Na ratunek polskiemu i norweskiemu dziedzictwu: w listopadzie rusza II edycja projektu UNESCO „Pamięć Świata”

02 listopada 2016 08:00

Udostępnij
na Facebooku

Na ratunek polskiemu i norweskiemu dziedzictwu: w listopadzie rusza II edycja projektu UNESCO „Pamięć Świata”

Projekt ma ratować polskie i norweskie dziedzictwo. Fot. fotolia - royalty free

„Pamięć Świata” to międzynarodowy projekt sygnowany przez UNESCO. Jego głównym celem jest ratowanie dokumentów mających światowe znaczenie cywilizacyjne lub historyczne. Oprócz Światowej Listy Programu prowadzone są także listy narodowe. 4 listopada w Pałacu Prezydenckim odbędzie się uroczystość wręczania certyfikatów wpisu na Polską Listę Krajową.

„Pamięć Świata”

„Pamięć Świata” (ang. Memory of the World International Register) to międzynarodowy projekt sygnowany przez UNESCO, zapoczątkowano go w 1992 roku. Jego celem jest podejmowanie działań służących ratowaniu, zachowaniu i udostępnianiu dokumentów: rękopisów, druków, inskrypcji, dokumentów audiowizualnych (filmów i nagrań) itp., które mają światowe znaczenie historyczne lub cywilizacyjne.

reklama | kup tutaj »

Reklama

„Powstanie Programu Pamięć Świata” (Memory of the World) w 1992 roku wynikało ze świadomości znaczenia, a jednocześnie strat i zagrożeń dziedzictwa dokumentacyjnego, konieczności zapewnienia jego długotrwałej ochrony oraz potrzeby upowszechnienia dostępu do niego. Wzrost tej świadomości na początku lat 90. XX wieku nie dziwi w związku z przemianami i konfliktami, jakie wówczas miały miejsce w Europie i w innych regionach świata oraz z gwałtownym rozwojem nowych technologii komunikacyjnych i informacyjnych, oznaczającym nowe, niespotykane wcześniej możliwości, ale i nowe wyzwania i zagrożenia dla ochrony i dostępu do dziedzictwa dokumentacyjnego. Podstawowe cele Programu Pamięć Świata to prowadzenie i wspieranie działań służących zachowaniu dziedzictwa dokumentacyjnego, zwiększaniu jego dostępności, oraz budowaniu świadomości znaczenia zbiorów dokumentacyjnych” – ze strony Polskiego Komitetu ds. UNESCO

Podstawowe cele Programu Pamięć Świata to prowadzenie i wspieranie działań służących zachowaniu dziedzictwa dokumentacyjnego, zwiększaniu jego dostępności, oraz budowaniu świadomości znaczenia zbiorów dokumentacyjnych ~UNESCO

II Edycja Polskiej Listy Krajowej

W ramach programu prowadzona jest międzynarodowa Lista najbardziej wartościowych obiektów. Pierwsze obiekty zostały wpisane w 1997. Lista uzupełniana jest na dedykowanych sesjach Międzynarodowego Komitetu Doradczego Programu co dwa lata. Oprócz Listy międzynarodowej prowadzone są także listy narodowe i regionalne, a także opracowania i bazy danych gromadzące informacje o dziedzictwie zagrożonym i utraconym.

4 listopada 2016 roku w Pałacu Prezydenckim Wojciech Kolarski, Podsekretarz Stanu w KPRP, weźmie udział w uroczystości wręczenia certyfikatów wpisu na Polską Listę Krajową Programu UNESCO „Pamięć Świata”. Program, który powstał z inicjatywy UNESCO w 1992 roku, ma zwrócić uwagę opinii publicznej oraz rządów na znaczenie i konieczność ochrony dziedzictwa dokumentacyjnego. „Pamięć świata” to także podejmowanie działań na rzecz jego popularyzacji i szerokiego udostępniania.

Po uroczystości odbędzie się otwarcie wystawy, na której zostaną zaprezentowane oryginały i faksymile wyróżnionych obiektów.

