraju.
pixabay.com
Norwescy emeryci, którzy przez większość swojego życia mieszkali w Norwegii i mają prawo do minstepensjon, mogą przenieść ją do innego kraju. - Z tego powodu wielu norweskich emerytów wybiera życie za granicą, ponieważ tam minstepensjon gwarantuje im wyższy standard życia. Z drugiej strony, emeryci, którzy nie mieszkali w Norwegii przez większość swojego życia, a którzy mają prawo do minstepensjon mogą odebrać swoją emeryturę pod warunkiem, że mieszkają w Norwegii przez 9-miesięcy w roku od ukończenia 67 roku życia.
Punkty emerytalne
Dochód za każdy rok podatkowy przeliczany jest na pensjonspoeng (nor. punkty emerytalne).
Punkty emerytalne uzyskuje się na podstawie dochodów z pracy zarobkowej lub świadczeń z NAV. Aby uzyskać punkt za dany rok, roczne dochody muszą wynosić co najmniej 1XG. (nor. G - kwota bazowa świadczeń ubezpieczenia społecznego w Norwegii). 1G na rok 2014 wynosi 88 370 kr.
Tjenestepensjonsordning
Większość pracowników jest dodatkowo objęta tjenestepensjonsordning (nor. obowiązkowy program emerytalny). Dodatkowych informacji może udzielić zakład pracy lub towarzystwo ubezpieczeń/fundusz emerytalny.
Składki na obowiązkowy program emerytalny potrącane są automatycznie z wynagrodzenia brutto pracownika.
Tjenestepensjonsordning sprawia, że późniejsza emerytura jest wyższa, niż ta, która jest wypłacana tylko z folketrygden.
Ben Andreas Harding/flickr.com
Praca na emeryturze
Można pracować równocześnie pobierając emeryturę. Można zarabiać dowolną ilość bez obawy o redukcję emerytury.
Prawo do zasiłków obowiązują inne prawa, dlatego najlepiej skontaktuj się z pracodawcą/ funduszem emerytalnym po więcej informacji.
Po informacje o wysokości składek podatkowych w związku z pracą i emeryturą, skontaktuj się z Urzędem Podatkowym (Skattetaten).
Din pensjon
Zakładka Din pensjon na stronie NAV pozwala nam na wgląd do wysokości naszej emerytury. Aby mieć tam konto, trzeba ukończyć 18 lat. Do zalogowania potrzebujemy BankID lub MinID, lub Buypass, lub Commfides.
Na Din pensjon można wyliczyć przyszłą emeryturę z folketrygden - zarówno według starych zasad, jak i nowych. Można tam również wyliczyć program emerytalny z publicznych i prywatnych funduszy emerytalnych.
Jeśli nie masz możliwości, aby zalogować się na Din pensjon, możesz skorzystać z uproszczonego kalkulatora emerytalnego, który wylicza wysokość bez podawania osobistych danych.
Link TUTAJ
Źródła: nav.no, regjeringen.no, eures.praca.gov.pl, norskpensjon.no, minpensjon.no
Zdjęcie źródłowe: flickr.com/SpareBank 1
Reklama
Moja Norwegia poleca
Cała Norwegia
Przejdź do ogłoszenia
Cała Norwegia
Business Development Specialist - (Norwegian market)
Przejdź do ogłoszenia
Trøndelag, Trondheim
Kierowca autobusu
Przejdź do ogłoszenia
Oslo, okręg miasta, Oslo
Praca dla Malarzy/Maler
Przejdź do ogłoszenia
Oslo, okręg miasta
Pomocnik operatora koparki
Przejdź do ogłoszenia
Cała Norwegia
Praca w KL-Bygg AS
Przejdź do ogłoszenia
Cała Norwegia
Badanie i terapia biorezonansem Quex
Przejdź do ogłoszenia
Cała Norwegia
Praca dla operatorów dźwigów
Przejdź do ogłoszenia
Reklama
To może Cię zainteresować
8
01-12-2017 22:08
8
0
Zgłoś
22-11-2017 08:42
22
0
Zgłoś
28-03-2016 00:11
1
0
Zgłoś
27-03-2016 22:59
11
0
Zgłoś
06-06-2014 12:29
4
0
Zgłoś
05-06-2014 08:27
6
0
Zgłoś
05-06-2014 06:58
5
0
Zgłoś
05-06-2014 00:03
5
0
Zgłoś
04-06-2014 23:07
0
-4
Zgłoś