Strona korzysta z plików cookies

w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Przejdź do serwisu

Rozlicz podatek za 2023

1
Jak powstały norweskie fiordy?

 
foto: fjordnorawy.com
Zapytani o to, z czym kojarzy nam się Norwegia, nie jeden z nas bez wątpienia, jako pierwsze podałby fiordy! Czym tak naprawdę one są i w jaki sposób powstały? Przeczytajcie!



Norwegia ze względu na swoje położenie geograficzne została obdarowana niezwykle urzekającym i urozmaiconym krajobrazem. Jego charakterystycznym elementem są niewątpliwie fiordy. To właśnie w tym państwie znajduje się ich największe na świecie nagromadzenie. Co doprowadziło do ich powstania?

Około 15 000 lat temu…


fjord1.jpg
Źródło: wiking.edu.pl

Plejstocen trwający około 2,6 miliona, nazywany jest ze względu na pokrywające w niektórych miejscach skorupę ziemską lądolody – epoką lodowcową. W Europie największy jej obszar objął lądolód skandynawski – podczas maksymalnego zasięgu zajmował niemal 5 mln km2. Podczas ostatniego plejstoceńskiego zlodowacenia Würm, czy też inaczej zwanego zlodowaceniem wisły, oraz cofania się lodowca ku północy, nastąpiły najbardziej znaczące zmiany klimatyczne oraz przekształcenia terenu, w tym także powstawianie fiordów.

Czym jest fiord?


Fiordy stanowią wąskie, długie, polodowcowe zatoki wchodzące głęboko w głąb kontynentu, często silnie rozgałęzione. Do ich powstania doszło wówczas, gdy istniejące już doliny zostały podczas zlodowacenia wypełnione przez lód tworzący jęzor lodowcowy i sukcesywnie pogłębiane przez działalność lodowca. Dno doliny w przekroju przypomina literę U, zatem jest ono prawie płaskie, natomiast jej zbocza są bardzo strome.

Dolina została zalana wodami oceanu, którego poziom podniósł pod wpływem ustępowania i topnienia lodowca. W ten sposób ostatecznie powstały fiordy. Widoczna część fiordu wystająca ponad wodę stanowi maksymalnie jedną trzecią jego faktycznej głębokości. Zatem są one bardzo głębokie.


fjord2.jpg
Źródło: studyblue.com


Gdzie poza Norwegią znajdziemy fiordy?

Największą ich ilość na świecie znajdziemy w Norwegii, aczkolwiek występują one również w Szwecji, na Grenlandii, na Alasce, w Szkocji oraz w Chile i Nowej Zelandii.

Najgłębszy fiord na świecie:
Skeleton Inlet (Antarktyda) – ponad 1900 metrów.

Najdłuższy fiord na świecie:
Kangertittivaq lub Scoresby Sund (Grenlandia) – 350 kilometrów.

Najdłuższy i najgłębszy fiord w Norwegii:
Sognefjord – długość: 203km, głębokość: 1308m

Co współcześnie oferują nam fiordy?

Najwięcej fiordów znajdziemy na zachodnim wybrzeżu Norwegii. Są to przede wszystkim miejsca o malowniczym krajobrazie z licznymi wodospadami, spływającymi po stromych zboczach oraz niewielkimi osadami kolorowych domków na ich brzegach. Dosyć łagodny klimat oraz bogata fauna i flora sprawiają, iż jest to cel pieszych wędrówek, campingów lub wycieczek rowerowych. Najpopularniejszymi fiordami są Nærøyfjord i Geirangerfjord, wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Można przez nie przepłynąć promem, łodzią, lub kajakiem.

Warto również wspomnieć, iż zasolenie wód w fiordach jest stosunkowo niskie. Dlatego też, woda je wypełniająca charakteryzuje się wspaniałą przejrzystością i stwarza doskonałe warunki dla wędkarstwa.

Polecamy rozejrzeć się po fiordach z powietrza. Fantastyczne widoki!:

http://www.fjordnorway.com/360/fjordnorge/#/fjordnorge22


fjordfront.jpg
Geirangerfjorden. Źródło: fjordnorway.com





Reklama
Gość
Wyślij
Komentarze:
Od najnowszych
Od najstarszych
Od najnowszych


Mariusz Daraż

04-07-2013 09:09

Mapka zasięgu lodu przedstawia pierwsze, najstarsze zlodowacenie. Zlodowacenie Wurm obejmowalo tylko polnocna czesc Polski i jego pozostaloscia sa np jeziora mazurskie.

Reklama
Facebook Messenger YouTube Instagram TikTok