Zasiłek dla bezrobotnych a zakładanie własnej firmy

Osoba bezrobotna, która chce założyć firmę, może wnioskować o zachowanie prawa do zasiłku dla bezrobotnych podczas planowania, zakładania i rozruchu przedsiębiorstwa.

Dwie fazy

Normalnie, aby mieć w Norwegii prawo do zasiłku dla bezrobotnych (dagpenger ), trzeba realnie poszukiwać pracy. Oznacza to m.in, że trzeba być dyspozycyjnym i gotowym do niemal natychmiastowego podjęcia pracy, jeśli ta się trafi. Osoba zakładająca własną firmę z reguły jest na tyle tym zajęta, że nie da się jej uznać za osobę dyspozycyjną i realnie szukającą pracy, a zatem prawo do zasiłku zasadniczo wygasa.

Można jednak ubiegać się o prawo zachowania zasiłku w okresie planowania i rozruchu firmy.

Świadczenie (zasiłek) może być przyznane na czas następujących faz zakładania firmy:

• faza rozwoju/faza koncepcyjna (utviklingsfase) - maksymalnie do sześciu miesięcy,

• faza startowa/faza rozruchu (oppstartingsfase) - maksymalnie do trzech miesięcy.

Jeśli przy zakładaniu firmy nie ma potrzeby przechodzenia przez fazę koncepcyjną, można ubiegać się o razu o zachowanie zasiłku podczas fazy startowej.

Przez fazę rozwoju rozumie się okres przed rozpoczęciem przez firmę produkcji lub dostarczania towarów i usług. Faza ta może być konieczna np. w celu opracowania samego pomysłu na biznes, przyswojenia sobie wiedzy i umiejętności koniecznych do prowadzenia zaplanowanej działalności gospodarczej (wiedza o marketingu i sprzedaży, księgowości itp.) oraz wykonania praktycznych działań przygotowawczych (np. przeprowadzenia badań rynku, złożenia podań o potrzebne licencje i zezwolenia, dopełnienia samych procedur rejestracyjnych, zgromadzenia kapitału zakładowego, zakupu bądź wynajmu lokalu, urządzeń itp.)

Kiedy produkcja (w rozumieniu czynności/działań, które firma ma normalnie wykonywać) ruszy, projekt przejdzie w fazę startową. To, czy firma zaczęła już generować przychody lub przynosić zyski, czy nie, nie ma znaczenia - przejście do tej fazy zależy od podjęcia zaplanowanej aktywności.

Założenie firmy i jednoczesne pobieranie zasiłku to trochę tak, jakby jednocześnie mieć ciasteczko i zjeść ciasteczko. Ale skoro się da... Fot. KImberly Vardeman/Wikimedia

Jeśli faza koncepcyjna trwa dłużej niż sześć miesięcy, a faza rozruchu firmy dłużej niż trzy miesiące, zasiłek i tak zostanie wstrzymany po, odpowiednio, maksymalnie sześciu i trzech miesiącach.

Łącznie osoby zakładające firmę mogą pobierać zasiłek dla bezrobotnych nie dłużej niż przez dziewięć miesięcy.

Warunki i obostrzenia

Aby móc ubiegać się o zachowanie zasiłku dla bezrobotnych podczas zakładania firmy, w momencie składania wniosku trzeba już pobierać zasiłek dla bezrobotnych zgodnie z rozdziałem 4. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (folketrygdloven).

Oznacza to, że z tej formy pomocy nie mogą skorzystać osoby przebywające na całkowitym lub częściowym przestoju (permitteringu), a jedynie osoby bezrobotne.

Ponieważ założenie firmy jest w tym wypadku traktowane jako swoisty "zamiennik" oferowanych przez NAV programów pomocy w powrocie na rynek pracy, z reguły musi minąć trochę czasu, podczas którego dana osoba będzie normalnie poszukiwać pracy, nim będzie mogła założyć firmę, zachowując jednocześnie prawo do zasiłku.

Zazwyczaj jeśli firma zostania założona w ciągu trzech pierwszych miesięcy po utracie pracy, prawo do zachowania zasiłku nie zostanie przyznane. Okres ten ulegnie dodatkowo wydłużeniu w przypadku osób bezrobotnych z własnej winy, czyli np. tych, które same złożyły wypowiedzenie. Takie osoby obowiązywać będzie sześciomiesięczny okres karencji, podczas którego nie będą mogły ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych podczas zakładania firmy.

Il. B. Liwo

Pozostałe istotne czynniki

Przy ocenie podania o zachowanie zasiłku przez świeżo upieczonego przedsiębiorcę brane będą pod uwagę również następujące kwestie:

• Założenie firmy ma prowadzić do tego, że w perspektywie dana osoba będzie w stanie samodzielnie się utrzymać.

• Firma musi być nowa (czyli o zachowanie prawa do zasiłku nie można ubiegać się w przypadku przejęcia już istniejącej firmy) i prowadzona na własny rachunek i ryzyko wnioskodawcy oraz pod jego imieniem.

• Firma musi zostać założona w Norwegii i prowadzić działalność na terenie Norwegii.

• Działalność musi zostać zarejestrowana w wymaganych rejestrach publicznych.

• Osoba ubiegająca się o zachowanie zasiłku musi wystąpić o fachową i finansową ocenę swojego biznesplanu do kompetentnej instancji zatwierdzonej przez NAV. Takimi organami są gminy (kommune) lub województwa (fylkeskommune). Lokalne biuro NAV może udzielić informacji, do jakiej instancji powinien zgłosić się przyszły przedsiębiorca. Poniesione przez przedsiębiorcę wydatki związane z oceną planowanej działalności nie będą pokrywane przez NAV.

Formularz wniosku można znaleźć lub wypełnić elektronicznie tutaj.

Fot. All in Ona training/Flickr.com

Obowiązek informowania

Jeśli wniosek o zachowanie zasiłku dla bezrobotnych podczas zakładania firmy zostanie rozpatrzony pozytywnie, przyszły/początkujący przedsiębiorca będzie musiał nadal stosować się do zwykłych procedur związanych z wysyłaniem kart meldunkowych (co 2 tygodnie), z tym że czasu poświęconego zakładaniu firmy nie będzie wpisywał na kartach jako czasu pracy. (Natomiast jeśli będzie wykonywał jakąś pracę oprócz tego - jak najbardziej będzie musiał zaznaczyć przepracowane godziny).

W normalny, sposób należy także zaznaczać dni choroby i urlopu. Uwaga! Choroba i urlop nie spowodują wydłużenia okresu, na który przyznany został zasiłek dla bezrobotnych podczas planowania lub rozruchu firmy!

Przedsiębiorca ma obowiązek informowania NAV-u o postępach prac przy zakładaniu i rozkręcaniu firmy, m.in. musi sam zgłosić przejście od fazy koncepcyjnej do fazy rozruchu, jeśli np. nastąpiło to wcześniej, niż zakładano pierwotnie. Przedsiębiorca ma również obowiązek stawienia się na spotkanie w biurze NAV, jeśli urząd o to poprosi. Zlekceważenie takiego zaproszenia będzie skutkować wstrzymaniem wypłaty zasiłku, zazwyczaj na okres ośmiu tygodni.

Więcej informacji można uzyskać bezpośrednio w biurach NAV.

Źródło: NAV

Zdjęcie nagłówkowe: Kevin Dooley/Flickr.com

Wyślij