Polskie obiekty na Światowej Liście Programu „Pamięci Świata”

Na Światowej Liście Programu „Pamięć Świata" znajduje się 14 obiektów dziedzictwa dokumentacyjnego zgłoszonych przez Polskę:

1. Autograf dzieła Mikołaja Kopernika De revolutionibus
2. Podziemne archiwum getta warszawskiego (Archiwum Ringelbluma)
3. Kolekcja dzieł Chopina
4. Konfederacja warszawska,
5. 21 postulatów Solidarności,
6. Kodeks supraski – wpis wraz z Rosją i Słowenią
7. Archiwa Komisji Edukacji Narodowej
8. Archiwum Radziwiłłów i Księgozbiór Nieświeski – wpis wraz z Białorusią, Finlandią, Litwą, Rosją i Ukrainą
9. Archiwum Instytutu Literackiego w Paryżu (1946–2000)
10. Archiwum Biura Odbudowy Stolicy
Zbiory Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu: Biblioteka Polska i Muzeum Adama Na Światowej Liście Programu 11. „Pamięć Świata" znajduje się 14 obiektów dziedzictwa dokumentacyjnego zgłoszonych przez Polskę:
Mickiewicza w Paryżu
12. Traktaty pokojowe (ahdnames), zawarte od II połowy XV do końca XVIII w. między Królestwem Polskim i Cesarstwem Tureckim
13. Księga henrykowska
15. Akta i biblioteka Braci Czeskich

Czytaj także: Norweska lista światowego dziedzictwa UNESCO

Karta 9 verso autografu De revolutionibus, zawierająca rysunek heliocentrycznego Układu Słonecznego

wikimedia.org/www.bj.uj.edu.pl

Portret dwóch kobiet z Kautokeino.

wikimedia.org/ Sophus Tromholt

Norwegia też ma swoje obiekty na Światowej Liście

Na Światowej Liście Programu „Pamięć Świata” znajduje się także 5 norweskich obiektów dziedzictwa dokumentacyjnego. Wśród nich figuruje m.in. kolekcja fotografii Sophusa Tromholta, który wykonał pierwsze zdjęcia Lapończyków z Kautokeino.

1. Dom lalki Ibsena
2. Archiwum leprozorium w Bergen
3. Dokumenty filmowe z wyprawy Amundsena na biegun południowy, 1910–1912
4. Archiwum Thora Heyerdahla
5. Kolekcja fotografii Sophusa Tromholta

Polska Lista Krajowa Programu UNESCO

Oprócz międzynarodowej Listy, w ramach Programu „Pamięć Świata”, tworzone są rejestry gromadzące obiekty o szczególnym znaczeniu dla poszczególnych krajów lub regionów świata. W ramach I edycji, w 2014 roku w Warszawie, podczas uroczystości w Pałacu Prezydenta RP, na Polską Listę Krajową Programu UNESCO „Pamięć Świata” wpisane zostało 11 obiektów.

I edycja Polskiej Listy Krajowej Programu UNESCO „Pamięć Świata” :

1. Konstytucja 3 maja 1791 (Ustawa Rządowa)
2. Złoty kodeks gnieźnieński z II poł. XI w. (Codex Aureus Gnesnensis)
3. Kronika Galla Anonima z XII w.
4. Dokument lokacyjny miasta Krakowa z 5 czerwca 1257 r.
5. „Banderia Prutenorum” autorstwa Jana Długosza z 1448 r.
6. Kazania świętokrzyskie z II poł. XIII w.
7. Opis żup bocheńskich i wielickich z 1518 r. (Brevis et accurata regiminis ac status zupparum Vieliciensium et Bochnensium sub annum Christi 1518 descriptio)
8. Białoruski Tristan z XVI-XVII w.
9. Autograf „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza (1832-1834)
10. Akta Organizacji Narodowej Powstania Styczniowego (1863-1864)
11. Memoriał Ignacego Jana Paderewskiego do prezydenta Stanów Zjednoczonych Woodrowa Wilsona z 17 stycznia 1917 roku

Polska Lista Krajowa ma obejmować przechowywane w polskich archiwach, bibliotekach i muzeach dokumenty stanowiące świadectwo ważnych w dziejach Polski wydarzeń, osób oraz przemian cywilizacyjnych i kulturowych. Jakie dokumenty według was powinny zostać wyróżnione w tegorocznej edycji?

źródła: prezydent.pl, wikimedia.org, unesco.pl, franciszkanska3.pl, onet.pl

Reklama