Rakotwórczy azbest: Rocznie na raka płuc choruje ponad 200 Norwegów. Co czwarta budowa nie spełnia wymogów bezpieczeństwa

Państwowa Inspekcja Pracy (Arbeidstilsynet) przeprowadziła w tym roku kontrole na wybranych placach budowy w Norwegii. Okazało się, że co czwarty nie spełnia wymogów dotyczących zabezpieczeń przy demontażu azbestu. 

Według przepisów, takie miejsca należy najpierw zgłosić do Arbeidstilsynet, a pracownikom, którzy mają kontakt z azbestem, należy między innymi zapewnić odpowiedni ubiór ochronny i dostęp do prysznica. Resztki azbestu muszą być zapakowane w plastik. Te właśnie przepisy są często łamane.

W ciągu ostatnich 4 lat norweska inspekcja pracy nadzorowała usuwanie azbestu z 500 placów budowy, ale rezultaty ostatniej kontroli są niepokojące. Okazuje się, że na co czwartej budowie pracowników nie poinstruowano, jak mają obchodzić się z materiałami zawierającymi azbest, w rezultacie nie zabezpieczali oni miejsca pracy przed pyłem azbestowym. Z kolei co trzeci pracodawca nie był w stanie przedstawić dokumentacji, która uprawnia pracowników budowlanych do pracy z azbestem.

To niepokojące dane, bo łamiąc przepisy pracodawcy zwiększają ryzyko zachorowania pracowników na raka. Państwowy rejestr nowotworów odnotowuje corocznie aż 200-300 przypadków raka wśród pracowników budowlanych.

Jak podaje państwowy rejestr nowotworów (Kreftregisteret), nie da się określić dokładnej liczby osób, które zachorowały na raka przez kontakt z azbestem. Jednak Kreftregisteret podaje Mojej Norwegii, że około 20 proc. zachorowań na raka wśród mężczyzn jest spowodowanych pracą, jaką wykonywali. To około 300-350 przypadków rocznie.

– Trzy czwarte z nich może mieć związek z kontaktem z azbestem – informuje Tom K. Grimsrud z Kreftregisteret – Daje to 200-300 przypadków zachorowań na raka rocznie, a także około 70 zachorowań rocznie na międzybłoniaka.

Ten ostatni to nowotwór złośliwy, występujący w opłucnej, osierdziu i otrzewnej.

Kto jest najbardziej narażony na choroby spowodowane kontaktem z azbestem? Kreftregisteret odpowiada, że to najczęściej pracownicy budowlani, który pracowali jeszcze przed wprowadzeniem zakazu importu materiałów azbestowych w 1986 roku. Narażeni są zwłaszcza ci pracownicy, którzy palą papierosy – wówczas ryzyko zachorowania wzrasta 50-krotnie. Państwowy Instytut Środowiska Pracy (Statens arbeidsmiljøinstitutt), potwierdza, że nie ma zbyt wielu zarejestrowanych przypadków zachorowań wśród pracowników pracujących po 1986. 

– Według naszych informacji nie ma obecnie zbyt wielu osób narażonych na kontakt z azbestem, a przepisy dotyczące obchodzenia się z azbestem i jego utylizacji są bardzo surowe – informuje Statens arbeidsmiljøinstitutt. 

Mimo to w Norwegii nadal stoją budynki zawierające azbest, dlatego szczególnie powinni uważać hydraulicy, elektrycy czy pracownicy budowlani, którzy pracują przy remontach, zaleca Kreftregisteret.

Do tej pory firmy budowlane zgłaszały w Inspekcji Pracy, że ich pracownicy będą przebywać w budynkach zawierających materiały azbestowe. Ze względu na częste łamanie przepisów, Arbeidstilsynet chce stworzyć rejestr budynków, w których znajduje się ten niebezpieczny materiał.

W Polsce liczba osób narażonych zawodowo nie jest do końca znana, informuje Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu. Ale istnieje u nas tzw. baza azbestowa, która powstała w 2009 roku i jest uzupełniana na bieżąco. Jest to rejestr budynków, w których znajdują się materiały azbestowe. Podobną bazę chce stworzyć Arbeidstisynet.