Komu przysługuje zasiłek ojcowski? Wszystko, co trzeba wiedzieć

Prawo do zasiłku rodzicielskiego przysługuje osobom, które przez 6 z 10 ostatnich miesięcy przed rozpoczęciem pobierania świadczenia osiągały dochód objęty składkami na ubezpieczenie społeczne. Kolejny wymóg dotyczy dochodu – roczny dochód świadczeniobiorcy musi wynosić co najmniej 0,5 G, czyli ok. 46 817 NOK. Warto pamiętać, że w kwotę dochodu wlicza się nie tylko pensja, ale także wszystkie opodatkowane zasiłki. Wysokość zasiłku zależy od rocznego dochodu oraz od tego czy zarówno matka, jak i ojciec dziecka mają prawo do pobierania świadczenia. Na swojej stronie internetowej NAV udostępnia specjalny kalkulator, pozwalający oszacować wysokość przysługującej stawki.

W zależności od tego, czy matka dziecka ma prawo do pobierania zasiłku rodzinnego, inaczej wygląda sytuacja drugiego rodzica. Jeżeli matka dziecka spełnia wymogi, by uzyskać zasiłek, cały okres dzieli się na kilka etapów. Zarówno 3 tygodnie przed porodem i 6 tygodni po nim matce dziecka przysługują obowiązkowe tygodnie zasiłku (mødrekvote). Okres ten można wydłużyć o kolejne 4 dodatkowe tygodnie. Później jest tzw. fedrekvote, czyli okres 10 tygodni przysługujących ojcu. Po nim następuje okres wspólny, którego długość zależy od wybranej stawki: 

• 26 tygodni ze 100% stawki,
• 36 tygodni z 80% stawki.

Jeżeli ojciec dziecka chce pobierać zasiłek w tym okresie, matka musi wrócić do pracy w co najmniej 75% wymiarze godzin lub rozpocząć edukację w trybie stacjonarnym.

Również w sytuacji, gdy matka dziecka nie jest zdolna do opieki nad dzieckiem, np. z powodu choroby, ojciec może pobierać świadczenie i opiekować się dzieckiem w domu. Oboje rodziców nie może jednocześnie korzystać z zasiłku rodzicielskiego. Jeżeli tylko ojciec ma prawo do zasiłku rodzicielskiego, sytuacja wygląda inaczej. Po porodzie jest 6 obowiązkowych tygodni matki. Później ojciec dziecka może przejść na zasiłek ojcowski. Zasiłek może być pobierany w dwóch wariantach: 

• Przez 40 tygodni ze 100% wysokością stawki,
• Przez 50 tygodni z 80% wysokością stawki.

 Ojciec dziecka ma prawo do pobierania zasiłku po 6 tygodniu od urodzenia dziecka. Jeśli z jakiegoś powodu nie od razu przejdzie na zasiłek, zmniejszy się liczba tygodni przysługującego świadczenia. Na przykład, jeżeli ojciec przejdzie na zasiłek ze 100% wysokością stawki 10 tygodni po narodzinach dziecka, będzie pobierał zasiłek przez 36 miesięcy. Od możliwej puli 40 tygodni odjęte zostaną 4 niewykorzystane tygodnie między 6 a 10 tygodniem po narodzinach dziecka.

Czasem jest tak, że ojciec dziecka nie chce lub nie może odejść z pracy na całe 40 lub 50 tygodni. Warto pamiętać też o tym, że nie można przejść na urlop rodzicielski bez uprzedniego poinformowania pracodawcy. Pracodawca musi wypełnić odpowiednie dokumenty, które należy dostarczyć do NAV. Nie istnieją jednak prawne wymogi, aby pracodawca zgodził się na tak długą nieobecność pracownika, dlatego czasem konieczne jest podzielenie przysługującego okresu pobierania zasiłku na kilka krótszych okresów.

Aby urząd wydał zgodę na przeniesienie zasiłku, musi być on pobierany przynajmniej przez 6 tygodni. Nie można skorzystać z zasiłku rodzicielskiego po ukończeniu przez dziecko 3. roku życia.

Do wniosku o zasiłek ojcowski należy dołączyć dokumenty potwierdzające rejestrację pobytu w Norwegii (lub zgodę na pobyt) oraz dokumenty potwierdzające narodziny dziecka – kartę ciąży (w przypadku gdy dziecko jeszcze się nie urodziło) lub akt urodzenia. Niezbędne są także dokumenty świadczące o powrocie matki dziecka do pracy lub podjęciu przez nią nauki. Dodatkowo należy przedstawić odcinki z pensji za 6 z 10. ostatnich miesięcy, aby udokumentować prawo do pobierania świadczenia.


Artykuł powstał we współpracy z firmą Multinor.