Podwodny robot i „rozszerzona rzeczywistość". Norwegia współfinansowała nowe muzeum w Tczewie

W Centrum Konserwacji Wraków Statków można między innymi samodzielnie sterować podwodnym robotem, podejrzeć pracujących konserwatorów statków i skorzystać z tzw. rozszerzonej rzeczywistości, czyli multimedialnych prezentacji pokazujących bałtyckie wraki. Na ekspozycji znalazły się także trzy zabytkowe jachty: "Opty", na którym Leonid Teliga jako pierwszy Polak samotnie okrążył ziemię, "Dal", który pod dowództwem Andrzeja Bohomolca w latach 1933-1934 wykonał pionierski rejs przez Atlantyk pod polska banderą oraz "Kumka IV" o wyjątkowej, spawanej konstrukcji.

– Zarówno Polska, jak i Norwegia mają niezwykle długą tradycję morską. Centrum daje świetną możliwość, aby te tradycje pielęgnować i prezentować zarówno historię nautologii, jak i współczesne osiągnięcia branży z morzem związanej – zaznacza Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce, Karsten Klepsvik, podkreślając nowoczesność i świetne wyposażenie tczewskiego oddziału.

Projekt w Tczewie realizowany był 2,5 roku i kosztował 22 miliony złotych, z czego 85 proc. pochodziło z funduszy norweskich.

W maju tego roku podpisano porozumienia pomiędzy Islandią, Liechtensteinem i Norwegią a Unią Europejską w sprawie funduszy norweskich i funduszy EOG na okres od 1 maja 2014 r. do 30 kwietnia 2021 r. Polska pozostanie największym beneficjentem środków norweskich - alokacja przewidziana dla naszego kraju to 809,3 mln euro. Część tych pieniędzy pochodzi bezpośrednio z budżetu Norwegii (to fundusze norweskie), druga część, czyli Fundusze Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), to środki z Norwegii, Liechtensteinu oraz Islandii (choć i tu Norwegia pokrywa ponad 97 proc. całości). 

– Z zadowoleniem przyjęliśmy informację o zakończeniu rozmów między Unią Europejską a państwami-darczyńcami – mówi wiceminister rozwoju Paweł Chorąży. – Polska jest również usatysfakcjonowana uzgodnionymi warunkami finansowymi oraz zakresem wsparcia nowej edycji funduszy norweskich. Biorąc pod uwagę dotychczasowe doświadczenie jestem przekonany, że środki w ramach nowej edycji będą wykorzystane przez Polskę efektywnie – dodał.

Fundusze norweskie i EOG to skrótowe nazwy programów: Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Są one formą bezzwrotnej pomocy zagranicznej przyznanej Polsce i innym państwom członkowskim Unii Europejskiej przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię. Odbiorcami jest łącznie 15 krajów UE, czyli nowe kraje członkowskie oraz Hiszpania, Portugalia i Grecja. 

Wśród dotychczasowych inwestycji w Polsce, zrealizowanych w ramach funduszy norweskich, znalazły się m. in. Centralne Muzeum Morskie w Gdańsku, Wyspa Młyńska w Bydgoszczy czy…Europejskie Centrum Bajki im. Koziołka Matołka w Pacanowie.