Strona korzysta z plików cookies

w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Przejdź do serwisu

Rozlicz podatek za 2023

Historia

„Ostatnia wola i testament gasnącej Ojczyzny”: Święto Konstytucji 3 maja

Redakcja (MB)

03 maja 2020 08:00

Udostępnij
na Facebooku
„Ostatnia wola i testament gasnącej Ojczyzny”: Święto Konstytucji 3 maja

Święto Konstytucji 3 Maja fotolia.com - royalty free

3 maja to ważna data dla wszystkich Polaków. 229 lat temu w tym dniu uchwalono drugą po amerykańskiej i pierwszą w Europie konstytucję, która w radykalny sposób regulowała funkcjonowanie państwa oraz zmieniała codzienność jego obywateli.
3 maja 1791 roku Sejm Czteroletni uchwalił w Warszawie ustawę regulującą ustrój Rzeczypospolitej Obojga Narodów – Konstytucję. Dokument wprowadzał szereg istotnych zmian, bardzo szybko został jednak obalony. Przypominamy historię, która dała początek dążeniom niepodległościowym Polaków.

Ratunek dla Rzeczypospolitej

Co właściwie zmieniała ustawa? Konstytucja wprowadzała istotne zmiany w funkcjonowaniu Rzeczypospolitej: ustanowiła trójpodział władzy, zniosła liberum veto oraz wolną elekcję i zapewniała chłopom ochronę ze strony państwa. Dokument potwierdził, że katolicyzm jest religią dominującą w kraju, a w celu zapewnienia bezpieczeństwa i suwerenności państwa, powoływała do utworzenia stałą armię.

Twórcy Konstytucji 3 Maja, król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki i Hugo Kołłątaj, widzieli w dokumencie przede wszystkim „ostatnią wolę i testament gasnącej Ojczyzny”. Rzeczypospolita walczyła bowiem ze skutkami agresji swoich sąsiadów, którzy w 1772 roku dokonali I rozbioru Polski.

Ojczyzna nasza już jest ocalona. Swobody nasze zabezpieczone. Jesteśmy odtąd narodem wolnym i niepodległym. Opadły pęta niewoli i nierządu.

Targowica i obalenie Konstytucji

Już w 1792 roku przeciwnicy reform, które zakładała konstytucja, zawiązali konfederację, nazywaną później targowicką. 27 kwietnia 1792 roku w Petersburgu (choć przyjęło się, że z 18 na 19 maja w Targowicy, stąd nazwa) zawarto spisek, który miał "chronić zagrożoną wolność Rzeczypospolitej". 

Spisek magnacki powstały w porozumienia z carycą Rosji Katarzyną II jest obecnie traktowany jako symbol zdrady narodowej.

Trzy rozbiory Polski:

I rozbiór - 1772 (Rosja, Prusy, Austria)
II rozbiór - 1793 (Rosja, Prusy)
III rozbiór - 1795 (Rosja, Prusy, Austria)

Inicjatorem spisku był Stanisław Szczęsny Potocki, za co później skazano go m.in. na konfiskatę majątku, karę śmierci i wieczystą infamię.
Konstytucja 3 Maja została ostatecznie obalona w 1792 roku, wraz z wkroczeniem do Polski armii rosyjskiej. Uchylono ją 23 listopada 1793 roku.
Poniżej: treść ustawy z 1919 o ustanowieniu 3 maja świętem narodowym.
prawo.sejm.gov.pl

Coroczne obchody

Święto Konstytucji 3 Maja jest obchodzone co roku, jednak jego historia była burzliwa. Zostało zniesione m.in. w 1946 roku – od tego czasu władze komunistyczne nie zezwalały na jego obchody.

Święto Konstytucji 3 Maja ponownie stało się świętem narodowym w kwietniu 1990 roku. To również dzień wolny od pracy.

źródła: polskatradycja.pl, historia.wp.pl, warszawa.naszemiasto.pl
Reklama
Gość
Wyślij
Reklama

To może Cię zainteresować

Facebook Messenger YouTube Instagram TikTok