|
Niedźwiedzie polane, brak drzew i prawie całoroczna zima. Brzmi chłodno, ale za to ciekawie.
Spitsbergen jest największą wyspą archipelagu Svalbard, a tym samym całej Norwegii. Leży ona na Morzu Arktycznym, jej powierzchnia wynosi niewiele ponad 39 km², a liczba ludności oscyluje w granicach trzech tysięcy osób. Niegdyś mieszkańcy zajmowali się głównie wielorybnictwem, obecnie najbardziej rozwinięte jest rybołówstwo.
fot. wikipedia.org
Wielorybnicy w okolicach Spitsbergenu, obraz Abrahama Strocka, fot. wikipedia.org
Wyspa odkryta w 1596 roku przez Willema Barentsa, holenderskiego żeglarza i podróżnika, jest górzysta, pokryta w dużej mierze lodowcami. Największe miejscowości to Longyearbyen i Barentsburg.
Willem Barents, fot. wikipedia.org
Na Spitsbergenie znajduje się całoroczna Polska Stacja Badawcza Hornsund imienia Stanisława Siedleckiego. Położona jest na południu wyspy, wewnątrz fiordu Hornsund, zaledwie kilkaset metrów od Isbjørnhamna, czyli Zatoki Białych Niedźwiedzi.
Stacja powstała w 1957 roku, a prowadzona jest przez Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk. Prowadzone tam badania dotyczą głównie geofizyki i środowiska polarnego. Naukowcy skupiają się również na meteorologii, sejsmologii, magnetyzmie ziemskim oraz fizyce i optyce atmosfery.
Polska stacja badawcza - widok z zatoki, fot. wikipedia.org
Warunki klimatyczne
Jak pisałam wyżej, Spitsbergen jest wyspą górzystą, pokrytą lodowcami. Oznacza to, że klimat nie jest przychylny dla roślin i zwierząt. Można stwierdzić, że panują tam dwie pory roku – długa i mroźna zima oraz krótkie, chłodne lato. Jesień i wiosna są właściwie niezauważalne. Rozwojowi flory nie sprzyja także, tak charakterystyczna dla Arktyki, noc polarna trwająca około 3,5 miesiąca.
fot. wikipedia.org
Flora i fauna
Ze względu na krótkie lato, roślinność na Spitsbergenie jest bardzo uboga. Rozwijają się głównie glony, porosty, mszaki, grzyby oraz niektóre rośliny kwiatowe – ich liście są małe, pędy krótkie a kwiaty bardzo drobne.
Co ciekawe, podobnie jak na Wyspach Owczych, nie występują tam drzewa i krzewy. Napotkać można karłowate wierzby mające postać krzewinek, których wysokość nie przekracza kilku centymetrów.
W okresie letnim, niezaprzeczalną ozdobę Spitsbergenu stanowią wielobarwne mchy i porosty porastające kamienie i skały.
fot. wikipedia.org
fot. flickr.com/Heather Thorkelson
Fauna Spitsbergenu to głównie ptaki, ssaki morskie i lądowe, ryby, bentos oraz plankton.
Na Spitsbergenie występuje 109 gatunków ptaków, ale tylko 15 z nich lęgnie się regularnie. Wyspiarskie ptactwo jest pod ścisłą ochroną, a wstęp do ich sanktuariów jest w okresie lęgowym zabroniony. Najczęstszym miejscem bytowania większości gatunków są ściany skalne i zbocza gór. Można tam zaobserwować między innymi mewę trójpalczastą, nurzyka polarnego, fulmara i traczyka lodowego. Niektóre ptaki, takie jak wydrzyk czy biegus morski, gniazdują na płaskiej tundrze, gdzie narażone są na ataki drapieżników. Z tego powodu izolują się od innych osobników i stosują liczne taktyki obronne – udają chore lub atakują z powietrza.
nurzyk polarny, fot. wikipedia.org
fulmar, fot. wikipedia.org
wydrzyk, fot. wikipedia.org
Wizytówką Spitsbergenu jest ssak morsko – lądowy, największy drapieżnik świata, czyli niedźwiedź polarny. Występuje w strefie przybrzeżnej oraz na otwartym morzu, gdzie poluje na foki. Niedźwiedzie występujące w liczbie około trzech tysięcy są gatunkiem chronionym.
Do najliczniejszych ssaków morskich należą foki obrączkowane, występują także brodate, zwyczajne, szare, kapturowe oraz grenlandzkie.
U wybrzeży dostrzec można morsy, a sporadycznie pojawiają się również delfiny, orki czy kaszaloty.
niedźwiedź polarny, fot. wikipedia.org
foka szara, fot. wikipedia.org
W fiordzie Hornsund pływa ponad 30 gatunków ryb, a najważniejszym i najliczniejszym jest dorszyk polarny. W podwodnych zaroślach występują diabły morskie, a w strefie pływów głowiki. Wiosną, rzadkim widokiem są rekiny polarne.
W wodach słodkich, w okresie tarła, pojawiają się także łososie.
dorszyk polarny, fot. wikipedia.org
Najmniej liczną grupą są ssaki lądowe reprezentowane przed dwa gatunki – renifera oraz lisa polarnego.
Reny spitsbergeńskie różnią się od znanych nam reniferów i karibu występujących na terenie Skandynawii. Są one bardziej krępe, mają krótsze nogi. Ich głównym pożywieniem są wspomniane wyżej porosty, w poszukiwaniu których przemierzają bezkresne przełęcze i lodowce.
fot. wikipedia.org
Lisy polarne to zwierzęta terytorialne, które można spotkać w górach, dolinach, a także nad morzem. Żywią się ptakami, jajami, rybami oraz padliną. Najczęściej lisy te występują w ubarwieniu brązowo – szary (lato) i białym (zima). Zdarzają się także osobniki, które nie zmieniają futra wraz z nową porą roku i przez 12 miesięcy są czarne.
fot. wikipedia.org
Wyprawa - drogo, ale warto
Wybierając się na Spitsbergen należy liczyć się dużymi kosztami wyprawy. Na wyspę polecicie między innymi liniami lotniczymi Norwegian. Proponowane ceny lotów w grudniu, z Oslo do Longyearbyen wahają się od 599 do 3449 koron. W styczniu 2015 roku za podróż zapłacicie mniej – od 599 do 1249 koron, w zależności od terminu.
lotnisko w Longyearbyen, fot. wikipedia.org
Nie da się ukryć, że zakwaterowanie w Longyearbyen jest bardzo drogie. Na stronie booking.com można znaleźć trzy hotele: Mary-Ann's Polarring, Svalbard Hotell&Lodge oraz Basecamp. Siedmiodniowy pobyt w pokoju jednoosobowym kosztuje od około trzech do prawie siedmiu tysięcy złotych.
Wybieracie się?
Longyearbyen, fot. wikipedia.org
Źródła: hornsund.igf.edu.pl / wikipedia.org / norwegian.no / booking.com / flickr.com
Zdjęcie frontowe: wikimedia.org - Paul - Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0
|
