Ubezpieczenia zdrowotne w Norwegii – ważne nie tylko w okresie wakacyjnym: EKUZ i druki E-106 oraz E-109

Członkostwo w norweskim systemie ubezpieczeń społecznych i odprowadzanie składek z tytułu ubezpieczenia w Norwegii nie zwalnia nikogo z opłat za ewentualne usługi medyczne związane z leczeniem poza norweskimi granicami. Właśnie dlatego lepiej zadbać o uzyskanie zaświadczenia potwierdzającego prawo do tego rodzaju usług.

Jednym z dokumentów uprawniających do korzystania ze świadczeń zdrowotnych podczas pobytu w innych państwach członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), czyli m.in. w Polsce, a także w Szwajcarii jest Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (europeisk helsetrygdkort). 

Zapewnia ona niezbędne, z medycznego punktu widzenia, usługi podczas krótkotrwałego pobytu poza granicami norweskimi na takich samych warunkach jak obywatele kraju, w którym się przebywa. Korzystanie ze świadczeń medycznych na podstawie EKUZ dotyczy jednak tylko nagłych przypadków, które wymagają  natychmiastowego leczenia.  

O tym, czy w konkretnym przypadku dane świadczenia są niezbędne, decyduje lekarz, biorąc pod uwagę charakter tych świadczeń oraz przewidywany okres pobytu polskiego świadczeniobiorcy w danym państwie członkowskim UE/EFTA. Wspomniane usługi mogą być świadczone wyłącznie przez lekarzy w placówkach publicznej służby zdrowia.

Finansowane dzięki EKUZ usługi różnią się ponadto w poszczególnych państwach, zarówno pod względem jakości, jak i zakresu, ponieważ są one uzależnione od obowiązującego w danym kraju prawa. EKUZ nie pokrywa usług w postaci np. wcześniej zaplanowanego zabiegu w szpitalu. Co wtedy?

Ponieważ Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego nie daje prawa do długotrwałego, zaplanowanego leczenia poza granicami Norwegii, lepiej zaopatrzyć się także w druki E-106 lub E-109.

To dokumenty potwierdzające ubezpieczenie zdrowotne w Norwegii w celu korzystania z bezpłatnej opieki medycznej w innym kraju Europejskiego Obszaru Gospodarczego (czyli także w Polsce).  Podczas gdy formularz E-106 pomoże rozciągnąć ubezpieczenie z Norwegii na Polskę zarówno osoby tam pracującej, jak i członków jej rodziny, formularz E-109 będzie dotyczył takiego rozciągnięcia tylko na zamieszkałych w Polsce członków rodziny osoby pracującej w Norwegii.

Aby mieć prawo do uzyskania karty, należy być członkiem norweskiego systemu ubezpieczeń społecznych (czyli np. pracować w Norwegii) oraz być obywatelem Norwegii lub innego państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego (np. Polski) lub Szwajcarii.

Przepisy te mają także zastosowanie do członków rodziny, np. współmałżonka lub dzieci, nad którymi sprawuje się opiekę. Warto nadmienić, że każdy członek rodziny musi mieć własną kartę EKUZ. Procedury uzyskiwania karty zależą od rodzaju posiadanego norweskiego numeru personalnego. Jeżeli ktoś identyfikuje się stałym numerem personalnym (fødselsnummer), zamówienia karty może dokonać elektronicznie. Tymczasowy numer personalny (D-nummer) wymaga natomiast bezpośredniego kontaktu z Helfo, instytucją bezpośrednio połączoną z norweskim departamentem zdrowia.

Kartę można zamówić za pośrednictwem systemu Altinn, jeżeli się posiada kody MinID niezbędne do zalogowania się do systemu, oraz stały numer personalny. Osoby identyfikujące się D-nummerem powinny skontaktować się telefonicznie z Helfo.  

Czas oczekiwania na przesłanie karty wynosi około 10 dni od daty zamówienia. Może się zdarzyć sytuacja, w której dana osoba musi wyjechać z Norwegii, zanim otrzyma kartę, a zaistnieje konieczność skorzystania z usługi medycznej w kraju pobytu. Nie mając jej przy sobie, można otrzymać z Helfo tzw. certyfikat zastępczy EKUZ, który jest wysyłany przez Helfo bezpośrednio do instytucji medycznej zajmującej się pacjentem. Blankiet daje takie same prawa, jak EKUZ. Na wszelki wypadek warto mieć przy sobie kilka kserokopii karty. 

Karta EKUZ jest ważna zwykle przez 3 lata. Zachowuje ważność do daty na niej wskazanej, chyba że w czasie, w którym była ważna, dana osoba utraciła status świadczeniobiorcy. W takiej sytuacji EKUZ traci ważność w tym samym dniu, co utrata statusu świadczeniobiorcy uprawnionego do korzystania z opieki zdrowotnej na koszt NFZ.

Formularz E-106 wydaje się osobom, które spełniają następujące warunki:

Na ogół osoby ubiegające się o wydanie formularza E-106 mają tymczasowy numer personalny (D-nummer).  

Formularz E-109 z kolei jest wydawany osobom, które:

Zazwyczaj osoby ubiegające się o wydanie formularza E-109 identyfikują się stałym numerem personalnym (fødselsnummer).

WYMAGANA DOKUMENTACJA 

Druk E-106:

• kopia paszportu lub dowodu osobistego;
• umowa o pracę / kontrakt lub decyzja o przyznaniu zasiłku dla bezrobotnych;
• potwierdzenie pisemne od pracodawcy o zatrudnieniu.

Druk E-109:

• kopia paszportu lub dowodu osobistego;
• umowa o pracę / kontrakt lub decyzja o przyznaniu zasiłku dla bezrobotnych;
• informacja o karcie podatkowej (informasjon om skattekortet) – aktualna za rok podatkowy, w którym dana osoba składa wniosek o ubezpieczenie.

Podobnie jak w niektórych przypadkach ubiegania się o kartę EKUZ, urzędem odpowiedzialnym za wydawanie druków E-106 i E-109 jest Helfo. Po złożeniu podania o wydanie druku instytucja zajmuje się jego rozpatrzeniem. Czas oczekiwania na decyzję urzędu wynosi zwykle około 12 tygodni. 

Wydany przez Helfo druk jest przesyłany do zainteresowanego w dwóch ostemplowanych egzemplarzach. Druki należy dostarczyć następnie do swojego wojewódzkiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia. NFZ zachowuje jeden egzemplarz druku dla siebie, drugi (z pieczątką NFZ) należy odesłać do Helfo. Druki E-106 i E-109 wydaje się na ogół na okres 2 lat. 


Źródła: ekuz.nfz.gov.pl, multinor