Kuchnia
Norweskie potrawy wigilijne
4
Julemat, czyli co Norwegowie jedzą w Wigilię. Dania główne i przystawki.
W Norwegii Boże Narodzenie jest nazywane krótkim słowem „Jul". Nazwa pochodzi od „jól, yule" - pogańskiego święta, które było obchodzone mniej więcej na przełomie grudnia i stycznia. W tym okresie Skandynawowie świętowali przesilenie zimowe, „odrodzenie" słońca i wydłużenie dnia. Z nadejściem chrześcijaństwa niektóre zwyczaje zostały spacyfikowane lub zabronione, zaś niektóre pozostały i przetrwały do dziś. Takie współczesne tradycje, jak zdobienie domu zielonymi roślinami, warzenie piwa czy serwowanie szynki sięgają swoimi korzeniami zamierzchłych pogańskich czasów.
Norweski Jul - cechy szczególne
Bez względu na to, że świąteczne zwyczaje w Polsce i Norwegii są różne, jednak w obu krajach podczas Wigilii przy stole zasiada cała rodzina. Nie brakuje jedzenia, prezentów i wspólnej modlitwy.
I jeśli na polskich stołach w Wigilię goszczą wyłącznie bezmięsne dania, to podczas norweskiego Juleaften tłuste jedzenie spotyka się z serdeczną aprobatą. Juleribbe - wieprzowe żeberka są najpopularniejszym świątecznym daniem w Norwegii. Można je spotkać na stołach prawie 60% mieszkańców.
Kolejną osobliwością jest zróżnicowanie dań w zależności od tradycji i regionu. Na przykład, we Wschodniej i Środkowej Norwegii najczęściej serwuje się wieprzowe żeberka. W Zachodniej i Północnej Norwegii preferują pinnekjøtt, jagnięce żeberka wędzone na brzozowych gałązkach.
Poza tym dużą popularnością cieszą się dania rybne, szczególnie z dorsza i halibuta. Tradycyjną wigilijną potrawą jest lutefisk - sztokfisz namoczony w wodzie z sodą, który potem jest gotowany i czasami opiekany na grillu.
foto: wikipedia.org
Turyści muszą pamiętać, że większość sklepów i firm jest zamknięta od południa 24 grudnia aż do 26 grudnia.
Świąteczne dania główne
Ribbe. Pieczone wieprzowe żeberka z chrupiącą złocistą skórką. Szacuje się, że w okresie Świąt Norwegowie zjadają ok. 3 tysięcy ton żeberek. Tradycja wywodzi się jeszcze z czasów pogańskich, kiedy potrawa grała ważną rolę w świętowaniu vinterblotet. W nordyckiej mitologii uważano, że wojownicy Walhalli spożywali żeberka z mitycznego knura Saerimne przed rozpoczęciem walki.
Ribbe zazwyczaj podaje się z kiszoną kapustą, gotowanymi ziemniakami, świątecznymi kiełbaskami, klopsikami i sosem.
foto: Anne Liv Ekroll/NRK
Pinnekjøtt. Solone i suszone, a czasami wędzone żeberka jagnięce, z reguły na ogniu z brzozowych gałązek (bjørkepinner). Stąd pochodzi ich nazwa. Podawane z kiełbaskami oraz purée z ziemniaków i brukwi.
Danie cieszyło się dużą popularnością jeszcze w starych farmerskich społecznościach Norwegii, kiedy suszenie i solenie były pewnymi sposobami na przechowanie żywności. Status dania świątecznego żeberka zyskały ze względu na dużą zawartość tłuszczu, co w przeszłości było szczególnie wysoko cenione.
foto: commons.wikimedia.org
Indyk. Zyskuje w Norwegii coraz większą popularność i coraz częściej występuje na świątecznych stołach, przeważnie w miastach. Z nadzieniem lub bez, zazwyczaj jest serwowany w towarzystwie brukselki, kalafiora, jabłek, winogron lub suszonych śliwek, a nawet z sałatką Waldorf, w sosie z porto.
Dorsz. Spożywanie świeżego dorsza w czasie uczty wigilijnej ma długą tradycję, zwłaszcza wzdłuż wybrzeża Norwegii Południowej. Ryba gotowana w posolonej wodzie jest podawana z ziemniakami, warzywami korzennymi i sosem z czerwonego wina.
Juleskinke. Świąteczna szynka niechybnie pojawi się na stole, jeśli nie w trakcie Wigilii, to podczas świątecznego śniadania. Szynkę serwuje się na zimno lub upieczoną w piekarniku.
foto: wikipedia.org
Smalahove. Głowa jagnięcia. Danie szczególnie popularne w gminie Voss, gdzie są urządzane mistrzostwa w jedzeniu smalahove. Pomysł na danie zrodził się z niechęci do wyrzucania jakichkolwiek odpadków. Kiedyś traktowane było jako zwyczajny posiłek. Teraz uważane za rarytas i ciekawostkę turystyczną.
Mięso jest solone, czasami wędzone i suszone. Następnie gotowane i podawane z purée z ziemniaków i brukwi. Zjada się całość, a niektórzy jedzą również oczy.
foto: commons.wikimedia.org
Przystawki
Julepølse. Wieprzowa kiełbasa doprawiona goździkami, ziarnami gorczycy, imbirem i/lub gałką muszkatołową. Często podawana do żeberek.
Kålrotstappe. Purée z brukwi, zazwyczaj podawane z pinnekjøtt.
Źródło: Wikipedia.org, Visitnorway.com, Aktivioslo.no
Zdjęcie frontowe: wikipedia.org
Reklama
To może Cię zainteresować
24-12-2013 21:24
6
0
Zgłoś
24-12-2013 08:43
1
0
Zgłoś
23-12-2013 18:03
4
0
Zgłoś