Kiedy tata zostaje w domu z niemowlęciem. Jaki zasiłek mu przysługuje?

Istnieją dwa zasadnicze warunki, jakie muszą spełnić rodzice, aby uzyskać prawo do przyznania zasiłku rodzicielskiego (norw. foreldrepenger), dla ojców potocznie nazywanego ojcowskim lub tacierzyńskim. Pierwszym z nich jest osiągnięcie w ostatnim roku podatkowym dochodu w wysokości minimum połowy stawki G, czyli 46 288 koron. Warto zaznaczyć, że wliczają się do niego niektóre ze świadczeń. Są to: zasiłek chorobowy, dla bezrobotnych, ciążowy, szkoleniowy, pielęgnacyjny i rehabilitacyjny. Drugi wymóg dotyczy stażu pracy – należy mieć przepracowane w Norwegii przynajmniej 6 z ostatnich 10 miesięcy.

Wyobraźmy sobie następującą sytuację: po urodzeniu dziecka i spędzeniu z nim obowiązkowych dla foreldrepenger sześciu tygodni, pani Jadzia musi pilnie powrócić na uczelnię. Dodatkowo pracuje na trzy czwarte etatu poza uczelnią, by wspierać domowy budżet. Rodziny nie stać na nianię, dlatego pan Stanisław (ojciec dziecka) musi wziąć urlop, by zostać z niemowlęciem w domu. Całość zasiłku rodzicielskiego przypada na ojca tylko wówczas, gdy matka nie ma do niego prawa. W takim wypadku musi ona podjąć aktywność zawodową lub edukacyjną (przynajmniej 75 proc. etatu) albo przedłożyć dokumentację lekarską choroby, z powodu której nie jest w stanie opiekować się dzieckiem. Jeśli aktywność matki będzie mniejsza niż 3/4 etatu, wówczas NAV pomniejsza wysokość zasiłku ojcowskiego adekwatnie do różnicy. W sytuacji pani Jadzi jej praca na niepełny etat zsumowana z czasem spędzonym na uczelni przekracza trzy czwarte pełnego etatu, co NAV traktuje automatycznie jako 100 proc. wymiaru pracy. Powyższa sytuacja ma miejsce, kiedy matka dziecka mieszka i pracuje w Polsce. Pan Stanisław jest również zobowiązany przebywać w Polsce z dzieckiem (bądź zabrać je ze sobą do Norwegii).

Z pierwszym dniem 7. tygodnia od dnia narodzin dziecka ojciec może przejść na rodzicielskie, ponieważ wcześniej ma miejsce obowiązkowy okres matki (norw. mødrekvote). W zależności od wysokości stawki okres pobierania foreldrepenger przez ojca trwa 40 tygodni przy 100 proc. lub 50 tygodni przy 80 proc. Świadczenie może pobierać bez względu na miejsce zamieszkania matki i dziecka. Uwaga: jeżeli matka dziecka przebywa na urlopie macierzyńskim w Polsce dłużej niż 6 tygodni, okres ojcowskiego jest zmniejszany odpowiednio o każdy dzień.

W sytuacji, gdy matka przebywa w Polsce i pobiera stamtąd zasiłek macierzyński, ZUS wymaga, by po porodzie spędziła przynamniej 14 tygodni na urlopie macierzyńskim. Dla drugiego rodzica oznacza to, że będzie mógł pobierać świadczenie z Norwegii najwcześniej od 15. tygodnia po narodzinach dziecka, ponieważ dopiero wówczas matka wróci do pracy/szkoły i spełni wymóg aktywności. Pomimo że cały proces ubiegania się o przyznanie foreldrepenger może wydawać się skomplikowany, to jednak warto go podjąć, ponieważ zasiłek ten stanowi nieocenione wsparcie w pierwszym okresie życia dziecka.