Inwestycje bez głowy

28 czerwca 2015 13:49

Udostępnij
na Facebooku

Polacy są podobno ewenementem na skalę światową. Zarabiają, a nie inwestują. A jeśli inwestują, to bez zysku.

Polska hacjenda

W przeciwieństwie do sąsiada Czecha, który za oszczędności kupiłby warsztat, Polak lubi kupić działkę, pobudować sobie dom (najlepiej weselny albo hotel spa), a emeryturę trzymać w skarpecie.

Taki portret inwestującego Polaka maluje Jeremii Mordasiewicz z organizacji pracodawców prywatnych Lewiatan.

- Będzie dla nas Polaków wielkim rozczarowaniem zakup ziemi, na której nic nie powstanie - ostrzega. Efektywność takich inwestycji jest równa zeru.

Zero na koncie

Dlaczego właściwie kogokolwiek miałoby obchodzić gdzie Polak trzyma swój kapitał na starość? W skarpecie, w willi czy w kolekcji znaczków pocztowych, to jego prywatna sprawa. Podobno jednak nie. Indywidualne decyzje inwestycyjne Polaków grożą kolektywną zapaścią kraju.

- Jesteśmy ewenementem na skalę światową - uważa Marcin Piątkowski z Banku Światowego - Polskie przedsiębiorstwa kumulują zyski, ale nie przekształcają ich w inwestycje, a gospodarstwa domowe w ogóle nie odkładają na przyszłość.

Może nic w tym dziwnego, skoro polska płaca minimalna i polskie średnie wynagrodzenie przeznaczane są w całości na konsumpcję? Na samym dnie piramidy polskich zarobków nie ma z czego odkładać. Ale wejdźmy nieco wyżej po drabienie dochodów i w domowych budżetach odnajdą się pewne nadwyżki. Które nie procentują.

Norweg chomikuje

Tymczasem po drugiej stronie Bałtyku norweskie gospodarstwa po raz pierwszy w tym roku przekroczyły poziom 1000 mld koron skumulowanych oszczędności, donosi prasa.

Nawet bogaci zaczęli chomikować, bo zdają sobie sobie sprawę, że manna nie spada z nieba, idą chude czasy i trzeba się zabezpieczać. Odkładają teraz nie na jacht czy ferie, ale na deszczowe dni. Są też coraz lepsi w odkładaniu na emeryturę: badania banku Nordea pokazują, że w 2014 roku Norwegowie odłożyli dwa razy więcej na starość niż dwa lata wcześniej.

Na co odkładają Norwegowie? Na chude czasy (30%), emeryturę (26%), mieszkanie (24%), urlop (22%), spłatę kredytu (20%)

Na co oszczędzają Norwegowie?

Źródło: NORDEA

Polacy gonią Europę w konsumpcji

Konsumpcja gospodarstw domowych. Źródło: OECD

500 lat zapóźnień

- Nadrobiliśmy 500 lat zacofania, z peryferii dobiliśmy do dwóch trzecich poziomu bogatej Europy - chwali Piątkowski z Banku Światowego - A do końca dekady powinniśmy się rozwijać dwa razy szybciej niż Niemcy.

Niestety szansa doszlusowania do Niemiec może nam przejść koło nosa właśnie z powodu złych nawyków oszczędnościowych. Według Banku Światowego, który ukuł nazwę "pułapka średniego rozwoju" są wyraźne sygnały, że Polska znalazła się w tej kategorii krajów, które nie dbają o długoterminowe inwestycje i odpadną z wyścigu.

W Polsce nie oszczędzają ani gospodarstwa domowe, ani firmy, ani państwo, a bez środków unijnych (wiadomo, że się skończą) i po tym, jak zagraniczni inwestorzy przeniosą się do tańszych lokalizacji (a wiadomo, że się przeniosą), w budżecie zabraknie pieniędzy na dalszą gonitwę.

Z odsieczą Polsce

I tu właśnie do gry wchodzi Jan Kowalski. Jeśli Kowalski chce na starość wrócić z emigracji do rodzinnego domu pod miastem, to niech dla dobra swojego i Polski zacznie odkładać na polską emeryturę, radzą ekonomiści. Jest to jedyny wystarczająco duży garnek, z którego rząd może finansować krajowe inwestycje.

- Długoterminowe oszczędności krajowe są potrzebne, aby sektor bankowy był w stanie dostarczać gospodarce kredyt i finansować duże projekty infrastrukturalne, energetyczne i mieszkaniowe - argumentuje Stefan Kawalec, były wiceminister finansów.

Niestety nikt nie daje Kowalskiemu gwarancji, że te pieniądze zostaną zainwestowane z głową. Może więc jednak lepiej, żeby trzymał je w skarpecie?