Jajka wielkanocne – polskie pisanki i påskeris w Norwegii

02 kwietnia 2015 10:46

Udostępnij
na Facebooku

Jajka wielkanocne – polskie pisanki i påskeris w Norwegii

Malowanie i ozdabianie świątecznych jajek to w Norwegii znana i ważna tradycja. Tak samo jak w Polsce!

Tradycja dekorowania jajek jest obecna w Polsce od setek lat! Początkowo była związana z pogańskim kultem Słońca u Słowian, później została powiązana ze Zmartwychwstaniem Chrystusa i Świętami Wielkanocnymi. Z czasem, oprócz święcenia jajek, pisanki dodatkowo zyskały funkcję dekoracyjną. W Norwegii popularne są trzy rodzaje ozdobnych jajek - dekoracyjne wydmuszki, jajka, w których schowane są słodycze dla dzieci oraz słodycze w kształcie jajek.

#dugnad med noen av damene fra @GateteamOslo! Resultatet er mange fulle #påskeegg til utdeling onsdag #frivillighet pic.twitter.com/7wb1iQpFVt
— Anne Mette (@frubjorge) April 13, 2014

W różnych częściach Polski oraz polskich rodzinach wykształciło się mnóstwo sposobów na ozdabianie jajek. Najpopularniejsze to:

kraszanki - jajka barwione naturalnymi składnikami, np. wywarem z buraków, łupin cebuli lub kory drzew,
pisanki - to jajka zdobione patyczkiem zanurzanym w gorącym wosku, a następnie zanurzane w barwniku,
oklejanki - jajka zdobione przeróżnymi materiałami: bibułą, włóczką, tkaniną czy słomą,
drapanki - to kraszanki, na których wydrapuje się wzorki przy pomocy małego nożyka lub igły,

fot. commons.wikimedia.org

ażurki - to pisanki-wydmuszki malowane farbami akrylowymi
rysowanki - pisanki ozdabiane farbkami i flamastrami, idealny sposób dla młodszych dzieci.

Niektóre ze sposobów dekorowania jajek wymagają nie lada talentu plastycznego i manualnego, niektóre jednak pięknie się prezentują wykonane nawet nieartystyczną ręką.

fot. commons.wikimedia.org

W Norwegii ozdabia się właściwie tylko wydmuszki, ponieważ nie ma tutaj tradycji święcenia pokarmów, które poźniej spożywa się podczas śniadania. Jest natomiast zwyczaj dekorowania wielkanocnego odpowiednika bożonarodzeniowej choinki, czyli påskeris. Taka ozdoba wykonana jest z gałązek brzozowych zebranych w wazonie, na których wiesza się ozdobione wydmuszki.

Påske! Med nostalgiske påskeegg! pic.twitter.com/XJ2TCjcKud
— John Peter hernes (@hernes_john) April 14, 2014

Brzozowe gałązki maja przypominać o palmach, którymi witano przbycie Jezusa do Jerozolimy. Tak brzmi oficjalna wersja objaśniająca symbolikę påskeris. Jednak większość znaczeń związanych z religią zanika. Gałązki z ozdobnymi wydmuszkami mają już teraz prawie tylko funkcję dekoracyjną. Påskeris staje się jeszcze ładniejszą ozdobą, gdy gałązki mają pączki, które po pewnym czasie wypuszczają listki.

Znając polskie i norweskie zwyczaje związane z wielkanocnymi pisankami, możemy przyozdobić nasze wnętrze na przeróżne sposoby! Oprócz koszyczka z tradycyjnymi, kolorowymi jajkami, możemy także postarać się o piękny, wielkanocny wystrój domu. Nie mówiąc już o słodyczach!